«Esquire» جۋرنالىنا سۇحبات بەرگەن ەركىن تاتىشيەۆ اعاسىنىڭ قازاسى جايلى، ادىلدىك پەن شىندىق ىزدەگەن 14 جىل جايلى ايتىپ بەرىپتى. ءتىپتى، «تاتىشيەۆتەرگە جوعارعى جاق نۇسقاۋ بەرىپ وتىر» دەگەن الىپ-قاشپا اڭگىمەگە دە جاۋاپ بەرگەن ەكەن.
«ايتەۋىر، بىزدىكىلەرگە جوعارى جاق ايتىپ، جول سىلتەپ بەرۋى كەرەك سياقتى كورىنەدى دە تۇرادى. ال بۇل جەردە قىلمىس بارى انىق. ۇيىمداسقان تۇردە كىسى ءولىمى جاسالعان. ونىڭ قۇرامىندا ءىرى-ىرى ادامدار بولدى. ول ادامداردىڭ جەمقورلىق، ۇرلىق سەكىلدى باسقا دا قىلمىستارى ءوز باستارىنان جەتىپ ارتىلاتىنى تاعى راس»، - دەپتى ەركىن تاتىشيەۆ.
ەركىننىڭ ايتۋىنشا، 2017 جىلى مۇراتحان ءتوقماديدىڭ كۇندەلىگى تابىلعان ەكەن. توقمادي سول جەردە ەرجان تاتىشيەۆتىڭ سەنىمىنە قالاي كىرۋى كەرەكتىگى مەن الداعى جوسپارلارى جايلى جازعان ەكەن.
«تەرگەۋشىلەردىڭ وزدەرى اڭ-تاڭ بولدى. ءيا، قاتىرىپ ەشتەڭە جازباعان. توقمادي تۇرگەنوۆ ەمەس قوي. دەگەنمەن، ناقتى ۋاقىتى، اڭعا شىعۋ، بانكتەن نەسيە الۋ ت.س.س. جوسپارلارى جازىلعان»، - دەيدى مارقۇمنىڭ ءىنىسى.
ەركىننىڭ ايتۋىنشا، بۇلتارتپاس دالەلدەر كەلتىرىلگەن سوڭ دا، مۇراتحان توقماديگە كىناسىن مويىنداۋعا تۋرا كەلگەن. ءتىپتى، شىنايى تەرگەۋ، تەكسەرىس ەرجان تاتىشيەۆتىڭ قازاسىنان 6 جىلدان كەيىن عانا قولعا الىنىپتى.
«2008 جىلى ماعىن وفيسەرلەر كەلىپ: «ەركىن، ءبىز بۇل ءىستى تەرگەمەكپىز. بىلەمىز، بۇنىڭ ارتىندا كوميتەتتىڭ ادامدارى تۇرۋى مۇمكىن» دەدى. مەن سول كەزدىڭ وزىندە-اق، ءىستىڭ ارتىندا دۇتبايەۆتىڭ تۇرعانىن سەزدىم. ول جەكە باستىڭ شارۋاسى ەمەس، وعان ەرجاندى ءولتىرۋ تۋرالى تاپسىرىس تۇسكەن. ول ءتىپتى 2002 جىلى ەرجاندى ولتىرۋگە بەكىنگەن. ول كەزدە ءابلازوۆ تۇرمەدە وتىرعان. بۇل وعان اليبي بولاتىن ەدى»، - دەيدى.
وعان قوسا، ەركىن تاتىشيەۆ ابلازوۆ-دۇتبايەۆ جانە جاكىشيەۆ ۇشتىگى جايلى دا ايتىپ بەرىپتى.
«دۇتبايەۆ پەن جاكىشيەۆ جاقسى دوس بولعان. سوسىن جاكىشيەۆ دۇتبايەۆ پەن ءابلازوۆتىڭ قارىم-قاتىناس ورناتۋىنا سەبەپشى بولدى. ول كەزدە مۇحتار قازاتومپرومدا قىزمەتتە ەدى. ءوزىنىڭ مانسابىن دا پايدالانعان»، - دەيدى تاتىشيەۆ.
تاتىشيەۆتىڭ تۋعاندارى نە ءۇشىن وسى كۇنگە دەيىن ۇندەگەن جوق؟ ەركىن باس پروكۋراتۋرا مەن ۇقك باسشىلىعىنا ازىردانىپ، ءىستى اشۋىن تالاپ ەتكەنى جايلى ايتىپتى.
