قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى

ن.ءا. نازاربايەۆقا،

ۇكىمەت باسشىسى س.ن. احمەتوۆكە!

اشىق حات

الەمنىڭ 40-قا تارتا ەلىندە، 5 ملن-نان استام قانداسىمىز تۇرادى، ولاردىڭ 1 ملن-ى اتا جۇرتىنا ورالدى دەپ بوركىمىزدى اسپانعا اتىپ ماقتانعانىمىزبەن، 20 جىلدا تەك ولاردىڭ ءوسىمى عانا ورالدى، دەمەك 5 ملن. قانداسىمىز ورنىنان قوزعالعان جوق دەگەن ءسوز.

كورشى قىتايدا 1،5 ملن-نان استام قانداسىمىز تۇرادى. ول ەلدەگى قازاق مەكتەپتەرى جۇڭگو ءتىلدى مەكتەپتەرگە قوسىلىپ جىبەرىلگەن. كەلەسى 10 جىلدا ول ەلدەن انا ءتىلىن تولىق بىلمەيتىن، ءدۇبارا قازاقتاردى كوپتەپ كەزدەستىرىۋىمىز مۇمكىن .

قازىرگى كەزدە كوش توقتادى، ونىڭدا ءارتۇرلى سەبەپتەرى بار. جۇڭگو جاعىن الىپ قاراساق:

1. الەۋمەتتىك جاعدايى تومەن وتباسىلارىنا ءارتۇرلى جاردەماقى تاعايىنداۋ؛

2.ورتا مەكتەپ وقۋشىلارىن قىتايلار تىعىز قونىستانعان ولكەلەرگە جىبەرىپ، اقىسىز وقىتۋ ءتۇزىمىنىڭ جولعا قويىلۋى؛

3.قىتايدىڭ شىڭجاڭ ولكەسىنىڭ ورتالىعى  ءۇرىمجى قالاسىنداعى قازاقستاننىڭ ۆيزالىق ءتارتىپ ءبولىمىنىڭ باستان-اياق قانداستارىمىزعا ۆيزانى كەزەكپەن بەرىپ، اۋرە-سارساڭعا سالۋى؛

جوعارىداعى فاكتورلار اعايىندارىمىزدىڭ اتا جۇرتىنا ورالۋىنا يدەيالىق جاقتان سۋىنۋ جايتتەرىن الا كەلدى.

سولاي بولا تۇرسا دا، تاريحي وتاندارىنا كەلگىسى كەلەتىندەر سانى از ەمەس. ولاردا ارمان بار دا - دارمەن جوق. قازاقستان جاعى قاعازباستىلىقپەن ءتۇرلى كەدەرگىلەردەن ارىلا الماي وتىر، سوندىقتان دا ەل پرەزيدەنتىنەن جانە ۇكىمەتىنەن وتىنەرىمىز:

1.قىتايدىڭ ءۇرىمجى قالاسىنداعى، قازاقستاننىڭ ۆيزالىق ءتارتىپ ءبولىمى قازاقتارعا كەزەكسىز ۆيزا اشۋدى جولعا قويسا؛

2.6-16 جاسقا دەيىنگى وقۋ جاسىنداعى بالالاردى اتا اناسىنا تىركەۋدى قالپىنا كەلتىرسە (بۇل تەك ىلە ايماعىندا عانا اتقارىلىپ وتىر)؛

3.قىتايداعى قانداستارىمىزدىڭ بالالارى مەكتەپتەردە قوعامدىق پاندەردى قازاق تىلىندە وقىسا، ال جاراتىلىستىق پاندەردى جۇڭگو تىلىندە وقىتسا دا بولا بەرەدى؛

4.شەتەلدەگى قانداستارىمىز شەكارادان وتەردە، الىپ وتەتىن ءارتۇرلى اۋىلشارۋاشىلىق قۇرال-جابدىقتارىنا، تەحنيكالارىنا قازاقستان جاعى كەدەن سالىعىن ەسەلەپ الۋىن توقتاتسا؛

5. قىتايدىڭ شىڭجاڭ ولكەسى ءۇرىمجى قالاسىنان «قازاقستان مادەنيەت ورتالىعى» قۇرىلسا؛

6.قازاقستانعا ورالعان قانداستارىمىزعا، تىركەۋدەن باستاپ ازاماتتىق الۋ جانە تاعى باسقا جاقتارداعى قاعازباستىلىقتى جەڭىلدەتسە؛

7. قانداستارىمىزدىڭ كوپشىلىگى ەگىنشى-مالشى بولعاندىقتان، ولاردىڭ ءۇي سالۋىنا ءارى ەگىستىك پەن جايىلىم، جەر تەلىمدەرىن الۋىنا تيىمدىلىكتەر جاسالىپ، تەگىن جەر بەرىلسە؛

قازىرگى كەزدە اۋىل اۋدان اكىمدەرىنە بارساڭىز، جەر 49 جىلعا جالعا بەرىلىپ كەتكەن دەپ ماڭايىنا جولاتقىسى كەلمەيدى.

