Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha Shyǵys Qazaqstan oblysyndaǵy Buqtyrma sý qoımasy arqyly ótetin eldegi eń uzyn kópir iske qosyldy. Joba óńirdegi kólik baılanysynyń kópjyldyq máselesin sheshýge baǵyttalǵan.
«Jurt jyldar boıy jazda – parommen, qysta – muzdyń ústimen júretin. Bul óte yńǵaısyz ári qaýipti bolǵany túsinikti. Endi másele birjola sheshimin tapty»,- dedi QR Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev.
Búgingi tańda Kúrshimdegi kópir Shyǵys Qazaqstan oblysynyń Kúrshim, Úlken Naryn, Marqakól, Katonqaraǵaı, Tarbaǵataı jáne Zaısan aýdandaryn Óskemen qalasymen baılanystyra otyryp, kólik quraldarynyń jyl boıy qaýipsiz qozǵalysyn qamtamasyz etedi.
Alǵashqy tórt aıda kópir arqyly 170 myńǵa jýyq avtomobıl ótken. Iaǵnı, kún saıyn 1,5 myńǵa jýyq kólik kópirdi paıdalanady. Buǵan deıin aımaq turǵyndary 500 shaqyrymǵa deıin aınalma jol júrýge májbúr bolǵanyn aıta ketken jón. Bul jol júrý ýaqyty men kólik shyǵynyn edáýir arttyrdy.
Kópirdiń qurylysyn Shyǵys Qazaqstan oblysyndaǵy otandyq kompanıa júzege asyrdy. Bul óńirdi jańa jumys oryndarymen qamtamasyz ete otyryp, jergilikti resýrstardy, mamandardy tartýǵa múmkindik berdi.Joba ozyq ınjenerlik tehnologıalardy qoldaný arqyly jáne barlyq sapa standarttaryna sáıkes júzege asyryldy.
Kópirdiń jalpy uzyndyǵy - 1316 metrdi, eni - 12,2 metrdi quraıdy. Bir jaǵynda jaıaý júrginshiler jolaǵy salynǵan. Qysqy kezeńde konstrýksıany qorǵaý úshin tirekterdiń árqaısysynda arnaıy muzkeskishter ornatylǵan.
Sonymen qatar sý betinen kópirge deıingi qashyqtyq 18 metrdi quraıdy. Bul navıgasıa kezeńinde kemelerdiń kópirdiń astynan kedergisiz ótýine múmkindik beredi.
Qaýipsizdikti qamtamasyz etý úshin Buqtyrma sý qoımasy arqyly ótetin jańa kópirde 102 beınebaqylaý kamerasy ornatylǵan, onyń 62-si kópirdiń joǵarǵy bóliginde, 40-y kópir asty aımaǵynda ornalasqan. Kameralar onlaın rejımde jumys isteıdi, bul kópirdiń jaǵdaıyn únemi baqylaýdy qamtamasyz etedi.
Óńir turǵyndary kópir sý qoımasynyń eki jaǵyndaǵy eldi mekender arasyndaǵy kólik qatynasy máselesin sheshkenin aıtady. Atalǵan kópir azamattardyń qaýipsiz qozǵalysyn qamtamasyz etip, taýar jetkizý ýaqytyn jedeldetti.
Kúrshimdegi kópir – jaı ǵana qurylys emes, barlyq óńir úshin jańa úderis pen jańa múmkindikterdiń sımvoly ispettes.
Jergilikti turǵyn Aıbar Erikov atap ótkendeı, kópir «úlken álemge ashylǵan esik» boldy:
«Qysta Buqtyrma sý qoımasynyń arǵy jaǵyna ótý úshin qalyń muzdyń qatýyn kútkenimiz esimde. Endi biz bul týraly oılamaımyz! Kólikke otyrasyń – arǵy jaǵadan shyǵasyń. Biz úshin bul kópir úlken álemge ashylǵan esik sıaqty. Qalaǵa barý áldeqaıda jeńil, jyldam jáne qaýipsiz».
Shaǵyn kásip ıesi Aınash Orazbaeva óńirdegi saýda jandana túskenin málimdeıdi:
«Buryn bizge taýarlardy jetkizý naǵyz kvest bolatyn: jazda – parom, qysta – muz ústimen, al maýsymnan tys ýaqytta eshteńe ákelmeıtin. Endi taýarlar úzilissiz jetkizilip, dúkenderdegi assortıment ósti, baǵalar turaqtaldy. Kópir arqyly jumys isteý álde qaıda ońaı, al adamdardyń ómir súrýine yńǵaıly jaǵdaı jasaldy».
Aýyr júk kóliginiń júrgizýshisi Murat Ramazanov joldy jáne joldaǵy ýaqytty únemdeý týraly aıtyp berdi:
«Eger buryn maǵan Buqtyrma sý qoımasyn aınalyp ótý úshin qosymsha 500 shaqyrym júrý kerek bolatyn. Sebebi men tabıǵatymnan ekstremaldy jaqsy kórmeımin jáne kóligimniń salmaǵymen muzdyń beriktigin teksergim kelmedi. Endi men kópirden ótip bara jatyrmyn. Bul janar maıdy ǵana emes, ýaqytty da únemdep, júıkeniń de sharshamaýyna úlken múmkindik».
Kúrshimdegi kópir Shyǵys Qazaqstannyń áleýmettik-ekonomıkalyq damýyna serpin berip qana qoımaı, tutastaı alǵanda eldiń kólik-logıstıkalyq salasynyń damýyna oń áserin tıgizip, logıstıkalyq baǵyttardy jaqsartyp, shekara mańyndaǵy eldermen úzdiksiz baılanystardy qamtamasyz etti. Sondaı-aq kópir aımaqtyń týrısik áleýetin arttyryp, óńirdegi jáne Buqtyrma sý qoımasynyń kórkem kórinisin tamashalaýǵa múmkindik bereri sózsiz.
Pikir qaldyrý