* Búgin – Qarttar kúni
Úlkenin syılaǵan jerde qasıet bar

Búgingi kúnde bizdiń elimiz syndarly shaqty bastan keship otyr. Biraq ta, soǵan qaramastan, halqymyzdyń bir atanyń balasyndaı yntymaǵy jarasqan. Sonyń arqasynda eńsemiz túspeı, eldigimizge syn keltirmeı otyrmyz. Jaratqannan osy birlikten, yntymaqtan aıyrmasyn degen jalǵyz tilegim bar!

Biz keshegi qandy qyrǵyndy kóz­ben kórgen adamdarmyz. Sol so­ǵysta memleket pen halyq bir jeńnen qol, bir jaǵadan bas shyǵar­ǵanynyń arqasynda ǵana jaý­dy jeńip shyqty. Aıtaıyn de­genim: memlekettiń kúshi halyqta!

Qazir jasym toqsanǵa kelse de teledıdar qarap, kúndelikti jańalyqtardan habar-oshardy úzbeı kórip turamyn. Kúni keshe ǵana Elbasymyz Nursultan Ábishuly Nazarbaev Birikken Ulttar Uıymynyń minberinen ana tilimizde sóılep, abyroıymyzdy aspandatyp tastady. Bile bilsek, bul – bizdiń jas memleketimiz tuǵyrly elge aınalyp, dúnıejúzi halyqtarymen terezesi teń dárejede tur degen sóz. Endi tilimiz osy shyqqan bıiginen tómendemese eken dep tileımin. Til degenimiz – bútin bir ulttyń ar-uıaty, abyroıy.

Bizdiń oblystaǵy ardagerler uıy­myn Oraldy Tóreǵojın degen azamat basqarady. Meniń jasymdy syılap jıi telefon soǵyp, ózderiniń atqaryp jatqan jumystary týraly baıandap turady. Kerek jeri bolsa aqyldasyp jatady. Iaǵnı, ardagerler uıymymen baılanysym turaqty dep aıta alamyn.

Budan bólek, oblystyq ákimdikpen de habarlasyp, jaǵdaıymyzdy udaıy bilip turady. Belgili bir datalarda, mereke kúnderi oblys ákiminiń ózi bas bolyp úıge kelip, quttyqtap jatqany. Jalǵyz maǵan  ǵana emes, ardagerlerdiń bárine de kómek kórsetilip, qurmet bildirilip  turatynynan jaqsy habardarmyn. Osylaısha el basqarǵan azamattardyń peıilderine rıza bolyp, halqymyzdyń amandyǵyn tilep júrip jatqan  jaıymyz bar.

Atqa mingen azamattarǵa aıtarym: qarıalardy merekesinde ǵana eske almaı, jaıshylyqta da eskere júrse eken. Munyń tárbıelik máni zor. Jelkildep ósip kele jatqan jas urpaq aldyńǵy tolqyn aǵalardyń osy óne­geli isin boıyna sińirse – elimizdiń erteńi jar­qyn bolady. Kárisin syılap, tóbe­sine kótergen elden qasıet-kıe degen dúnıeler aınalyp ótken emes!

Kámalı DÚISENBEKOV,

Uly Otan soǵysynyń ardageri, «Dańq» ordeniniń 

İİ dárejesiniń eki márte jáne

İİİ dárejesiniń ıegeri.

 QARAǴANDY.

Qarıalaryn ardaqtaı bilgen jurttyń abyroıy bıik

Qarap otyrsańyz, atqan tań men batqan kúnniń arasy adam ǵumyrynyń kishkentaı kóshirmesi sıaqty. Jastyq shaqta shapqylap, qartaıǵanda basqasha kúıge túseti­niń – kúnniń eńkeıip baryp uıasyna batqanynan esh aýmaıdy. Al qart­tyq tynyshtyqty tileıdi. Iaǵnı, qarıalaryn ardaqtaı bilgen eldiń rýhy ústem, shańyraǵy bıik.

