دوسحان جولجاقسىنوۆ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ حالىق ءارتيسى
مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ «سىندارلى قوعامدىق ديالوگ – قازاقستاننىڭ تۇراقتىلىعى مەن وركەندەۋىنىڭ نەگىزى» اتتى قازاقستان حالقىنا جولداۋى الەمدىك قاۋىمداستىقتىڭ ءبىر بولشەگىنە اينالعان ەگەمەن ەلىمىزدى جاڭا جەتىستىكتەرگە جەتەلەيدى. جاڭا تاريحي كەزەڭگە جول اشاتىن بۇل تاريحي قۇجاتتىڭ تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ ءتول تاريحىنداعى ماڭىزى بولەك.
ەلىمىزدىڭ جاعدايىن جاقسارتۋعا باعىتتالعان جولداۋىندا پرەزيدەنت كەلەسى جىلى اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ 175 جىلدىق مەرەيتويىن اتاپ وتەتىنىمىزدى ايتتى. بۇدان بۇرىن پرەزيدەنت الىپ ابايدىڭ مەرەيلى مەرەكەسى يۋنەسكو دارەجەسىندە اتاپ وتىلەتىندىگىن ايتىپ، قازاق حالقىن قۋانتقان بولاتىن. بۇل ءسۇيىنىشتى جاڭالىققا ونەرلى وردا – الماتى دا اتسالىسادى. رەسپۋبليكا بويىنشا مەرەيتويعا وراي 100-گە جۋىق شارا وتكىزىلسە، سونىڭ ءبىراقى الماتىدا ۇيىمداستىرىلادى. مەرەيويدى تويلاۋ اياسىندا الماتىدا كىتاپتار شىعارىلىپ، سپەكتاكل قويىلادى جانە جاستاردىڭ قاتىسۋىمەن دە ءتۇرلى شارالار وتەتى دەپ جوسپارلانىپ وتىر.
جاراتىلىستىڭ قۇپياسىنا، تابيعات پەن قوعامنىڭ، ادام مەن زاماننىڭ سىرىنا تەرەڭ بويلاعان كەمەڭگەر اباي – جۇرەگىمىزدى ناسيحاتىمەن نۇرلاندىراتىن، بويىمىزعا رۋحاني قۋات قۇياتىن، رۋحاني ءنار بەرەتىن دانالىعى دارياداي دانىشپانىمىز. ابايدىڭ جيدەبايداعى ءمۇراجاي-ۇيى – ابايدىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىق جولىنان تولىق ماعلۇمات بەرەتىن مادەني مەكەمە. الايدا، الىپ ابايدىڭ عيبراتتى عۇمىرىنان سىر شەرتەتىن كيەلى دە قاسيەتتى جەر ءقازىر كۇتىم جاساۋدى قاجەت ەتەدى. حاكىم ابايدىڭ ىزگى ءىزى قالعان قاستەرلى مەكەننىڭ اينالاسى اسەم گۇلگە تولىپ، اقىننىڭ جاۋھار جىرى، نۇر تۇنعان ناسيحاتى ادامنىڭ جۇرەگى مەن جان-دۇنيەسىن جىلىتىپ تۇرۋى ءتيىس.
«قۇنانباي» ءفيلمىن ءتۇسىرىپ جۇرگەن كەزدە ابايدىڭ جيدەلىسىندە بولدىق. اباي مەن شاكارىمنىڭ ونەگەلى ءومىرىنىڭ ءبىر بولشەگى بولىپ تابىلاتىن بۇل قاسيەتتى دە قاستەرلى مەكەن جاڭعىرىپ تۇرۋى ءتيىس. 2018 جىلى مامىر ايىندا ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ قابىلداۋىندا بولعاندا حاكىم ابايعا قاتىستى وسى ماسەلەلەر تۋرالى وي-پىكىرلەرىمدى ايتقان ەدىم. اباي مەن شاكارىمنىڭ قازاقتىڭ تاريحىمەن تامىرلاس تاعىلىمدى شىعارمالارى ورىندالىپ، قاسيەتتى مەكەننىڭ شىرايىن كىرگىزىپ، شۋاعىن شاشىپ تۇرعانى ابزال. شايىرلاردىڭ شىعارمالارى الەم تىلدەرىندە شىرقالىپ تۇرسا قانداي ادەمى! سوندا جيدەبايعا بارعان ءاربىر ادام اقىن جىرلارى ارقىلى اباي الەمىنە تەرەڭ بويلاپ، كوڭىلى تەڭىزدەي تاسىپ، ەرەكشە اسەر الىپ قايتاتىن ەدى. ءاربىر ساۋلەلى سوزىنەن الىپ ابايدىڭ جۇرەگىنىڭ ءلۇپىلى مەن تامىرىنىڭ بۇلكىلىن سەزەتىن ەدى. نەگىزى، جاي عانا بارىپ، كورىپ، قايتقاننان ادامنىڭ كوڭىلىندە ەشقانداي سەزىم، ادەمى اسەر قالمايدى. ال كيەلى توپىراققا تابانى تيگەن ادام قاي جەرگە كەلگەنىن جان-دۇنيەسىمەن سەزىنىپ، وي-ساناسىمەن تەرەڭ ءتۇسىنۋ كەرەك. ەلباسىمەن كەزدەسۋدە مىنە وسىنداي ۇسىنىستاردى ايتقان ەدىم. ابايدىڭ رۋحىن جاڭاشا جاڭعىرتۋدا بۇل ۇسىنىستارىم ەسكەرىلەر دەگەن ۇمىتتەمىن.
قازاق حالقى ءارقاشان بوي تۇزەيتىن، وي تۇزەيتىن اباي اتتى اسقارىمىزدىڭ ءمۇراجاي-ۇيىنىڭ شۋاعى شاشىراپ، شارتاراپتى شىرايلاندىرىپ تۇرعانى ابزال. اباي ءسوزىنىڭ ساۋلەسى ۇرپاق ساناسىن نۇرلاندىرىپ، جاستاردى تاعىلىمدى تاربيەلەۋگە يگى ىقپال ەتەتىنى اقيقات.
پىكىر قالدىرۋ