بۇگىن الماتى قالاسىندا باسپا ءسوز ءماسليحاتىن وتكىزگەن ساياساتكەر، ۇكىمەت جانىنداعى جەر رەفورماسى جونىندەگى كوميسسيا مۇشەسى مۇحتار تايجان سوڭعى ۋاقىتتا ءجيى كورىنىس تاۋىپ وتىرعان نارازىلىق شارالارىنىڭ نەگىزگى سەبەبى تەك جەر ماسەلەسى عانا ەمەس، مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسىندەگى جەمقورلىق پەن الەۋمەتتىك قيىندىقتار دەيدى. بۇل تۋرالى Qamshy.kz حابارلايدى.
باسپا ءسوز ءماسليحاتىندا جۋرناليستەر قاۋىمى ساياساتكەرلەرگە قوناق ءۇي مەن كوميسسيا وتىرىستارىنا قاتىسۋ ءۇشىن جۇمسالاتىن جول شىعىنىنان باستاپ، كوميسسيا جۇمىسىنا قاتىستى ءبىرقاتار وزەكتى سۇراقتاردى جاۋدىردى.
جيىن بارىسىندا مۇحتار تايجان ءوزىنىڭ جەر ماسەلەسىنە قاتىستى باستاپقى ۇستانىمدارىنان اينىماعانىن اشىپ ايتتى.
«مەن بۇرىنعى ۇستانىمدارىمدى وزگەرتپەدىم. جەردى شەتەلدىكتەرگە جالعا بەرۋگە، ەل ازاماتتارىنا جەكە مەنشىككە ساتۋعا مۇلدەم بولمايدى. سونداي-اق، 1 پايىز شەتەدىك ۇلەسى بار كومپانيالارعا دا جەر ساتىلماۋى، جالعا بەرىلمەۋى كەرەك. كوميسسيا جۇمىسىندا ەشكىمگە قىسىم جاسالىپ نەمەسە شەكتەۋ قويىلعان جوق. ءار وتىرىس تىكەلەي ەفيردەن كورسەتىلىپ وتىر»، - دەگەن ساياساتكەر شەتەلگە جەر بەرۋدەن بولەك، ەندىگى ۋاقىتتا ءجۇز مىڭداعان گەكتار جەردى جالعا الىپ، ول جەردى دۇرىس يگەرمەي وتىرعان لاتيفۋنديستەرگە قارسى نورمالاردى ەنگىزۋ، ناقتى شەكتەۋلەر قويۋ قاجەتتىگىن ايتىپ وتىر. سونداي-اق، 2-3 جىل قاتارىنان جەرگە ءبىر ءدان ەكپەي وتىراتىن ديقانداردىڭ دا جالعا العان جەرىن مەملەكەتكە قايتاراتىن جۇيە جاساۋ كەرەكتىگىن ايتادى. سونىمەن قاتار، كوميسسيا مۇشەسىنىڭ ايتۋىنشا اۋىلدى مەكەندەردىڭ اينالاسىنداعى جەرلەردى دە كىمگە بولسا دا جالعا بەرۋگە بولمايدى. ول جەرلەردى اۋىل تۇرعىندارى جايىلىم رەتىندە پايدالانۋى ءتيىس.
م. تايجان كوميسسيا وتىرىستارىندا جەر رەفورماسىنا نارازى بەلسەندىلەردى قۋدالاۋ شارالارىنا قاتىستى دا ماسەلە كوتەرىپ جۇرگەنىن، ءالى دە كوتەرەتىنىن ايتادى.
«بۇگىندە ۇستالىپ، قاماۋدا وتىرعاندار، ايىپپۇل سالىنعاندار، نەگىزسىز پوليسياعا كۇشپەن جەتكىزىلگەندەر ەشقانداي تارتىپسىزدىك جاسامادى. ەشقانداي ارام ويلارى جوق. ولاردىڭ بارلىعى ەلدىڭ پاتريوتتارى. ازاماتتىق ۇستانىمدارىن بىلدىرۋگە ارەكەتتەنگەن ازاماتتاردى ولاي جازالاۋعا بولمايدى. ءتىپتى، بۇل قۋادالاۋلار ميعا سىيمايتىن جاعداي.»، - دەگەن ول «بەيبىت شەرۋلەر، ميتينگىلەر تۋرالى» زاڭدى دا وزگەرتۋ ماسەلەسىنىڭ تۋىپ وتىرعانىن ايتادى.