Jambyl oblysynda qarttar men múgedekterge arnalǵan úsh ınter­nat úıi bar. Onyń ekeýi Taraz, bireýi Qarataý qalasynda orna­lasqan. Búgingi tańda №1 qart­tar men múgedekter úıinde 146 qart tirshilik kóshin jalǵastyrýda. Olar­dyń 33-i qazaq, 75-i orys, 38-sy basqa ult ókilderi. Al №2 qart­tar men múgedekterge arnal­ǵan­ ınternat úıinde qarttar sany – 205, olardyń 61-i qazaq, 94-i orys, 50-i basqa ult ókilderi. Osy №2 qarttar men múgedekterge ar­nalǵan ınternat úıiniń bas med­bıkesi Gúlhan Tursynbaevanyń aı­týyna qaraǵanda, qarttar úıin panalaýshylardyń deni óz erikteri­men kelgender.

– Munda barlyq jaǵdaı jasal­ǵan. Sál aýyra qalsaq, dárigerler tek­seredi. Dárilermen de tolyq qamtylǵanbyz. Taǵamdary óte­ jaqsy. Jyl on eki aı dastarqany­myz­dan jemis-jıdek úzilmeıdi. Kúıeýim qaıtys bolǵan. Alaıaq­tar­dyń arbaýyna túsip, bar dúnıe-múlkimnen de aıy­ryldym. Jalǵyz qyzym bar. Kúıeý balam ekeýi páter­den-páterge aýysyp júr. Son­dyq­tan osyndamyn. Qyzymnyń qo­lyna barǵan kúnniń ózinde, ol bul jerdegideı maǵan kútim jasaı almas, – deıdi osy qarttar úıi­niń turǵyny Tatána Gamzaeva. Al Georgıı Paktyń balalary Kav­kazda turady eken. «Dám-tuzymyz ja­raspaı, jubaıymmen ajyrasyp kettim. Jaqyndaryma barar múm­kindigim bolsa da, osy úıde qalar edim. Sebebi, qandaı «altyn kelinim» bolsyn, maǵan bul úı­degideı jaǵdaı jasamaıdy. Kıi­mimiz taza, tamaǵymyz toq, den­saý­lyǵymyz udaıy baqylaýda. Odan artyq bizge ne kerek? Zeınet ja­syndaǵy qarıaǵa, eń aldymen, durys kútim qajet», dep aǵynan jaryldy qarıa.

Sondaı-aq, №2 múgedekter men qarttar úıindegi Vera Naýmenko, Shaıbúbi Shyrynbekova men Zoıa Rábova baıyrǵy temirjolshylar eken. Olardyń biri – óziniń eńbek jolynyń otyz jylyn, endi biri – 24 jylyn temirjolǵa arnaǵan. Ýaqytynda temirjoldyń damýyna úles qosqan bul qarıalardyń aıtýyna qaraǵanda «Qazaqstan temir joly» ulttyq kom­panıasynyń ókilderi qarttar úıine jıi bas suǵyp, jaǵdaılaryn bilip turady eken.

– Árıne, ár adamnyń taǵdyry óz qolynda. Degenmen, qarttar úıinde turyp jatqan temirjolshy-ardagerlerdi ardaqtaý – azamattyq paryzymyz. Temirjol – el ekonomıkasyn ilgeri súıreýshi iri sala. Al ýaqytynda osy salada eńbek etken árbir ardagerdiń qoltańbasy osynda saırap jatyr. Jaqynda ǵana №1 qarttar men múgedekter úıine de arnaıy baryp, osynda turyp jatqan Saqtaǵan Sársenbaev pen Talǵat Nasyr syndy ardager-qarıalarymyzdyń da batasyn aldyq, – deıdi bul jóninde Jambyl jol bólimshesi kadr­lar bóliminiń bastyǵy Merýert Beısenbekqyzy.

