Uly dala ósıeti

/uploads/thumbnail/20170708195453963_small.jpg

Qazaq handyǵynyń 550 jyldyǵy qarsańynda «Qazyǵurt» baspasynan «Uly dala ósıeti» atty kitap jaryq kórdi. Bul týraly "Qamshy" portaly Aıqynǵa silteme jasaı otyryp habarlaıdy.

Ońtústik Qazaqstan oblysy ákimdiginiń mereıtoıǵa tartý retinde usynǵan jınaqtan  dana babalarymyzdyń sońyna ólsheýsiz mura retinde qaldyrǵan oı marjandaryn oqı alasyzdar. 

2015 jyldyń 2 shildesinde elorda­myz­daǵy «Kórme» ortalyǵynda    Mem­l­e­ket basshysy Nursultan Nazarbaev­tyń qatysýymen «Nurly jol» jáne Údemeli ındýstrıaldyq-ınnovasıalyq damý memlekettik baǵdarlamalarynyń iske asyrylýy barysyna arnalǵan jal­pyulttyq telekópirdiń ótkeni belgili. Jıyn sońynda is-sharany qorytyndy­lap, halyqpen oı bólisken Elbasy Qa­zaqstannyń beıresmı sımvoldyq ataýyn búkil álem boıynsha ilgeriletý tý­raly tyń mindet qoıyp, «Ádette, Ja­ponıany – kúnshyǵys eli, Koreıany – tańǵy shyq eli, Nıderlandyny – qyz­ǵaldaqtardyń otany, Qytaıdy – aspan asty eli dep jatamyz. Qazaqstanǵa da osyn­daı ataýly brend jetispeıdi. Biz – Uly dalanyń perzentterimiz. Bizdiń ba­balarymyz osy dalada ómir súrip, kók­ke tabynǵan. Táńiri degenimizdiń ózi – kók aspan. Bizdiń týymyzdyń kók tústi bolýy­nyń astarynda da osyndaı syr bar. Biregeı kók tús – elimizdiń birli­gi­niń belgisi. Endeshe, bizge nege ózimizdi Uly dala elimiz dep atamasqa» degen oıyn bildirgen edi. 
Elbasynyń jurtqa oı tastaǵan osy sózderin negizge alǵan Ońtústik Qazaq­stan oblysynyń ákimdigi Uly dalanyń rýhanı baılyǵymen halyqty qaıta qaýysh­tyryp, qoǵamdyq sanada sol uly muramyzdy jańǵyrtý maqsatynda «Uly dala ósıeti» jınaǵyn shyǵarýǵa muryn­dyq bolǵan edi. Igilikti is-sharany jú­zege asyrý úshin oblys ákimdiginiń bas­shy­lyǵymen óńirdegi tanymal ǵa­­­­lym­dardan, ádebıettanýshylar men ta­rıhshylardan turatyn shyǵarmashylyq top quryldy. Dana babalarymyzdyń sońyna ólsheýsiz mura retinde qaldyrǵan oı marjandaryn jáne qolyna qalam ustaǵan sóz zer­ger­leriniń taǵylymdy oı túıinderin zert­tegen shyǵarmashylyq toptyń jasaǵan ju­mysynyń arqasynda «Uly dala ósıe­ti» jınaǵy jaryq kórip, Qazaq handy­ǵy­nyń 550 jyldyq mereıtoıy qar­sańyn­da halyqtyń rýhanı ıgiligine aı­­­na­lyp otyr. 
«Uly dala ósıeti» kitabynyń beta­sha­ry retinde táýelsizdik týyn tigip, mem­leketimizdiń álemdegi damyǵan otyz el­derdiń qatarynan tabylýy úshin eren eń­bek atqaryp kele jatqan Qazaqstan Re­s­pýblıkasynyń Tuńǵysh prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń oı-tujyrym­dary berildi. 
Jınaq úsh bólimnen turady. «Oı tú­binen shyqqan sóz..» dep atalatyn al­ǵashqy taraýda bizdiń dáýirimizge deıingi myńjyldyqtarda ómir súrgen Anhar­sısten bastap (Anaqarys), túrki dúnıe­sine ólsheýsiz úles qosqan – Tonykók, Bilge qaǵan, Kúltegin sıaqty, sondaı-aq irgeli memleket qurǵan oıshyl da qol­­basshy tulǵalardyń tasqa bádizdelip, bizge jetken ǵajaıyp oılary sarapta­lyp, bir izge túsirildi. «Qara qyldy qaq jarǵan» taraýynan qazaqtyń bı-she­shen­deri, aqyn-jyraýlarynyń el bolý ıdeıasy, atameken, erlik pen ımandylyq tóńiregindegi qundy oı-pikirlerin oqı alasyzdar. «Qumnan altyn súzgendeı» dep atalatyn sońǵy bólimde eldiń ege­mendigin ańsap, janyn pıda etken Alash ardaqtylary men táýelsizdik ıdeıasyn ultymyzdyń sanasyna synalap sińirgen sóz zergerleriniń oı-tolǵamdary kórinis tapty. 
Qandaı zamanda da halqymyz dala da­nyshpandarynyń sóz ónerin joǵary baǵalap, «atadan – ósıet, anadan – qa­sıet» dep ony ómiriniń negizgi baǵdar­sha­myna aınaldyrǵan. Jón sózge toqta­ǵan, ata­ly sózge qulaq asqan, ómir túıt­kil­deri­niń bárin de keńesip otyryp or­taq má­mi­lege, bir sheshimge kelgen. 
«Uly dala ósıeti» jınaǵy sol uly dás­túrdiń jalǵasyn tabýyna septigin tı­gizip, uly babalarymyzdyń danalyq oı ushqyndary jas urpaqtyń rýhyn ke­meldendirip, olardyń boıyna máń­gi­lik rýhanı azyq bolaryna senimimiz ká­mil. 

Qatysty Maqalalar