7 qarashada Aýyl sharýashylyǵy mınıstri Aıdarbek Saparov Qazaqstanda egin jınaý naýqanynyń sátti aıaqtalmaǵanyn habarlaǵan bolatyn. Mundaı nátıjelerge qandaı oqıǵalar áser etkenin jáne olardyń qandaı saldary bolýy múmkin ekenin zerttep kórýge tyrysty.
Aıdarbek Saparovtyń aıtýynsha, 2023 jyl fermerler úshin qıyn jyl boldy. Jekelegen óńirlerdegi jylý negizgi astyq egetin óńirlerde 25 kúnnen astam ýaqytqa sozylǵan uzaqqa sozylǵan nóser jańbyrmen aýystyryldy.
Nátıjesinde el sońǵy úsh jylda bıdaıdyń eń nashar ónimin aldy. Sonymen qatar, Premer-Mınıstr Álıhan Smaıylov halyqty tynyshtandyrdy: kóńilsiz kórsetkishke qaramastan, biz nansyz qalmaımyz.
"Elevatorlarǵa túsken bıdaıdyń shamamen 40% - y synypqa jatpaıdy. Biraq qazaqstandyqtar nansyz qalmaıdy. Ótken jyldyń aýyspaly qaldyqtaryn eskere otyryp, jınalǵan ónim ishki naryqty tolyq qamtamasyz etý úshin jetkilikti bolady. (...) Astyqtyń ishki naryǵynda problemalar bolmaýy kerek. Un men nannyń turaqtylyǵy azyq — túlik korporasıasy men óńirlik turaqtandyrý qorlary arqyly qamtamasyz etilgen", - dep sendirdi Smaıylov.
Ol bylaı dep qosty: fermerlerge memleket tarapynan qajetti qoldaý kórsetildi. Atap aıtqanda, ádil satyp alý baǵasy belgilendi. Aıyppul sanksıalaryn qoldanbaı nesıeler men qaryzdardy uzartý júrgizildi. Jeńildetilgen dızel otyny, onyń ishinde astyqty keptirý úshin bólindi. Sýbsıdıalardy tóleý boıynsha mindettemelerdi tolyq kólemde oryndaý boıynsha sharalar qabyldanady. Qazirdiń ózinde ósimdik sharýashylyǵy jelisi boıynsha sýbsıdıalarǵa alǵashqy 30 mlrd. teńge bólindi. Budan basqa, bıdaıdy tikeleı satyp alýdy júzege asyrý úshin qarajat bólý týraly sheshim qabyldandy.
Máseleni tolyqtaı túsiný úshin Qostanaı oblysyndaǵy sharýa qojalyǵynyń basshysy Sergeı Qoshqodanǵa júgindik. Sergeı bıdaı óndirisiniń sátsizdigine kelesi sebepterin atap ótti: qurǵaqshylyq; jaýyn-shashyn; shegirtkelerdiń shabýyly; aqbókenderdiń shapqynshylyǵy.
Sońǵy ekeýine toqtalaıyq. 2023 jyldyń shilde aıynyń basynda Qostanaı oblysynyń egistikterinde zıandy jándikterdiń kóptigi týraly belgili boldy.
Sheneýnikter óristerdi hımıalyq óńdeýdiń qıyndyqtary týraly habarlady, aýa-raıy jaǵdaılary dóńgelekterge taıaqtardy engizdi. Sandar dep ataldy: 445 myń gektardan astam jer soqqyǵa jyǵyldy, bul ekonomıkalyq zıandylyq sheginen 266,118 myń gektarǵa asyp tústi.
Sonymen qatar, aımaqta jándikter 10 myń gektar egindi búldirdi dep habarlandy. Alaıda, bul aqparatty kóp uzamaı aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi joqqa shyǵardy-vedomstvoda jergilikti fermerlerge silteme jasaı otyryp, tek 500 gektar arpa daqyldary esepteldi.