«بۇل جەردە ماسەلە ءابلازوۆ ەمەس، دۇتبايەۆ جايلى. ول ءابلازوۆتى قالقان قارۋى تۇتتى. وعان قانشا رەت كومەكتەستى. كۇيەۋبالالارىن جىبەردى. شىنىندا ۇقك بۇرىنعى باسشىسىنا ءىس قوزعاۋ ءۇشىن ادامعا باتىلدىق كەرەك. 2016 جىلى باسشىلققا كارىم ءماسىموۆ كەلگەننەن كەيىن ءىستىڭ اۋانى وزگەرە باستادى. ءماسىموۆ ساياسي ەرىك-جىگەرى بار ادام. مەن قايتا شاعىمداندىم. «ءبىز كورەيىك. ءىستى قارايمىز» دەپ جاۋاپ بەردى ءماسىموۆ. ءارى قاراي، ۋاقىت پەن رەسۋرستىڭ، تەحنيكانىڭ، دالەلدەردى تابۋدىڭ جولى عانا قالعان.قۇدايعا شۇكىر، تاپتى. ال نە ءۇشىن ءولدىردى دەگەنگە كەلسەك، جاۋابى قاراپايىم. ول بارلىعىنان ايىرىلعان»، - دەيدى ەركىن.
ايتپاقشى، قايتىس بولعان ەرجان تاتىشيەۆكە تۇرمەگە تۇسەر الدىندا ءابلازوۆ بتا بانكتى اۋدارىپ بەرىپ، كەيىن قايتارىپ بەرۋىن سۇراعان. وعان كونبەگەن ەرجاندى تاپسىرىپ بەرىپ ولتىرتكەن دەگەن بولجام ايتىلعان ەدى. ەركىن بۇل جايلى دا ءوز پىكىرىن ايتىپتى.
«بۇل مۇحتاردىڭ ءوزى تاراتىپ جۇرگەن قاۋەسەت. ول ساياسي سۇقيت. ول كەز كەلگەن فاكتىنى الىپ، وزىنە ىڭعايلاستىرىپ الادى. ول وتىرىك ايتۋدىڭ شەبەرى. ول ەرجان جايلى نە دەمەدى وسى كۇنگە دەيىن»، - دەپتى.
باۋىرىنىڭ قازاسى بولعان كۇن تۋرالى ەركىن بىلاي دەيدى:
«ەرجاندى مورالدى تۇردە كۇيدىرۋ – تاپسىرما بولدى. ادام شارشاعان كەزدە دەمالعىسى كەلەدى عوي. ال مەنىڭ باۋىرىم اڭشىلىقتى جاقسى كورەتىن. ال ول جاقتا قاقپان دايىن تۇرعان. ءتىپتى، مۇراتحانعا 2 ميلليون تولەگەن. اقشا قالتادا. ەندى ءىستى تىندىرۋ عانا قالعان»، - دەيدى ەركىن تاتىشيەۆ.
«بۇل وقيعا جەلتوقساندا بولدى. ال قىركۇيەكتە مەنىڭ ۇستىمنەن جاسىرىن ءىس قوزعاپتى دۇتبايەۆ. ءسويتىپ، ەرجاندى ولتىرگەن سوڭ، مەنى بۇعاتتاماق بولعان عوي. مەن مۇنى ءتۇسىندىم. ءقازىر بىردەڭە دەسەم، ءبىتتى، كۇيىپ كەتەتىن ءتۇرىم بار. سوندىقتان، ۋاقىت كەلگەنىن كۇتىپ جاتتىم. بۇل جۇيەلى تۇردە، ەگجەي-تەگجەيلى ەسەپتەلگەن جۇمىس. بۇل تۋرالى مەن دە، مەنىڭ مارقۇم باۋىرىم دا بىلگەن جوقپىز. وسىنىڭ بارلىعىنىڭ ارتىندا دۇتبايەۆ تۇردى. سوندىقتان، ءبىز ەرتەرەك تەرگەۋدى تالاپ ەتە المادىق. بۇل مۇمكىن ەمەس ەدى. ءبىز ادىلدىك ورناۋىن 14 جىل كۇتتىك»، - دەپ تۇيىندەيدى ەركىن تاتىشيەۆ.
پىكىر قالدىرۋ