8.شەتەلدەن كەلەتىن قازاق ستۋدەنتتەرىنە كۆوتا 2 پايىز (1400 وقۋشى) عانا، ونى نەگە 5 پايىزعا كوتەرمەسكە؟ ءارى ولاردىڭ ۋنيۆەرستەتتەردە ءجۇرىپ، ازاماتتىق الۋى قامتاماسىز ەتىلسە. ءسويتىپ، ۋنيۆەرسيتەتتى بىتىرە سالا جۇمىسقا ورنالاسىپ كەتۋىنە جول اشىلسا؛

9.بۇرىنعى ىشكى ىستەر مينيستىرلىگىنە قاراستى كوشى-قون كوميتەتى ورالماندارعا ازاماتتىق جانە كۆوتا بەرۋ جۇمىسىمەن اينالىسقان. وسى كوميتەت ازاماتتىققا قۇجات جيناعان  ورالمانداردان: تۇرعىلىقتى ەلىنىڭ ازاماتتىعىنان شىعىپ كەل جانە سوتتالمادى دەگەن قاعاز اكەل دەگەن سياقتى قانداستارىمىزدىڭ تۇرعان ەلىنىڭ زاڭىنا قايشى كەلەتىن، قيسىنسىز قاعازدار تالاپ ەتىپ، ورالمانداردىڭ ازاماتتىق الۋىنا كەدەرگى جاساپ كەلدى. ەندىگى ەڭبەك مينيسترلىگى وسى كەلەڭسىز جاعدايلاردى بولعىزبايدى دەپ بىلەمىز. تاعى دا وتىنەرىمىز، ۇكىمەت جانىنان ارنايى كوشى-قون اگەنتتىگى قۇرىلىپ، ورالمانعا قاتىستى بارلىق جۇمىستار وسى اگەنتتىككە جۇكتەلسە؛

10.ەلباسىنىڭ ورالمانداردى سولتۇستىك ايماقتارعا ورنالاستىرۋ ويىنا كەلىسەمىز، ءبىراق بۇل جاعداي «نۇرلى كوش» باعدارلاماسىنداعىداي بىلىققا  اپارماسا بولعانى. ورالمان قونىستاناتىن ەلدى-مەكەننىڭ مەكتەپ، اۋرۋحانا، جول، توك، پوشتا ت.ب قامتىلۋى، ەگىستىك، شابىندىق-جايىلىم  جەرلەرى بەرىلۋى ءارى ءوسىمسىز قارىز، جۇمىسپەن قامتىلۋ جاقتارى  قاراستىرىلۋى كەرەك دەپ بىلەمىز؛

11.ەلگە ورالعان قانداستارىمىزدىڭ ىشىندە جوعارى ءبىلىمدى ءتۇرلى كاسىپ يەلەرى بار. وسى مامانداردى جۇمىسپەن قامتۋ جولدارى قاراستىرىلسا؛

12.ەل پرەزيدەنتى جىلىنا ءبىر رەت، شەتەل قازاعى ۋاكىلدەرىن قابىلداپ ولاردىڭ مۇڭ-مۇقتاجىن، تالاپ-تىلەك، ۇسىنىستارىن شەشىپ وتىرسا؛

13.قازاقتا «شىمشىق سويسا دا قاساپشىسى سويسىن» دەگەن اتالى ءسوز بار. دۇنيەجۇزى قازاقتارى قاۋىمداستىعىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ءسوزسىز ەلگە ورالعان - جاس، تاجىربيەلى، باتىل، زيالى ازاماتتاردان بولۋى كەرەك دەپ بىلەمىز؛

جوعارىداعى اتالىپ وتكەن كەمشىلىكتەر مەن قيىنشىلىقتاردى ەل پرەزيدەنتى مەن ۇكىمەتى تەزدەتىپ شەشكەندە عانا  جات جۇرتتاعى 5 ملن. قانداسىمىز اتا-جۇرتىنا الاڭسىز ورالا الادى، ياكي كوش كولىكتى بولادى.

رەسپۋبليكالىق «وتانداس-ەل»

قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ باس حاتشىسى

بايتوللا قايرات

07.02.2013 جىل

Abai.kz

سۋرەت: kazpravda.kz