«جەر رەفورماسىنا قارسى كوڭىل-كۇي ءقازىر قانداي دەڭگەيدە؟ موراتوريي مەن كوميسسيا جۇمىسىنا بايلانىستى باسەڭدەدى مە، جوق الدە ءالى دە شيەلەنىسكەن كۇيى قالىپ وتىر ما؟» دەگەن جۋرناليست سۇراعىنا م. تايجان ەل ىشىندەگى نارازىلىقتىڭ نەگىزگى سەبەبى تەك جەر ماسەلەسىندە ەمەس ەكەنىن العا تارتا جاۋاپ بەردى.
«ءقازىر ءبىزدىڭ ەكونوميكامىز وتە كۇردەلى جاعدايدا قالىپ وتىر. حالىقتىڭ ءال-اۋقاتى كۇرت تومەندەپ كەتتى. كەشەگى ميتينگىلەر تەك جەر ماسەلەسىنەن ەمەس، سونداي الەۋمەتتىك شيەلەنىستەردەن تۋىپ وتىر. بۇگىندە ەلىمىزدە 18 جاسقا تولعان 9،6 ميلليون ادام بولسا، ولاردىڭ 7،3 ميلليونىندا ءتۇرلى نەسيەلەرى بار ەكەن. ال، سولاردىڭ ىشىندە 1،3 ميلليون ادامنىڭ ءۇش ايدان بەرى تولەنبەي كەلە جاتقان تولەمدەرى بار. مىنە، وسىدان-اق الەۋمەتتىك شيەلەنىستىڭ دەڭگەيىن كورۋگە بولادى. ءبىزدىڭ ەكونوميكالىق ساياساتىمىزدى وزگەرتپەسەك، ءتيىمدى شارالار قولدانباساق، بۇل جاعداي ودان ءارى شيەلەنىسە بەرەدى. حالىق ءقازىر الەۋمەتتىك قيىندىقتارمەن قاتار، باسقارۋ جۇيەسىندەگى جەمقورلىقتان دا ابدەن قاجىدى. جەمقورلىق ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىزدى قۇردىمعا سۇيرەپ بارادى. بۇل – ۇلكەن ءقاۋىپ»، - دەيدى ساياساتكەر.
اۋىلشارۋاشىلىق سالاسىن دامىتۋ، شارۋالارعا قولداۋ كورسەتۋ مەن ينۆەستيسيا تارتۋدا ساياساتكەر شەتەل قارجىسىنا ەمەس، ءوزىمىزدىڭ الەۋەتىمىزگە يەك ارتۋ كەرەكتىگىن ايتادى.
«مەن ەكونوميست رەتىندە اۋىلشارۋاشىلىعىن دامىتۋعا شەتەلدەن ينۆەستيسيا تارتۋدان گورى، ءقازىر بانكتەرگە بەرىلىپ جاتقان ۇلتتىق قوردىڭ اقشاسىن باعىتتاعان ءجون دەپ سانايمىن. رەسمي دەرەكتەر بويىنشا، بۇگىندە ۇلتتىق قوردا 60 ميلليارد دوللار اقشا بار ەكەن. سول قاراجاتىڭ ءبىر بولىگىن شارۋالارعا قولداۋ رەتىندە جۇمساساق ۇتىلماس ەدىك»، - دەيدى ول.
ساياساتكەر سونىمەن قاتار، جەر كوميسسياسىنىڭ جۇمىسى بارىسىندا نەگىزگى جەردى ساتۋ، جالعا بەرۋ ماسەلەلەرىنەن بولەك، اۋىلدارداعى ينفراسترۋكتۋرا، الەۋمەتتىك قولداۋ، اگرارلىق سالاعا جاڭا تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ سىندى دا ءبىرقاتار ماسەلەلەردى كوتەرۋدى جوسپارلاپ وتىرعانىن ايتادى.
دارحان مۇقانتەگى
