Búginde Atyraý oblysyndaǵy «Ulttyq ındýstrıalyq munaı-hımıa tehnoparki» arnaıy ekonomıkalyq aımaǵy aýmaǵynda birneshe iri joba júzege asyrylýda. Bul týraly Qamshy portaly Aıqyn-Aqparatqa silteme jasaı otryryp habarlaıdy.

Sonyń biri – polımerlik úldir óndirisimen aınalysatyn «Polımer Prodakshn» JSHS. Kompanıanyń irgetasy 2012 jyly qalan­dy. Sodan beri, Ortalyq Azıa men Qazaqstan­daǵy plasıkalyq qaptama óndirisi boıynsha aýqymdy kompanıaǵa aınaldy. Bul kompanıa «Údemeli ındýstrıaldy-ınnovasıa­lyq damý» baǵdar­lamasy aıasynda jolǵa qoıyldy. Kásiporyn azyq-túlik ónimderi, kıim-keshek, tiri gúlder, syılyq­tar, parfúmerıa syndy túrli zattardyń qap­taryn shyǵarady.

                              Polımerlik qaptamaǵa suranys joǵary

Ras, qazir kóptegen elderde plasık qaptardy paıdalanýǵa tyıym salyn­-dy. Sóıtip, polımerlik qaptamalardyń shyǵarylymyna jol ashyldy. Polı­mer­lik qaptamalar ekologıalyq taza bolyp keledi. Sol sebepti jer astynda jyl­dar boıy jatpaı, ózdiginen ydy­­-rap ketedi. Mine, sondyqtan da álemde polımerlik qaptamaǵa suranys jo­ǵa­-ry. Al bizge polımerlik qamtamalar Túrkıa, Qytaı, Reseı jáne Irannan jetkiziletin. Sondyqtan «Polımer Pro­dakshndy» Qazaqstandaǵy polı­merlik qamtamalar shyǵaratyn tuń­ǵysh zaýyt deýge bolady. Bul zaýyttyń taǵy bir ereksheligi, barlyq taýardy qaıta óńdep shyǵara alady. Endi bir jaǵymdy jańalyq, «Polımer Pro­dakshn» kásiporny iske qosylǵaly beri, polıpropılen jáne polıetılen ónim­derin shetelden tasymaldaý ana­ǵur­lym azaıdy.

«Bizdiń kompanıa «Birikken hı­mıa­lyq kompanıa» JSHS-nyń enshiles mekemesi retinde hımıa ónerkásibin damytý jáne «Údemeli ındýstrıaldy-ınnovasıalyq damý» baǵdarlamasy sheń­berinde júzege asýda. Jobanyń jal­py quny 85 mln dollardy quraı­dy. Atalǵan qarjynyń 50 paıyzy «Samu­ryq Qazyna» UÁQ qarajaty bolsa, qalǵan 50 paıyzy «Jınaq bank» AQ EB-niń kredıttik qarjylandyrýy bo­lyp tabylady. Kompanıanyń barlyq jabdyqtary Eýropa elderinen áke­lin­di. Joba qýattylyǵy jylyna 48 mln dana polıpropılen qapshyǵy, 4 125 myń tonna polıetılen qabyqshasy jáne 14 738 tonna bıaksaldy polıpropı­-len qabyqshasyn daıyndaýǵa je­te­di» deıdi «Polımer Prodakshn» JSHS-nyń bas dırektory Ǵabıt Zakarıa.
Zaýyttyń alǵa qoıǵan endigi basty maqsaty – elimizdiń osy saladaǵy qa­jet­tiligin tolyǵymen qamtamasyz etý, sondaı-aq Orta Azıa elderiniń nary­ǵyna shyǵý. «Bizdiń «Birikken hımıa kompanıa» zaýytynda 30-dan astam ónim túri shyǵarylmaq, sonyń 60 pa­ıyzy shetelge eksporttalady. Elimizde zatty býyp-túıetin salany jańa sapa­ly deńgeıge shyǵarý – osy jobanyń basty mindetiniń biri. Odan bólek ishki naryqpen qatar Kedendik odaq jáne Ortalyq Azıa elderine taýardy eks­port­taýdy kózdep otyrmyz» deıdi bas dırektor. Aıta keteıik, «Birikken hı­mıalyq kompanıa» JSHS 2009 jyly Qazaqstannyń hımıa salasyn damy­-týǵa yqpaldastyq jasaý maqsatymen qurylǵan bolatyn. 

