Batys sarapshylary Ýkraına jerindegi soǵystaǵy basymdyq Ýkraına jaǵyna oıysyp, Reseı álsireı bastaǵanyn aıtyp júr. Alaıda bul soǵystyń nátıjesi týraly aıtýǵa jetkilikti me? Ýkraına jerin jaý áskerinen tolyq tazarta ala ma, Reseı rasymen jeńilistiń az-aq aldynda tur ma? Nemistiń Deutsche Welle basylymy osy suraqtarǵa jaýap izdep, sarapshylardy sózge tartqan.
"Vladımır Pýtın Ýkraınaǵa basyp kirýde sátsizdikke ushyrady. Ýkraına jeńisin jarıalaýǵa áli erte, dese de shyǵys pen ońtústiktegi basymdyq Ýkraına jaǵynda ekeni anyq" deıdi Demokratıalyq qorǵaý qory saraptamalyq ortalyǵynyń qyzmetkeri Bredlı Boýmen.
Ol Reseı Ýkraınanyń tórt aımaǵyn aneksıalaǵanyn jarıalaǵanymen, atalǵan aımaqtardyń bir bóligin ǵana baqylap otyrǵanyn atap ótti.
Osyǵan uqsas pikirdi Germanıanyń syrtqy saıasat qoǵamynyń ókili Andrash Rach ta bildirdi.
"Ýkraına ár sharshy shaqyrymdy azat etken saıyn, Reseıdiń jalǵan referendýmdary men jalǵan aneksıasyna degen senimi tómendep barady. Iaǵnı, Ýkraına azat etken árbir sharshy shaqyrym Reseı pozısıasynyń tek urys dalasynda ǵana emes, saıası turǵydan da álsireı túskenin kórsetedi" deıdi sarapshy.
Sarapshylar Ýkraına qarsy shabýylynyń sátti shyǵýyna ýkraındardyń moraldyq rýhy, batys qarý-jaraǵy, sondaı-aq reseılik qolbasshylardyń aıqyn sátsizdikteri sebep bolyp otyrǵanyn aıtady. Pýtın jarıalaǵan mobılızasıa Reseı pozısıasyn nyǵaıtýdy kózdegenimen, aldaǵy aılarda basymdyq Ýkraına jaǵynda qalady.
"Reseı armıasy arqa súıep otyrǵan qosymsha kúsh eki-úsh aıdyń ishinde keletinin umytpaý kerek. Demek, Reseı aldynda úlken problemalar tur, buny ýkraındyqtar paıdalanyp qalýǵa tyrysady" dedi Berlın ǵylym jáne saıasat qorynyń áskerı sarapshysy Volfgang Rıhter.
Ol reseılik tarap endi kúshi aıtarlyqtaı basym áýe shabýyldaryn kúsheıtýi múmkin dep sanaıdy.
Degenmen sarapshylar ýkraındyq qarsy shabýyldy asyra baǵalaýǵa bolmaıdy, qarýly kúshter jaqyn arada Ýkraınanyń Reseı basyp alǵan barlyq aýmaǵyn azat ete alady dep aıtý áli erte deıdi.
Bonn ýnıversıteti Qaýipsizdik máseleleri jónindegi ortalyǵynyń qyzmetkeri Ioahım Veber Ýkraınada eń aldymen shabýyl qarýy, atap aıtqanda, tankiler men jaıaý ásker mashınalary jetpeıtinine nazar aýdardy.
Germanıada sońǵy aptalarda Kıevke dál osyndaı áskerı tehnıkany jetkizý týraly qyzý talqy júrip jatqanymen, Berlın oń sheshim qabyldamaǵan.
"Sonymen qatar, olarǵa jalpy soqqy kúshi, oq-dári jáne basqa da zattar jetpeýi múmkin. Osylaısha olar reseılikterdi azdap shegindiredi, biraq odan keıin kúz-qys kezeńinde maıdan bir orynnan qozǵalmaıdy" dep sanaıdy sarapshy.
Volfgang Rıhter Kreml armıasynyń qýatyn áli de qatardan shyǵarýǵa bolmaıtynyn, Reseı áskeri áli de qýatty ekenin umytpaý kerektigin atap ótti. Ol Ýkraına Reseı basyp alǵan barlyq aýmaqtardy jaqyn arada qaıtaryp alatynyna kúmándanady.
"Ázirge bul (Reseı basyp alǵan barlyq aýmaqtardy tolyq azat etý - red) – arman, eles sıaqty. Biraq Ýkraına qarýly kúshteri Herson oblysyna, sondaı-aq soltústik-shyǵysqa qaraı ilgeri jyljı alady dep oılaımyn" deıdi sarapshy.
Pikir qaldyrý