Jıyrmasynshy ǵasyrda qazaqtyń kórgen qorlyǵy, tartqan azaby, joǵalǵan urpaǵy qanshama. Jetken jeńisi men tapqan tabysy da bar. Ár kezeńde ómir súrgen urpaqtyń ózine ǵana tıesili mindeti bolady. Jıyrma birinshi ǵasyrdyń urpaǵy ǵasyrlar boıy saqtalǵan qazaqtyń uly murasyn joǵaltyp almaı, saqtap, ony búgin men bolashaqtyń ıgiligine aınaldyrýǵa tıis. Al jıyrmasynshy ǵasyr – kúni-búginge deıin, erteńge de mura bolyp qalar án jazyp, qazaq dalasyn terbetken Shámshiniń ǵasyry edi... Bıyl kompozıtor, memlekettik ánurannyń avtory Shámshi Qaldaıaqovtyń 90 jyldyǵy. Qamshy tilshisi osy ataýly merekege oraı uıymdastyrylǵan shara barysyn baıandaıdy.
Shámshi álemin keńinen nasıhattaý, zamandastary men ónerdegi izbasarlaryn kompozıtordyń týǵan topyraǵyna shaqyrý maqsatynda, Túrkistan oblysy ákimdigi men Turan ekspress kompanıasy birigip, qazaqtyń bir top zıalylaryna, jýrnalıserine arnaıy "Shámshi Qaldaıaqov" poıyzymen bir kúndik sapar uıymdastyrdy.
Quramynda mádenıet pen óner qaıratkerleri, tanymal jýrnalıser, Shámshiniń zamandastary men týystary bar rýhanı kerýen aldymen Arys qalasyndaǵy temir jol vokzalynyń jumysymen tanysty. Qonaqtardy qala ákimi Murat Qadyrbek kútip aldy. Ol Shámshi ánge qosqan, qaıta qalpyna keltirilgen Arys jaǵasyndaǵy qalanyń búgingi kelbetimen tanystyrdy. Sodan keıin Kópen Ámirbek, Tileýberdi Bınash, Qazybek Isa, Serik Abas-SHah, Jarylqasyn Dáýlet, Dáýletbek Baıtursynuly, Álibek Shegebaı syndy taǵy basqa da zıalylar bastaǵan delegasıa Shámshiniń týǵan aýylyna attandy. Kompozıtor, Qazaqstannyń halyq artısi Qaldaıaqovtyń mereıtoıy qarsańynda Túrkistan oblysy ákimdiginiń bastamasymen Shámshi aleıasynyń qaq ortasynda Shámshiniń murajaı-úıi ashyldy. Onda kompozıtordyń qoldanǵan aspaptary (fortepıano, dombyra, balalaıka, patefon), kıgen kıimderi, kitaptary, tuskıiz, t.b. zattary jınastyrylǵan.
300-ge jýyq án jazǵan qazaq válsi koroliniń 90 jyldyq mereıtoı datasy táýelsizdik kúnimen tuspa-tus kelip, Túrkistan qalasyndaǵy "Aqjaıyq" mýzyka mektebiniń aldynda Shámshi Qaldaıaqovtyń eskertkishi qoıyldy. Eskertkishtiń ashylý saltanatyna Túrkistan oblysy ákimi Ómirzaq Shókeev, QR parlamenti senatynyń depýtaty Álimjan Qurtaev, Halyqaralyq "Alash" ádebı syılyǵynyń laýreaty Kópen Ámirbek, mýzykalyq prodúser Qaldybek Qurmanalıev, Almatydan "Sh.Qaldaıaqov" poezymen arnaıy kelgen qonaqtar, zıaly qaýym ókilderi men jýrnalıser qatysty.
– Túrkistan oblysy – qazaq dalasyna qanshama daryndardy syılaǵan kıeli meken. Ánimen keń dalany terbetip, Qazaq válsiniń koroly atanǵan, Qazaqstan Respýblıkasy Ánuranynyń avtory Shámshi Qaldaıaqovtyń bıyl týǵanyna 90 jyl tolyp otyr. Otyrarda týyp, án padıshahy atanǵan, qaıtalanbas daryn ıesiniń esimin ulyqtaý – bizge artylǵan abyroıly mindet. Túrkistan qalasynyń jańa ortalyǵynda boı kótergen kompozıtordyń eskertkishi – oblys jurtshylyǵyna, qazaq eline mereke qarsańynda tamasha tartý bolyp otyr, – dedi oblys ákimi Ó.Shókeev.
Aǵylshynnyń óner qaıratkeri Robert Faıler "Men qazaqtyń uly kompozıtorymen tanysqanyma qýanyshtymyn. 300-ge jýyq án shyǵarý degen — uly erlik! Sizge eskertkish ornatý kerek", – degen eken. Óner qaıratkeriniń degeni júzege asyp keledi. Jańa qoladan quıylǵan eskertkishtiń bıiktigi – 2,5 metr, uzyndyǵy – 3,5 metr. Avtory – Qazaqstannyń eńbek sińirgen óner qaıratkeri, kásibı sheber músinshi Tileýberdi Bınash. Kompozısıada sazgerdiń shyǵarmashylyq oı ústinde otyrǵan sátin beıneleýge tyrysqan. Eskertkish demeýshiler esebinen jasaldy.
Buǵan deıin 2005 jyly Shámshiniń «Meniń Qazaqstanym» týyndysy Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik ánurany bolyp bekitilgen bolatyn. Bıyl memlekettik ánurannyń da resmı túrde bekitilgenine 15 jyl.
Pikir qaldyrý