قازاق پرەزيدەنتى جۇڭگو توراعاسىمەن 16-ىنشى رەت كەزدەسىپ، 12 كەلىسىم جاسادى

/uploads/thumbnail/20170710110045259_small.JPG

اقوردادا ق ر پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ پەن قحر ءتوراعاسى سي سزينپين بىرلەسكەن مالىمدەمەگە قول قويدى دەپ حابارلايدى قامشى ءتىلشىسى.

قازاقستان مەن جۇڭگو ۇكىمەتتەرى اراسىنداعى قازاقستانعا تىكەلەي ينۆەستيسيا  سالۋدى جۇزەگە اسىراتىن قىتاي-قازاقستان وندىرىستىك قۋاتتارىنىڭ ىنتىماقتاستىعى قورى كىرىسىنىڭ جەكەلەگەن تۇرلەرىن سالىق سالۋدان  بوساتۋ تۋرالى  كەلىسىم، قازاقستان مەن جۇڭگو ۇكىمەتتەرى  اراسىنداعى قورعاس وزەنىندە ۇشكىربۇلاق بىرلەسكەن سەل ۇستايتىن بوگەت سالۋ ىنتىماقتاستىق كەلىسىمى، ق ر اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى مەن قىتايدىڭ ساپانى قادالاعالاۋ، ينسپەكسيا جانە كارانتين  باس باسقارماسى اراسىنداعى  قازاقستاننان قحر-عا ەكسپورتتالاتىن مۇزداتىلعان ۇساق مال ەتىنە قويىلاتىن   ينسپەكسيالىق كارانتين  تالاپتارى مەن ۆەتەريناريالىق-سانيتاريالىق  تالاپتار جونىندەگى حاتتاما،  ق ر قارجى مينيسترلىگى مەن قحر مەملەكەتتىك  سالىق اكىمشىلىگى اراسىنداعى سالىق ماسەلەلەرى جونىندەگى ءوزارا تۇسىنىستىك جانە ىنتىماقتاستىق مەموراندۋمى، ق ر  مەن قحر ۇكىمەتتەرى اراسىنداعى سۋپەركومپيۋتەرلەردى  ۇسىنۋ جوباسى جونىندەگى ىنتىماقتاستىق مەموراندۋمى، ق ر مەن قحر ۇكىمەتتەرى اراسىنداعى زەرتحانالىق جابدىقتاردى ۇسىنۋ  كەلىسىمى، ق ر ينۆەستيسيالار جانە دامۋ مينيسترلىگى مەن قحر ساۋدا مينيسترلىگى اراسىنداعى كولىكتىك ينفراقۇرىلىم  سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ مەموراندۋمى،  «سامۇرىق-قازىنا» ءۇاق پەن قىتايدىڭ حالىقارالىق ساۋداعا قولعابىس كورسەتۋ كوميتەتى اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىم،  ق ر مەن قحر  ۇكىمەتتەرى اراسىنداعى بىرلەسكەن كينو ءوندىرىسى سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق كەلىسىمى، «قازاقستان» ترك  مەن قىتايدىڭ ورتالىق تەليەۆيدەنيەسى  اراسىنداعى ءوزارا تۇسىنۋشىلىك جانە ىنتىماقتاستىق مەموراندۋمى، ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى - ەلباسى كىتاپحاناسى  مەن قىتايدىڭ قوعامدىق اكادەمياسى  اراسىنداعى عىلىمي-مادەني ىنتىماقتاستىق كەلىسىمى  راسىمدەلدى.

8-9 ماۋسىم كۇندەرىنە جوسپارلانعان شىۇ ءسامميتى مەن 9 ماۋسىمداعى «ەكسپو – 2017» كورمەسىنىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا جۇڭگو حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ءتوراعاسى سي سزينپين ارنايى كەلدى. كەزدەسۋ ق ر مەن قحر اراسىنداعى ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناستىڭ ورناۋىنا 25 جىل تولۋى قارساڭىندا ءوتىپ جاتىر.

گەوساياسي جاعىنان ىقپالدى، ەكونوميكالىق الەۋەتى مىقتى جانە قارجىلىق، تەحنولوگيالىق، وندىرىستىك مۇمكىندىگى مىعىم مەملەكەت جۇڭگو – ءبىزدى جاقىن كورشى عانا ەمەس ستراتەگيالىق ارىپتەس رەتىندە قارايدى. ونى جۇڭگو ءتوراعاسى مەن نازاربايەۆتىڭ ءبىر اي ىشىندە ەكى رەت كەزدەسۋىنەن بايقاۋعا بولادى.