«Jas kezimde beınet ber, qartaıǵanda zeınet ber» degen, taǵdyr tálkegimen qarttar úıinde ómir súrip jatqan jandar memleket tarapynan beriletin kómekter men jeńildikterdi tolyq túrde paıdalanyp otyr. Qamkóńil qarttarǵa qamqorlyq eshqashan tolastamaıdy.

Oralhan DÁÝİT,

«Egemen Qazaqstan».

 Jambyl oblysy.

Sýretterdi túsirgen

Aqádil RYSMAHAN.

Aqsaqalyna qarap aýylyn tany

Qazannyń 1-i halyqaralyq Qarttar kúni bolyp esepteledi. Al olar týraly bizde aýyz tushytyp aıtarlyq qandaı týyndylar bar degende, shyny kerek oılanyp qalatynymyz ras. Qarttyqqa qatysty túıtkildi máselelerge kóbine sheteldik kınotýyndylar arqyly kóz tigip júrgen jaıymyzdy jasyryp taǵy tura almaımyz.

Jaqynda «Qazaqstan» ulttyq arnasy osy olqylyqtyń ornyn toltyrý maqsatynda «Bizdiń aǵaı» atty 16 serıaly komedıalyq hıkaıasyn usynbaq. Kórermenge 12 qazanda jol tartady dep kútilgen telehıkaıa zeınetkerlikke shyǵyp, tanymal bloger jáne jastardyń tálimgeri atanǵan aýyl aqsaqaly týraly baıandaıdy.

Bul qyzyqty oqıǵa zamanaýı ómirdi beıneleıdi. Oqıǵa Jam­byl oblysyndaǵy Shý aýdanynda ótedi. Hıkaıanyń bas keıipkerleri Jomart aǵanyń otbasy jáne sol otbasynyń janyna toptasqan aýyl­­dastary. Jomart aǵa aýyldyq mektepte tarıh pániniń muǵalimi. Ómir boıy súıikti qyzmetimen aı­nalysqan aqsaqal zeınetkerlikke shyǵady. Mundaı adam úıde tynysh otyra almaıtyny belgili. Aıaq astynan aýyldastarynyń aqylshysyna aınalǵanyn Jomart aǵanyń ózi de baıqamaı qalady.

Aqsaqal bul – óskeleń urpaqqa úlgi bolarlyq jan bolýy tıis. Naǵyz aqsaqal bolýdy kim armandamaıdy deısiz?! Biraq, qurmet pen syıǵa bólený ekiniń biriniń qo­lynan kele bermeıdi. Bunyń bar­lyǵyn Jomart aǵa jaqsy túsinedi.

Sonymen qatar, bul hıkaıa adam júreginde týǵan jer men eldiń erekshe oryn alatynyn baıandaıdy.

Hıkaıanyń taǵy bir keıipkeri Elaman (Edýard). Ol osydan birneshe jyl buryn tarıhı otany Almanıaǵa qonys aýdarǵan, óz eline qonaqqa jıi kelip turady. Oǵan týǵan ólkege degen saǵynyshy maza bermeıdi. Sheteldik kýrorttyq jerlerden ábden jalyǵady. Aýyl adamdary men aýyldaǵy shaǵyn ǵana úıi – janyna jaıly, eń ystyq mekeni edi!

Týyndynyń rejıseri Murat Bıdosov. Ol kórermenge osyǵan deıingi «Ápke», «Agent Z» jáne t.b. telehıkaıalarymen tanymal.

Týyndynyń negizi ázil-ospaqqa qurylsa da, otansúıgishtik, úlken­der­ge degen qurmet, Otanǵa, ot­basyǵa degen mahabbat taqyryp­ta­ry keńinen nasıhattalady. Hı­kaıa barysynda otandyq óndiris ónimi jáne zamanaýı tehnologıa jetistikteri kórsetiledi.

"Qamshy"silteıdi

Derekkóz: Egemen Qazaqstan