Májilis Tóraǵasy Qabıbolla Jaqypovtyń jetekshiligimen ótken palatanyń keshegi jalpy otyrysynda jıyrmadan astam zań jobasy qaraldy. Bul joly depýtattar nazaryna aqparatqa qol jetkizý, organıkalyq ónim óndirý, eńbek qatynastary, memlekettik satyp alý jáne ózge de máseleler usynylyp, jan-jaqty talqydan ótti. Bul týraly "Qamshy" portaly http://egemen.kz/-ke silteme jasaı otyryp habarlaıdy.

«Aqparatqa qol jetkizý týraly» zań jobasy ilespe túzetýlerimen eki oqylymda qaralyp, maquldandy. Zań jobasynyń jańashyldyǵy sol, onda barlyq múddeli adamdarǵa «elektrondy úkimettiń veb-portalyna ornalastyrylatyn memlekettik organdardyń normatıvtik-quqyqtyq aktileri tujyrymdamalarynyń jáne mátinderiniń jobalarymen tanysýǵa jáne ony talqylaýǵa qatysýǵa múmkindik beriledi. Sonymen qatar, búdjettik eseptilik pen memlekettik aýdıt jáne qarjylyq baqylaý nátıjeleri, memlekettik organdar qyzmetin baǵalaý týraly aqparat, strategıalyq josparlardyń jáne aýmaqtardy damytý baǵdarlamalarynyń maqsatty ındıkatorlaryna qol jetkizý týraly esep te atalǵan veb-portaldan kórinis tabatyn bolady. Bul rette, memlekettik organdardyń qyzmetin jarıa talqylaý, sondaı-aq, aqparat ıelenýshilerdiń udaıy negizde ashyq derekterdi ınternet-portalda ornalastyrý mindeti kózdelip otyrǵandyǵyn da aıta ketý kerek. Jáne de jazbasha suraý salýlardy qaraýdyń barynsha uzaq merzimi 15 kún, al ol týraly aqparatty suratatyn adamdy mindetti túrde habardar etý jáne de kúrdeli suraý salýlar úshin 30 kún belgilenip otyr.

Budan keıin birinshi oqylymda qaralǵan jańa Eńbek kodeksiniń jobasy qoldaý tapty. Kodeks jobasynda memlekettiń jumyskerlerge beriletin kepildeme men ótemaqynyń eń tómengi deńgeıdegi eńbek standarttaryn anyqtap, jumys berýshiniń bul mindettemelerdi oryndaýyn qatań baqylaıtyny kózdelgen. Jáne de kásipodaqtardyń róli de keńeıtilip otyr eken. Jumys berýshiniń qyzmetkerler sanyn qysqartýdyń ornyna tolyq emes jumys ýaqyty rejimin engizý jáne qyzmetkerlerdi ýaqytsha ózge jumysqa aýystyrý sıaqty tıimdi tetikterdi qoldanýy da kórinis tapqan. Sondaı-aq, jumys berýshiniń qyzmetkerdiń densaýlyǵyna zıan tıgizbeıtin kez kelgen bos orynǵa aýystyrý quqyǵy da qaralǵan. Atqarylatyn jumys, kórsetiletin qyzmet kóleminiń azaıýy saldarynan uıym jaǵdaıynyń nasharlaýyna baılanysty jumys berýshiniń eńbek sharttaryn buzý negizdemesi de engizilipti. Bul jaǵdaıda qyzmetker 1 aı buryn habarlandyrylady jáne qysqartý jaǵdaıynda bir aılyq ortasha eńbekaqy kóleminde ótemaqy alady.

Budan basqa, jumys berýshiler men qyzmetkerler ókilderine túngi ýaqyttaǵy, demalys jáne meıram kúnderindegi, sonymen qatar, shamadan tys jumys istegeni úshin tólemaqy mólsherin eńbek jáne ujymdyq sharttar arqyly retteý usynylady. Shamadan tys jumys istegeni úshin tólenetin tólemaqy negizgi mólsherleme kóleminiń bir jarym esesinen kem bolmaýy shart. Qoǵamdyq baqylaý salasyn kúsheıtý de nazardan tys qalmaǵan. Kásipodaq usynatyn qyzmetkerler arasynan tehnıkalyq ınspektorlar ınstıtýtyn quryp, olardyń eńbek qaýipsizdigi men ony qorǵaý boıynsha tepe-teńdik negizinde qurylatyn óndiristik keńester aıasynda quzyrettiligin qarastyrý usynylǵan. Óndiristik keńesti tepe-teń sharttar negizinde qyzmetkerler ókilderi men jumys berýshi 2 jyl mezgildik rotasıa negizinde basqaratyn bolady. Jumys berýshi úshin óndiristik keńestiń sheshimi mindetti. Óz kezeginde, múgedekterdi shamadan tys jumystarǵa paıdalanýǵa tyıym salýdy saqtaý da qaras­ty­rylǵan. Jumys ýaqyty men qysqartylǵan jumys ýaqytynyń jalpy esebi (aptasyna 36 saǵattan kem emes) ózgerissiz qalatyny da qarastyrylypty.

Sondaı-aq, depýtattar «Qazaq­stan Respýblıkasynyń keıbir zań­namalyq aktilerine halyqtyń kóshi-qony jáne jumyspen qamtylýy máseleleri boıynsha ózgeris­ter men tolyqtyrýlar engizý týraly» zań jobasyn da birin­she oqylymda qarap, maquldady. Zań jobasy boıynsha baıandama jasaǵan Densaýlyq saqtaý jáne áleýmettik damý mınıstri Tamara Dúısenova etnostyq qazaqtardyń tarıhı Otanyna oralýyn yntalandyrý maqsatynda zań jobasymen olardyń qonystaný óńirine qaramastan oralman mártebesin alý, sheteldik azamattarǵa qaraǵanda tólem qabiletin rastaý­syz ýaqytsha turý yqtıarhatyn alý múmkindigi beriletindigin erekshe atady. Mınıstrdiń sózine qaraǵanda, Úkimet belgilegen óńirlerge qonystanǵan jaǵdaıda oralmandarǵa jaǵdaılar jasalady. Atap aıtqanda, jumyspen qamtý boıynsha sharalar sheńberindegi etnostyq qazaqtar úshin kólik shyǵyndaryn óteıtin, qyzmettik baspana nemese jataq­hanadan bólme berýdi quraıtyn áleýmettik paketter qarastyrylatyn bolady. Úkimet belgilegendeı, elimizdiń bir óńirinen ekinshisine qonystanǵan oralmandar úshin de dál joǵarydaǵydaı áleýmettik toptamalar qarastyrylǵan. Qonystanǵan adam bes jyl merzimnen buryn óz betinshe kóship-qonyp nemese qonys aýdarsa, memlekettik qoldaýlardy qaıtaratyny da belgilenipti. Oralmandarǵa Qazaqstan Respýblıkasynyń azamattyǵyn berý merzimin turaqty turý yqtıarhatyn alǵannan keıin bir jyl ishinde sheshý kózdeledi.

Zań jobasyna sıpattama bere ketken Májilis Tóraǵasy qaralyp otyrǵan zań jobasynyń óte kúrdeli ári qajetti qujat ekendigin, zań jobasynda kóptegen máselelerdiń oń sheshimin tapqanyn, onyń memleketimiz úshin, halqymyz úshin, oralman aǵaıyndar úshin asa mańyzdy ekenin atap ótti.

Kún tártibine sáıkes qalǵan máseleler de jan-jaqty qaralyp, tıisti sheshimder qabyldandy.