سي سزينپين جۇڭگو بيلىگىنە كەلگەننەن(2013 جىل 14 ناۋرىز) بەرى ەكى ەل باسشىسى تۇراقتى كەزدەسىپ كەلەدى. سي سزينپين مەن نۇرسۇلتان نازاربايەۆ كەزدەسۋلەرىنىڭ سانى بۇگىندە 16-عا جەتىپ وتىر. ال بۇل الەمدىك ديپلوماتيا ءۇشىن سيرەك كەزدەسەتىن جايت.

2015 جىلى قحر كوشباسشىسى قازاقستان باسشىسىن ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستاعى ۇلى جەڭىستىڭ 70 جىلدىعى قۇرمەتىنە بەيجىڭگە شاقىردى. 2016 جىلى قىركۇيەك ايىندا حانچجوۋ قالاسىندا وتكەن G20 سامميتىنە، 2017 جىلى مامىر ايىندا بەيجىڭدەگى «ءبىر جول، ءبىر بەلدەۋ» حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق فورۋمىنا شاقىردى.

14-15 مامىردا بەيجىڭدە وتكەن «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» ستراتەگياسى اياسىنداعى حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق جونىندەگى جوعارى دەڭگەيدەگى فورۋم بارىسىندا اتالعان شارانىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا 30 جوعارى مارتەبەلى قوناقتىڭ ىشىندە ەڭ سوڭعى بولىپ نۇرسۇلتان نازاربايەۆ كەلىپ، ونى سي سزينپين قارسى الدى. فورۋم اياقتالىپ، قوناقتار ەستەلىك سۋرەتكە تۇسكەننەن كەيىن  قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ  كورتەجى كەزدەسۋ ورنىنان ەڭ ءبىرىنشى بولىپ اتتانىپ كەتتى. ال بۇل جايت ديپلوماتيا تىلىندە قابىلداۋشى تاراپتىڭ مارتەبەلى مەيمانىنا دەگەن ايرىقشا قۇرمەتىن بىلدىرەدى.

سي ءسزينپيننىڭ بۇل ساپارى – سوڭعى ءتورت جىلداعى ءۇشىنشى ساپار. ول استاناعا العاشقى رەت 2013 جىلدىڭ قىر­كۇيەك ايىندا كەلدى. سول كەزدە نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتىندە جىبەك جولىنىڭ قايتا جاڭعىرۋىنا سەبەپكەر بولعان تاريحي ۇسىنىسىن ايتتى. ءقازىر سول كەزدە ايتىلعان يدەيا «ءبىر بەلبەۋ، ءبىر جول» دەگەن اتاۋمەن الەمنىڭ ءبىرقاتار ەلدەرى مەن قۇرلىقتارىندا قولداۋعا يە بولدى. سول كەزدەسۋدە سي سزينپينگە قازاقستان پرەزيدەنتى نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قۇرمەتتى پروفەسسورى مانتياسىن تاپسىرعان ەدى.

قحر ءتوراعاسى استانانى 2013 جىلى جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىن قۇرۋ يدەياسىن العا جىلجىتۋشى ورىن رەتىندە تەككە تاڭداپ العان جوق. قازاقستان – تەڭىزگە تىكەلەي شىعۋعا مۇمكىندىگى جوق ءىرى ەل بولسا دا، ەۋرازيا قۇرلىعىنداعى ورنى گەوگرافيالىق جانە گەوستراتەگيالىق جاعىنان وتە ءتيىمدى مەملەكەت. ورنالاسۋى جاعىنان ەۋروپا مەن ازيا اراسىنداعى التىن كوپىر.

قحر – الەمدە بيزنەسكە قولايلى كليمات قالىپتاستىرىپ وتىرعان بىردەن-بىر كوشباسشى ەل. ەل حالقىنىڭ 85 پايىز بەلسەندى مۇشەسى بيزنەسپەن اينالىسادى. شاعىن جانە ورتا بيزنەس (شوب) سەك­تورىنىڭ ىشكى جالپى ونىمدەگى (ءىجو) ۇلەسى 60 پايىزدى قۇرايدى. بيۋدجەتكە تۇسەتىن سالىق ءتۇسىمىنىڭ 50 پايىزى قحر-دىڭ قالالارى مەن قالا ۇلگىسىندەگى اۋىلدا­رىن­داعى جۇمىس ورىن­دارىنان تۇسەدى. جال­پىۇلتتىق پاتەنتتىڭ – 65 پايىزى، تەحنولوگيالىق يننو­ۆاسيالاردىڭ – 75 پايىزى، جاڭا ءونىم تۇرلەرىن پاتەنتتەۋدىڭ 80 پايىزى شوب كاسىپورىندارىندا تىركەلگەن.