                                       Ekologıalyq taza ári qaýipsiz óndiris

«Polımer Prodakshn» kompanıasy el naryǵyndaǵy ımporttalǵan sapa­­syz jáne ýly ónimdi joıýdy da kóz­deı­di. Polıpropılen qaptardyń basqa qaptarmen salystyrǵanda beriktigi joǵary. Tigý qurylymynyń erekshe­ligine qaraı jylyna 48 mln dana po­lıpropılen qap shyǵarylýda. Mundaı qaptardyń artyqshylyǵy, zattardy tasymaldaý jáne saqtaý kezinde jyr­tylyp nemese búlinip ketpeıdi. Sony­men qatar kompanıa qazir eki túrli úsh qabatty polıetılen plenkasyn (jy­lyna 4 000 tonnadan astam) shyǵaratyn jelini paıdalanýǵa berdi. Mundaı plenka jaı plenkaǵa qaraǵanda 3-4 ese artyq merzimge jaramdy. Sol sebepti olardy kóbine aýyl sharýashylyǵyn­daǵy jylyjaı qurylysy kezinde paı­dalanýǵa bolady. Odan bólek quty, shól­mek sekildi taýarlardy tasymal­-daý, saqtaý maqsatynda qoldanady. Úsh qabatty qurylym beriktigin saqtaı otyra juqa plenka shyǵarýdy qam­ta­masyz etedi, mundaı plenka tutynylý kólemin azaıtady. Tutyný kóleminiń azaıǵany ásirese, qorshaǵan ortaǵa tıimdi.
«Polıpropılendi jáne polı­etı­lendi qapshyqtar, negizinen, qurylys materıaldaryn, jylyjaılardy, sút ónimderin oraý jáne toptamalyq ora­malar úshin qoldanylady. Ár ónimniń qosymshalar men reseptýralarǵa baı­lanysty birneshe túri shyǵarylady. Bizdiń ónimder básekege qabilettiligi jo­ǵary. Óıtkeni biz sońǵy jyl ishinde biz elimizdegi iri tutynýshylarmen kez­desip, memorandýmǵa qol qoıdyq. Bizdiń qaptarǵa kúkirtti de, hımıkattardy da sala berýge bolady, sondaı-aq sement jáne basqa da qurylys materıalda­-ryn óndirýshilermen jumys jasaý­da­myz» deıdi Ǵabıt Zakarıa.
Polıpropılendi jáne polıetılen­-di qapshyqtar – ekologıalyq taza ári qaýip­siz óndiris. Sondyqtan jumys­shylardyń óndiris jumysy qyzmet­kerlerdiń densaýlyǵyna keri áser et­peıdi. Qyzmetker degennen shyǵady, «Polımer Prodakshn» kompanıasyn­da qyzmet isteıtin jumysshylardyń ortasha aılyq jalaqysy – 200-300 myń teńge kóleminde. Jumysshylar 3-4 aýysym esebimen táýlik boıy jumys isteıdi. Jumysshylardyń barlyǵy jer­gilikti bolǵandyqtan, vahtalyq ádis­tiń ornyna aýysymdyq ádisti tań­daǵan.

                                            Qaptardyń túrleri qandaı?

Kompanıanyń polıpropılen qap­tamalary joǵary hımıalyq tózimdi. Sondyqtan mundaı qaptamalarda beı­organıkalyq qyshqyldar men silti­ler­-di saqtaýǵa qolaıly. Odan bólek, spırt­tik ónimder, efırler, eritkishterdi de saqtaýǵa bolady. Mundaı qaptamalar joǵary tehnologıalyq sapada óndi­ri­ledi. Qandaı joǵary temperatýrada us­talsa da, óziniń mehanıkalyq qa­sıetin joǵaltpaıdy jáne ońaılyqpen jyrtylmaıdy. Ol azdaı bıaksıaldy-baǵyttalǵan qaptamalar gaz ben sýǵa da tótep bere alady. Mundaı ıkemdi qam­tamalar kóbine azyq-túlik, temeki ónim­derin qaptaýǵa qoldanylady. Ne­gizinde, mundaı qaptamalarmen joǵary tempe­ratýraly zararsyz­dan­dyrýdy talap ete­tin taýarlardy qaptaıdy.
Bıaksıaldy qaptamalar ıkemdi bol­ǵandyqtan, mundaı qamtamalardy la­mınattaýǵa da, metaldandyrýǵa da, tipti basyp shyǵarýǵa da bolady. Sondyqtan kóbine mundaı qaptamalardy toqyma buıymdaryn oraýǵa qoldanady. Qapta­malardyń syrtqy túri jyltyr ári móldir keledi, ıkemdiligi jáne sozylý beriktigi jaqsy. Basqa qaptamalardan artyqshylyǵy da osynda. Taǵy bir ar­tyqshylyǵy qaptama ıis, bý ótkizbeıdi. Polımerdiń arnaıy qabatynyń ys­tyqqa da tózimdiligi bar. Kóbine mundaı qamtamalarmen kúndelikti tutynatyn taýarlardy qaptaıdy. Mysaly, temeki, shokolad, parfúmerıa, et, irimshik, shaı qaptamalary, sýsabyn, syra, pechene sekildi dúnıelerdi qaptaýǵa qolaıdy.
Bıaksıaldy qaptamalardyń negizgi úsh túri bar. Birinshisi – móldir qaptama. Kóbine mundaı móldir qaptamalarmen azyq-túlik, tátti taǵamdardyń syrtyn oraıdy. Sebebi olardy saqtaýda mól­-dir qaptamalar aýadaı qajet. Tipti keń­se taýarlary men toqyma ónimderin de qaptaýǵa bolady. Mundaı ónimdi satyp alǵan tutynýshy taýardyń sapaly ekenin syrtqy qabyǵynan-aq baı­qaıdy. Al jyltyr qaptama, taýardy tartymdy kórsetedi. Mundaı qapta­ma­sy bar taýarlardy paıdalanǵan ana­ǵurlym jeńilirek. Tómengi tempera­týraǵa tózimdi keledi jáne jyltyr qap­tama taýardy shaǵyn qylyp kór­setedi. Qaptamanyń aq túrin baspa sa­lasynda qoldanýǵa bolady, ásirese, etıketkalar shyǵarǵanǵa jaqsy. Sol sıaqty, úshinshi túri metaldanǵan qap­tamanyń syrtqy formasy folgaǵa uqsaıdy. Mundaı qaptamalar tamaq ónimderin qaptaǵanǵa qolaıly. Qapta­malar tek taýarǵa kórik berip qana qoı­maıdy, tamaq ónimin túrli ıister men ja­ryqtardan qorǵaıdy. Sondaı-aq metaldanǵan qaptamanyń bakterı­sıd­tik qabileti kúshti, bul ónimniń saq­taý merzimin ulǵaıtýǵa kómektesedi.
«Polımer Prodakshn» kompanıasy polıpropılendi qapshyqtar shyǵarý­men de aınalysady. Kompanıa qaptar­dyń birneshe túrin shyǵarady. Máse­-len, Ad*Star ® dep atalatyn 25 jáne 50 kelilik qaptar avstrıalyq Ad*Star tehnologıasy boıynsha tigiledi. Bul qazirgi tańdaǵy eń ıkemdi ári qolaıly qaptar. Mundaı qaptarǵa tyńaıt­qysh­tar, hımıkattar, un, qant, janýarlarǵa arnalǵan taǵamdar saqtaýǵa bolady. Qaptar ońaılyqpen jyrtylmaıdy, se­bebi onyń myqtylyǵy jasalý tehno­logıasynyń sapalylyǵynda. Tipti qapty kesip jibergenniń ózinde, ońaı­lyqpen ajyramaı, ishindegi saqtalǵan zatty ustap turady. Al ekinshisi – úsh­qabatty polıetılen qaptar. Bular bir­qabatty qapqa qaraǵanda optıkalyq jaǵynan tózimdi keledi. Mundaı qaptar ylǵaldan, ottegiden saqtaıdy. Qaptar­men ásirese, fast-fýd ónimderin qap­taǵanǵa qolaıly. Sondaı-aq aýyl­ sha­rýashylyǵynda jáne qurylysta paı­dalanylady. Qaptar ónimdi uzaq ýaqyt saqtaı otyryp, quramyn qalypty us­tap, keýip ketýden, búlinýden, syrtqy ortanyń ártúrli zıandy áserinen qor­ǵaıdy

                                    Importtyq shıkizatqa tosqaýyl qoımaq

«Polımer Prodakshn» polıetılen­-di plenkalar men polıpropılen qap­taryn shyǵarý arqyly ındýstrıa­lan­dyrý kartasyna engizilgen jobanyń óndirisin tolyqtaı iske qosty, sóıtip, taǵy da júzdegen jumys orny ashy­lýyna jol ashty. Qazirgi ýaqytta «Ult­tyq ındýstrıaldy munaı-hımıa teh­noparkinde» qýaty 500 myń tonna po­lıpropılen shyǵarýǵa jetetin ınte­grasıalanǵan gaz-hımıa kesheniniń qurylysy bastaldy. Bul keshen iske qosylǵan kezde 600-deı adam jumys­-pen qamtylmaq. Mundaı óndiris Qa­zaqstanda buryn bolǵan emes, sebebi bu­ǵan deıin polıpropılen qabyqsha­syna degen suranysty sheteldik ım­portty ónimder qanaǵattandyryp kel­gen bolatyn.
«Atyraýda munaı-hımıa kesheni aıasynda gazdy qaıta óńdeý arqyly po­lıetılen jáne polıpropılen túıir­shik­terin óndirýdi josparlap otyrmyz. Osylaısha, bizdiń mekeme otandyq shı­ki­zatty paıdalaný arqyly, ımporttyq shıkizatqa tosqaýyl qoımaq. Bizdiń mu­ratymyz – halyqqa joǵary sapaly, tehnologıalyq taza jáne adam densaý­lyǵyna qaýipsiz ónim berý. Bizdiń qun­dylyqtarymyz – ashyqtyq, jasalý tehnologıasyn saqtaı otyryp klıent­terdiń suranysyn qanaǵattandyrý. Biz ózimizdiń ónimderimizdi daıarlaı oty­ryp, paıdalanýshylar men tuty­ný­shylar aldyndaǵy jaýapkershilikti sezinemiz. Bizdiń óndirisimiz joǵary sapaǵa baǵyttalǵan. Sondyqtan biz al­daǵy ýaqytta tek elimizdiń naryǵyn ǵana emes, kórshiles elderdiń de nary­ǵyn ónimderimizben qamtamasyz etkimiz keledi deıdi bas dırektor.

                                                   Tabysty jumys jalǵasýda

Atyraý oblysynda búgingi tańda polımerlik ónim shyǵarýshy «Polımer Prodakshn» kompanıasynan bólek, «Lým­pan Kaspıan Farmasútıkals» farmasevtıkalyq zaýyty, túıe men qoı júnderin tereń óńdep, tiginshilik kásippen aınalysatyn «Atyraý Posh», konservilengen kókónis ónimderin shy­ǵa­ratyn «Atyraý Agro Felıks» JSHS óndiris kesheni tabysty jumys jasap jatyr. Jalpy alǵanda, oblysta res­pýb­­­lıkanyń ındýstrıalyq-ınnova­sıalyq damýy baǵytynda ındýstrıa­landyrý kartasymen jalpy quny 1,6 trln teńge bolatyn 44 ınvestı­sıa­lyq joba iske asyrylýda. Alǵashqy bes­jyldyqta jalpy somasy 76 mlrd teńgege 35 joba júzege asyryldy. Sóıtip, 2577 adam jumyspen qamtyl­-ǵan bolatyn. Al ekinshi besjyldyqta quny 1,5 trln teńge bolatyn taǵy 9 jo­ba josparlanǵan. Bul degenimiz, taǵy da 3128 jumys orny ashylady degen sóz.