بۇل جولعى ساپار ىنتىماقتاستىقتىڭ ەكى جاقتى جانە كوپقىرلى بايلانىستارىن كەڭ قامتۋىمەن ەستە قالارى انىق. مەملەكەت باسشىلارىنىڭ بۇل جولعى كەزدەسۋىندە ساۋدا-ەكونوميكالىق، كولىكتىك-ترانزيتتىك، ەنەرگەتيكالىق، قارجىلىق-ينۆەستيسيالىق، يندۋستريالدى، يننوۆاسيالىق، عىلىمي-تەحنيكالىق جانە مادەني-گۋمانيتارلىق ماسەلەلەر تالقىلانادى دەپ كۇتىلۋدە. سونداي-اق جاھاندىق جانە اي­ماقتىق قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرى دە مەملەكەت باسشىلارى نازارىنان تىس قالمايدى.

2016 جىلى ەكى ەلدىڭ ساۋدا اينالىمى 8 ملرد. دوللاردى قۇرادى. جۇڭگو قازاقستان ەكونوميكاسىنىڭ ەڭ ءىرى 5 ينۆەستورلارىنىڭ ءبىرى. سوڭعى 12 جىلدا جۇڭگو قازاقستانعا 14 ملرد. اقش دوللارىنان استام ينۆەستيسيا قۇيدى.

جۇڭگو پرەزيدەنتىنىڭ ساپارى اياسىندا ءوتىپ جاتقان قازاقستان-قىتاي ىسكەرلىك كەڭەسىنىڭ  قورىتىندىسى بويىنشا جالپى 7 ملرد اقش دوللارىنا جۋىق سومادا ەنەرگەتيكا، xيميا ونەركاسىبى، مەتاللۋرگيا سالالارىندا بارلىعى 22 كوممەرسيالىق جانە نەگىزدەمەلىك كەلىسىمدەرگە، ونىڭ ىشىندە "سامۇرىق-قازىنا" اق توبىنىڭ قاتىسۋىمەن جالپى 4،5 ملرد اقش دوللار سوماسىندا 6 كەلىسىمگە قول قويىلماق.

سي سزينپين ساپارى قارساڭىندا ءبىرقاتار مادەني شارالار دا قولعا الىندى.

جۇڭگو ءتوراعاسىنىڭ ەلگە كەلۋى قارساڭىندا 5 ماۋسىمدا ەلباسى كىتاپحاناسىندا سي ءسزينپيننىڭ «ەل باسقارۋ جونىندە» كىتابىنىڭ قازاق ءتىلدى نۇسقاسى تانىستىرىلعان بولاتىن. سونداي-اق، 6 ماۋسىمدا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى ەلباسى كىتاپحاناسىندا نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ جۇڭگو تىلىنە اۋدارىلعان تاڭدامالى ەڭبەكتەر جيناعى تانىستىرىلدى.

استاناداعى بەيبىتشىلىك جانە كەلىسىم سارايىندا 6 ماۋسىم كۇنى «كورىكتى قازاقستان - كوركەم جۇڭگو» فوتوكورمەسى اشىلدى. 7 ماۋسىمدا استانادا جۇڭگو كينوسى فەستيۆالىنىڭ  اشىلۋى بولدى. وعان «اڭىزعا اينالعان» اكتەر دجەكي چان قاتىستى. فەستيۆال 7-18 ماۋسىم ارالىعىندا وتەدى. ال، الماتىدا قحر باسپا ءسوز، باسپا، راديو، كينو جانە تەليەۆيزيا ءىسى جونىندەگى مەملەكەتتىك باسقارماسى، قازاقستانداعى قحر ەلشىلىگى، ق ر مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىنىڭ قولداۋىمەن 10-25 ماۋسىم  كۇندەرى «قازاقستانداعى جۇڭگو كينو فەستيۆالى- شىنجاڭ كينو اپتالىعى»  وتەدى.

سونداي-اق، 5 ماۋسىمدا بەيجىڭدە II قازاقستان-قىتاي تۋريستەر فورۋمى ءوتتى. قىتايدا ەكسپو-2017 ارنالعان ەستەلىك بانكنوتتار شىعارىلدى.

 

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار