مۇرات ابەنوۆ:  «سەرپىن»  جوباسى ەڭبەك نارىعىنىڭ بارلىق ەرەكشەلىكتەرىن ەسكەرە وتىرىپ جاسالعان

ا.مۇقاباي: مۇرات ابدۋلاميت ۇلى! سىزبەن جاڭا عانا تەلەفون ارقىلى سويلەسىپ ەدىم، مىنە، ينتەرنەت-كونفەرەنسياعا شىققانىڭىزدى كورىپ، قۋانىپ وتىرمىن. جالپى، «سەرپىن-2050» الەۋمەتتىك جوباسىنىڭ وتە كەرەك ەكەندىگى جونىندە ايتىپ جاتۋ ارتىق. سەرپىن جوباسىنىڭ باعدارلاماسىندا شەتتەن كەلەتىن قانداس جاستارىمىزدىڭ جاعدايى قاراستىرىلعان با؟ وسى ماسەلە جونىندەگى ويلارىڭىزدى كوپشىلىككە ايتا كەتسەڭىز ارتىق بولماس ەدى.

- ءسىزدىڭ  بۇل  ۇسىنس ءبىز ءۇشىن قىزىق،  ءارى  ءبىزدىڭ ويىمىزدا بار دۇنيە. سونىمەن قاتار، ءسىز كوتەرىپ وتىرعان ماسەلە «سەرپىن-2050»  جوباسىنىڭ   ماقساتىنا سايكەس كەلەدى. دەگەنمەن، جوبادا شەتەلدەردەن كەلگەن قانداستارىمىزعا قاتىستى ناقتى قاراستىرىلعان شارالار ازىرشە جوق. ءبىراق، وزىڭىزگە ءمالىم،  مەملەكەتتىك  ءبىلىم گرانتتارىنىڭ 2 پايىزى شەتەلدەردەن كەلگەن قانداستارىمىزعا ارنالادى. دايىندىق بولىمدەرى دە بار. ولار سول ارقىلى دا وقۋعا تۇسەدى. الايدا،  جوباعا  جاستاردى  جىبەرەتىن ايماقتارعا كەلگەن  قانداستارىمىز بولسا، ولاردىڭ «سەرپىن-2050»  جوباسىنا قاتىسۋىنا  كەدەرگى جوق.  ياعني، وزگە قۇربىلارى  سياقتى  جوباعا قاتىسا الادى. ءوزىڭىز بىلەتىندەي، ماڭعىستاۋ، قىزىلوردا،  الماتى، وڭتۇستىك قازاقستان، جامبىل وبلىستارىندا  شەتەلدەردەن كوشىپ كەلگەن  قانداستارىمىز از ەمەس. دەمەك، وسى وتباسىلاردىڭ بالالارى  وزگەلەر ءتارىزدى جوباعا قاتىسۋىنا بولادى.  ءبىراق، ءسىز كوتەرىپ وتىرعان  باستامالاردى جوبا اياسىندا  وسى جىلدىڭ ىشىندە جۇزەگە اسىرۋدى باستايمىز دەپ ۇمىتتەنەمىن.

جالپى، ءبىزدىڭ  جۇرگىزىپ جاتقان  جۇمىسىمىز قوعامدىق نەگىزدە  بولعاندىقتان، ءوزىڭىز كەلىپ  جۇمىسىمىزعا قولعابىس جاساساڭىز  قۋانار ەدىك. 

قاينار:

«سەرپىن-2050» دەگەن نە؟ ماقساتى قانداي؟ ەستىپ تە كورمەپتىك، قايدان، قالاي قاتىسۋعا بولادى؟

- نەگىزى بۇل جوبانىڭ ەكى ماڭىزدى تۇسى بار. بىرەۋى ەكونوميكالىق.  ول ءبىزدىڭ ەلىمىزدە  بىرنەشە وڭىردە  بالا تۋۋ  دەڭگەيى تومەن، سول ارقىلى كادر  تاپشىلىعى سەزىلەدى. جوبا ارقىلى  باسقا وبىلستاردان بالالاردى اكەلىپ،  وقۋ  ورىندارىنا وقىتىپ،  قاجەت ماماندىقتار بويىنشا وقىتىپ، سول جەردە  كادر پروبلەماسىن  شەشۋ.  ەكىنشى ماڭىزى الەۋمەتتىك   پروبلەمالاردى شەشۋ. بىزدە 5 وبلىستا  بالا تۋۋ دەڭگەيى جوعارى،  وقۋعا ءتۇسۋ قيىن جانە  جۇمىسسىزدىق پروبلەماسى كوپ.  جوبا ارقىلى  وسى بالالارعا تەگىن گرانت، الەۋمەتتىك كومەك  جانە 100 پايىز  جۇمىسقا ورنالاسۋعا مۇمكىنشىلىك جاساۋ.  بۇل جوبا جاستاردىڭ   ساپالى  ءبىلىم الىپ،  تۇراقتى جۇمىس تابۋىنا  زور مۇمكىندىك  بەرەدى. وتكەن جىلى  جوبا  بويىنشا 2050 ازامات  وقۋعا  تۇسسە  بيىل، «سەرپىنگە»  بولىنگەن  گرانت 3 ەسەگە ءوسىپ،  6200 بولدى.  ولاردىڭ  5 مىڭى تەك  جوعارى وقۋ  ورىندارىنىڭ  گرانتتارى، ال 1200 گرانت كوللەدجدەرگە ءبولىندى. سەرپىن جوباسىنا  تەك ماڭعىستاۋ، قىزىلوردا،  وڭتۇستىك قازاقستان،  جامبىل،  الماتى وبلىستارىنىڭ جاستارى قاتىسا الادى.

مەرەي:

-  جاقسى باستاما ەكەن. وسىلاي سولتۇستىك وڭىرلەردى قازاقىلاندىرۋعا بولار. بۇل باستاما كىمنىڭ يدەياسى؟  ۇكىمەت قارجىلاندىرا ما؟

- «سەرپىن-2050» الەۋمەتتىك  جوباسىنىڭ ماقساتى   ەڭبەك نارىعىنداعى تەپە-تەڭدىكتى ساقتاۋ، حالىق تىعىز قونىستانعان وڭىرلەردەگى جۇمىسسىزدىق دەڭگەيىن تومەندەتۋ،  ەلىمىزدەگى   حالىق سانى ازايا باستاعان ءبىرقاتار وڭىرلەردە دەموگرافيالىق ءوسىم كورسەتكىشىنىڭ ارتۋىنا ىقپال ەتۋ، جاڭادان اشىلىپ جاتقان  كاسىپورىنداردى  ماماندارمەن قامتاماسىز ەتۋ بولىپ تابىلادى. جوبا  ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ تاپسىرماسى بويىنشا  جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر. جوبانى ءسوزسىز ۇكىمەت قارجىلاندىرادى. 

قانات:

- «سەرپىن-2050» الەۋمەتتىك جوبا بولسا نەگە كوپشىلىك ول تۋرالى بىلمەيدى؟ قاجەتتى ۇگىت –ناسيحات، جارناما جاساۋلارىڭىزعا نە كەدەرگى؟

- ىزدەيتىن ادام اقپارات  تابادى.   ارنايى  سايتتىڭ  قىزمەت اتقارىپ جاتقانىنا  ءبىر جىلدان استى.  وتكەن  جىلى   «سەرپىن»  بويىنشا  بولىنگەن  2 مىڭ  ءبىلىم گرانتى  ءۇشىن  10 مىڭنان استام كونكۋرسقا  قاتىسقان بولاتىن.  بۇل رەسپۋبليكالىق كورسەتكىشتەن 2،5 ەسەن كوپ.  رەسپۋبليكالىق كونكۋرستا 1 ورىن ءۇشىن 2 ادام باسەكەگە  تۇسسە، «سەرپىندە» 5 ادام  ب ا ق سىناعان. قاتىسۋشىلاردىڭ  قىزىعۋشىلىعىنىڭ وتە جوعارى  بولۋى- ۇگىت-ناسيحاتتىڭ  تومەن  بولماعاندىعىن  كورسەتەدى.  دەگەنمەن، ءالى دە  جۇمىستى  كۇشەيتۋ كەرەك دەگەن ويعا كەلىسەمىن.  بۇل  جەردە ءبىز قوعامدىق نەگىزدە  قىزمەت جاساپ جاتىرمىز. ناقتى بەكىتىلگەن  قۇرىلىم جوق. بالكىم،  رەسمي  مەكەمە بولماعاندىقتان  ءبىز جاساپ جاتقان  جۇمىستار سىزدەردىڭ نازارلارىڭىزعا ىلىكپەگەن شىعار. ءبىراق، بىردەن «ەشقانداي ۇگىت-ناسيحات جوق» دەپ كەسىپ-پىشىپ ايتۋعا بولمايدى. ءقازىر جاستاردى  جىبەرەتىن ايماقتاردا «سەرپىن-2050»  جوباسى كەڭىنەن تانىلدى. ال، اقپاراتتارعا كەلسەك، ارنايى سايتتار قۇرىلعان. وڭىرلەرگە بارىپ كەزدەسۋلەر ۇيىمداستىرىپ تۇرامىز.  اقپاراتتار  www.serpin-2050.kz جانە www.serpin.biz سايتتارىنا  جاريالانۋدا. وقۋ ورىندارىنىڭ، ماماندىقتاردىڭ، جەرگىلىكتى شتابتاردىڭ ءتىزىمى،  جىبەرۋشى  جانە   قابىلداۋشى ايماقتار تۋرالى اقپاراتتار بار  وندا. ودان بولەك  ماماندىقتارعا ساراپتاما جاسادىق. جوو جانە  كوللەدجدەر بويىنشا.  سونىمەن قاتار،  «سەرپىن-2050»  جوباسى  تۋرالى  وبلىستىق ءبىلىم باسقارمالارىنا،  ۇيلەستىرۋ كەڭەسىنە،  ايماقتىق شتابتار مەن جۇمىس  توپتارىنا  حابارلاسۋ ارقىلى اقپاراتتار الۋعا  بولادى. ۇيلەستىرۋ كەڭەسىنىڭ WhatsApp قوسىلعان بايلانىس جۇيەسى: 8 701 515 20 50. Skype ارقىلى دا  بايلانىسۋعا بولادى. «سەرپىن-2050» اتاۋىمەن  skype –پەن  اقپارات تاراتامىز.  بۇقارالىق اقپارات  قۇرالدارىندا دا   ۇگىت-ناسيحات، ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى   جۇرگىزىلىپ جاتىر.  جوبانىڭ  vk.com  facebook.com،    instagram،  twitter  جەلىلەرىندە “Serpin-2050” اككاۋنتتارى بار.  پاراقشالار دا  جۇمىس ىستەپ تۇر. سول پاراقشالاردا دا كوپتەگەن اقپاراتتار جاريالانىپ تۇرادى.

- الماس:

- سىزدەردىڭ سەرىكتەستەرىڭىز كىمدەر؟ ناقتى قانداي وقۋ ورىندارىمەن جۇمىس جاسايسىزدار؟ سىزدەرمەن قالاي بايلانىسۋعا بولادى؟

ءبىزدىڭ  سەرىكتەستەرىمىز رەتىندە  ۇكىمەت، ءبىلىم جانە عىلىم  مينيسترلىگى، دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە  الەۋمەتتىك دامۋ مينيسترلىگى، جاستاردى  جىبەرۋشى جانە  قابىلداۋشى وبلىستاردىڭ اكىمدىكتەرىن،    جوباعا قاتىسۋشى جوعارى وقۋ  ورىندارى مەن كاسىپتىك-تەحنيكالىق  ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىن اتاۋعا بولادى. جوبا  وسى مەكەمەلەر مەن قۇرىلىمداردىڭ تىزە قوسۋى ارقىلى  جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر.  ءدال بۇگىنگى كۇنى  جوباعا 9 وبلىستاعى 19 جوعارى وقۋ  ورىنى مەن  36 كوللەدج قاتىسۋدا. وتكەن جىلى،  جوعارى وقۋ  ورىندارىنىڭ سانى 7 بولسا، كوللەدجدەر 25 ەدى. ال، بىزبەن بايلانىسۋ ءۇشىن ۇيلەستىرۋ كەڭەسىنە حابارلاسۋ كەرەك. بايلانىس نومەرلەرى مەن رەسمي سايتتار  تۋرالى ءسال بۇرىن ايتىپ ءوتتىم.

دينارا:

- قالاي اقپارات الۋعا بولادى؟ سايتتارىڭىز بار ما؟

- اقپارات الۋدىڭ جولدارى تۋرالى  ءبىراز بۇرىن ايتىپ ءوتتىم. دەگەنمەن، سايتتارىمىزدى تاعى ءبىر ەسىڭىزگە سالايىن. اقپاراتتار  www.serpin-2050.kz جانە www.serpin.biz سايتتارىنا  جاريالانۋدا. WhatsApp قوسىلعان بايلانىس جۇيەسى: 8 701 515 20 50. Skype ارقىلى دا  «سەرپىن-2050» اتاۋىمەن  بايلانىسۋعا بولادى.

1. قۋانىش:

 شالعايداعى مەكتەپتەرگە بۇل جوبالارىڭىز جەتىپ جاتىر ما؟ الىستاعى قازاق اۋىلدارىمەن قانداي بايلانىستار ورناتاسىزدار؟ اۋدانداردا بولىمشەلەرىڭىز بار ما؟

جوبانىڭ مەكتەپ بىتىرۋشىلەرگە ارنالعاندىعىن ەسكەرۋ كەرەك.  شالعايداعى مەكتەپتەر دە جوبا تۋرالى  حاباردار بولدى دەگەن ويدامىز. ويتكەنى،  جاستاردى  جىبەرەتىن 5 وبلىستا  جوباعا وبلىس اكىمدەرىنىڭ  ورىنباسارلارى  باس-كوز بولىپ وتىر. ال، رەسپۋبليكالىق ۇيلەستىرۋ كەڭەسىنىڭ  مۇشەلەرى  «سەرپىن-2050»  جوباسى بويىنشا   جاستاردى وقۋعا جىبەرەتىن 5 وبلىستا كەزدەسۋلەر ۇيىمداستىرىپ تۇرادى. بيىل دا سونداي كەزدەسۋلەردىڭ بىرنەشەۋى ءوتتى. سونىمەن قاتار، شىلدە ايىنىڭ باسىنان باستاپ  «سەرپىن اپتالىعى» وتكىزىلىپ جاتىر. ءوز باسىم جاقىندا عانا ماڭعىستاۋ وبلىسىنان ورالدىم.  وندا اقتاۋ، جاڭاوزەن قالالارىندا كەزدەسۋلەر وتكىزدىك. بولىمشەلەرگە كەلسەك،  اۋدانداردا جەكە-جەكە  بولىمشە اشۋدىڭ قاجەتى جوق.  سەبەبى،  وبلىستاردا ايماقتىق  شتابتار  بار، وبلىستىق ءبىلىم باسقارمالارى بار، جەرگىلىكتى ۇيلەستىرۋشىلەر بار. بارلىعى جوبانىڭ  ناسيحاتتالۋىنا  ۇلەس قوسۋدا. 

نۇرلان:

 - وتە كەرەمەت جوبا!  ىسكە ءسات، بولاشاعى بولسىن! جاستار وقۋ بىتىرگەن سوڭ، سول قالالاردا قالسا باسپانا ماسەلەسى قاراستىرىلا ما؟

- جالپى، باسپانا ماسەلەسىن شەشۋدىڭ ءتۇرلى  جولدارى بار. مەملەكەت  ازاماتتاردىڭ  باسپانا ماسەلەسىن شەشۋى ءۇشىن ءتۇرلى تەتىكتەر  ازىرلەگەنى وزدەرىڭىزگە  ءمالىم. ءارتۇرلى باعدارلامالار دا بار.  جوباعا قاتىسۋشىلار  وسى تەتىكتەردى    پايدالانۋدى ءبىلۋى  ءتيىس. ءبىز، جوبا بويىنشا ءبىرىنشى كەزەكتە جاستارعا ءبىلىم بەرىپ، جۇمىسقا ورنالاستىرۋ جاعىن قاراستىرامىز. سونىمەن قاتار،  «سەرپىن»   الەۋمەتتىك دامۋ ۇلتتىق قورىن» قۇرىپ،  جوباعا قاتىسۋشى جاستاردىڭ الەۋمەتتىك ماسەلەلەرىن شەشۋگە اتسالىسۋدامىز. كەي جاعدايدا  جوباعا قاتىسۋشىلاردىڭ  باسپانا ماسەلەسىن  جۇمىس بەرۋشىلەر شەشۋى مۇمكىن. ماسەلەن،  بيىل رۋدنىي  تاۋ-كەن  تەحنولوگيا  كوللەدجىن  بىتىرگەن 25 تۇلەكتىڭ  ءوز ەركىمەن  سول جەردە قالىپ  جۇمىس ىتسەيمىن دەگەن 13-ىنە سوكولوۆ-سارىباي كەن بايىتۋ وندىرىستىك  بىرلەستىگى  جۇمىس بەرىپ، قىزمەتتىك پاتەرلەر ۇسىندى. ال،  تۇلەكتەردىڭ 8ء-ى بىلىمدەرىن جوعارلاتۋ ءۇشىن   كاسىپورىنعا جۇمىسقا ورنالاسۋدان باس تارتسا،  4 ازامات تۋعان جەرلەرىنە ورالۋعا بەل بۋدى. 

اكبوتا:

- سالەمەتسىز بە؟! مەنىن سىزگە قويايىن دەگەن سۇراعىم، ەگەر تالاپكەر ۇبت - دان ورىس ءتىلى پانىنەن 3 بالل العان جاعدايدا، ول تالاپكەر «سەرپىن – 2050» باعدارلاماسىنا قاتىسا الا ما؟

- «سەرپىن-2050»  جوباسىنا  ۇبت-دا  ورىس تىلىنەن تومەن  بالل العان ازاماتتار  قاتىسا الادى. تەك  ءتورتىنشى ءپان رەتىندە  تاڭداعان پاننەن  كەمى 7  بالل  جيناسا  بولدى.

 قايرات:

- سالەمەتسىزدەر مە، سىزدەرگە قويار  سۇراعىم،  «سەرپىن»   باعدارلاماسىمەن وقىپ، بىتىرگەن سوڭ  مىندەتتى تۇردە كونتراكتىمەن جۇمىس ىستەۋ كەرەك پە؟ وقىعان قالامىزدا ىستەيمىز بە،  الدە باسقا قالالارعا  جىبەرە مە؟

- جوبا  بويىنشا  ءبىلىم العان جاستارعا  وزدەرى وقىعان  وڭىرلەردە قالىپ، جۇمىس ىستەۋ  تۋرالى  قاتاڭ تالاپ جوق. وزدەرى قالاعان   جەرلەرگە  بارۋلارىنا  بولادى. الايدا،  ونداي جاعدايدا ءبىز وقۋ  بىتىرگەن ازاماتتارعا  جۇمىس تاۋىپ بەرۋ ىسىنە ارالاسپايمىز. وزدەرى ىزدەۋگە  ءماجبۇر. ال،  وقۋ  بىتىرگەن  سوڭ  بارعان  وبلىستارىندا قالار بولسا، جوبانىڭ ۇيلەستىرۋ كەڭەسى جاستارعا جان-جاقتى قولداۋ كورسەتىپ،  جۇمىس تاۋىپ بەرۋ تەتىكتەرىن قاراستىرادى. جوبا بويىنشا جاستاردى قابىلداۋشى  ايماقتاردىڭ باسشىلارى دا بۇعان مۇددەلى.  ماماندار سول وڭىرلەردەگى ەڭبەك نارىعىنداعى ناقتى جاعدايلارعا  بايلانىستى دايارلانىپ جاتىر. سول سەبەپتى،  جۇمىس تابۋدا قيىندىق جوق.  باسقا  قالالارعا قاناداي دا ءبىر جولدامامەن  جىبەرۋ قاراستىرىلماعان.

 ەربول:

- قۇرمەتتى، مۇرات ابەنوۆ،  اسسالامۋاعالەيكۋم! «سەرپىن – 2050» باعدارلاماسىنىڭ العا قويعان ماقساتى نەدە؟ وسى «سەرپىن» باعدارلاماسى قاي قالالاردا جۇزەگە اسۋدا؟ وسى باعدارلاما قاي قالالاردا؟ سول قالالاردا تولىعىمەن قامتاماسىز ەتىلگەن بە؟ الدىن الا راحمەت.

- «سەرپىن-2050» جوباسىنىڭ  العا قويعان ماقساتتارى  تۋرالى ءسوز باسىندا ايتتىق. بۇگىندە جوبا 9 وبلىس ورتالىعىندا،  سونىمەن قاتار، ارقالىق، رۋدنىي،  سەمەي، جەزقازعان،  تەمىرتاۋ، ريددەر،  ششۋچينسك سىندى  ءبىرقاتار قالالاردا جۇرگىزىلىپ جاتىر. اتالعان قالالارداعى وقۋ ورىندارىندا جاستارعا  ءبىلىم بەرۋدەمىز.  بولاشاقتا وسى وڭىرلەردە جۇمىس تاۋىپ بەرۋ كوزدەلگەن. سونىمەن قاتار،  جوبانىڭ ەڭ باستى ەرەكشەلىكتەرىنىڭ ءبىرىن اتاپ وتسەم دەيمىن. «سەرپىن-2050»  جوباسى بويىنشا  ءبىلىم بەرۋ كەزىندە   ستۋدەنتتەر جۇمىس بەرۋشىلەرمەن تىكەلەي بايلانىستا بولادى. دۋالدى وقىتۋ جۇيەسى  قولدانىلادى.  جاستار  وقي ءجۇرىپ ءتۇرلى ءوندىرىس ورىندارىندا تاجىريبەدەن وتەدى،  وقۋ مەن تاجىريبەنى ساباقتاستىرادى. ناتيجەسىندە   تەوريالىق تۇرعىدا  عانا ەمەس،  ءىس جۇزىندە بىلىكتى مامان بولىپ شىعادى. بۇل ولاردىڭ ەڭبەك نارىعىنداعى  سۇرانىسىن ارتتىرارى انىق.

نۇعابىل:

- مۇرات اعا، مەن قاراعاندىدا تۇرامىن. 2007 جىلى قىتايدان سالت باس، جالعىز ءوزىم كەلدىم،ۇبت -عا قاتىسىپ جاكسى ناتيجەمەن ءبىلىم گرانتىنا يە بولدىم. 4 جىل قاراعاندىدا تاۋ-كەن ماماندىعى بويىنشا ءبىلىم الدىم، ۇيلەنىپ وتباسىن قۇردىم. ءقازىر قاراعاندىلىق بوپ، ءبىر وتباسىنىڭ وتاعاسىمىن. بىرەۋدىڭ الدىندا بىرەۋدىن ارتىندا، ەل قاتارلى كۇن كورىپ ءجۇرمىن. ەشكىمنەن قول جايىپ كومەك سۇراعان ەمەسپىن. مەن سەكىلدى مەنىڭ دوستارىم كوپ. شىركىن ءبىزدىڭ كەزىمىزدە وسىنداي باعدارلاما بولسا عوي. مەنىڭ ايتايىن دەگەنىم «سەرپىن- 2050» باعدارلاماسى وتە كەرەك. كەش بولسا دا قايىرى بار جاكسى باعدارلاما.  قازاق ەلىنە كەرەك باعدارلاما دەپ بىلەم. ءبىراق،  مەنىڭ  ويىم، تەك ستۋدەنتتەرمەن شەكتەلمەي وڭتۇستىكتەن سولتۇستىككە كوشكىسى كەلەتىن وتباسىلارعا دا ارنالعان ورتاق باعدارلاما بولسا. شەتتەن كەلگەن قازاق اعايىنداردىڭ دا ۇكىمەت جۇمىستارىن جەڭىلدەتىپ، (قاعازباستىلىقتىڭ ازابان ءوز باسىمنان وتكىزگەم، قانداي قيىن ەكەنىن جاكسى بىلەم) ولاردى سولتۇستىككە ورنالاستىرساق  نۇر ۇستىنە نۇر بولار ەدى. تاعى ءبىر ويىم؛ قاراعاندىنى «سەرپىن» باعدارلاماسىنان الىپ تاستاساق. ويتكەنى،  ءدال ءقازىر بىزگە سولتۇستىك شەكاراداعى وبلىستار ماڭىزدى. قاراعاندى ونسىز دا قازاقتاسىپ بولدى. جۇمىسىزدىق باسىم، ونىڭ ۇستىنە «سەرپىن» باعدارلاماسىنا قاتىساتىن تۇلەكتەر استاناعا جاقىن قاراعاندىنى الدىمەن تاڭدايتىنى انىق. استانا ماڭىنداعى قالا، اۋىلدار ەشقانداي باعدارلامانى قاجەت ەتپەي-اك كازاقتاسىپ الادى. ءسىز قالاي ويلايسىز، «سەرپىنمەن» بارعان تۇلەكتەردى سول وقىعان جەرىندە الىپ قالۋعا كۇش سالۋ كەرەك، زاڭ شىعارساق تا. ايتپەسە مەملەكەتتىڭ مول قارجىسى دالاعا كەتپەي ما؟ مۇرات اعا، ءسىزدىڭ ويىڭىز قالاي؟

- بارەكەلدى. سىزگە رازىمىن.  قازاق جاستارى ءوز كۇشتەرىنە سەنىپ، ءسىز  سياقتى ءبىلىم السا،  «ەلىمە قانداي پايدام  تيەدى مەنىڭ؟!» دەگەن    نيەتپەن ءومىر سۇرسە، ءبىزدىڭ الار اسۋلارىمىز  كوپ بولماق. ءسىزدىڭ   ءبىرقاتار ويلارىڭىزبەن  كەلىسەمىن.  سونىڭ ىشىندە  ۇكىمەتتىڭ  وڭتسۇتىك وڭىرلەردەن سولتۇستىككە،  شىعىسقا  تۇرعىنداردىڭ قونىس اۋدارۋىنا جاعداي جاساپ جاتقاندىعىن دا بىلەمىز.  وبلىستار ءوزارا   مۇنداي  جۇمىستاردى باستاپ كەتتى.  الايدا،  مەنىڭشە ءالى دە  پىسىقتايتىن  ماسەلەلەر كوپ. دەگەنمەن،  جاستاردى  قانداي دا ءبىر نورماتيۆتىك اكتىمەن  وزدەرى وقىعان جەرلەرىندە قالۋعا ماجبۇرلەۋگە  بولمايدى.  ءبارى ەرىكتى تۇردە ءوتۋى كەرەك. ويتكەنى،  «كۇشتەپ قوسقان تازى، تۇلكى المايدى» دەيدى  قازاق.  سوندىقتان،  جوباعا قاتىسۋشى جاستار  وزدەرىنىڭ ەلگە قاجەت ەكەندىكتەرىن  سەزىنگەندەرى دۇرىس.  سول سەبەپتى ماجبۇرلەۋ ءتيىمسىز.  ال، قاراعاندى ماسەلەسىنە كەلسەك،  جوبانىڭ مەملەكەت ءۇشىن ەڭ  ءتيىمدى تۇستارىنىڭ ءبىرى – ماماندار دايارلاۋ. قاراعاندى ءۇشىن دە   ساپالى ماماندار قاجەت. ادەتتە،  جۇمىسسىزداردىڭ قاتارىن تولىقتىراتىندار كوبىنە قانداي دا ءبىر ماماندىعى جوق نەمەسە  ەڭبەك نارىعىندا سۇرانىسى جوق ماماندىقتى العاندار. ال، «سەرپىن»  جوباسى ەڭبەك نارىعىنىڭ بارلىق ەرەكشەلىكتەرىن ەسكەرە وتىرىپ جاسالعان. قاي وڭىردە  قانداي ماماندىق تاپشى،   جوعارى ءبىلىمدى ماماندار مەن  ارناۋلى ورتا  ءبىلىمدى ماماندارعا دەگەن سۇرانىستىڭ ارا سالماعى قانداي، ءبارى زەرتتەلگەن. سوندىقتان،  مەملەكەت «سەرپىن-2050»  جوباسىنان ەشقاشان ۇتىلمايدى.

التىناي:

- «سەرپىن – 2050» جوباسى بويىنشا شەت ەلدەن كەلگەن قانداستارىمىزعا جاعداي قاراستىرىلعان با؟ گرانتقا يەگەر بولۋ ءۇشىن شەكتى بالل قانشادان بولۋى مۇمكىن؟

- شەتەلدەردەن كەلەتىن قانداستارىمىزعا قاتىستى ماسەلەنى ءسوز باسىندا ايتتىم.  جوعارى وقۋ ورىنىنا ءتۇسۋ ءۇشىن  ۇبت مەن كەشەندى تەستلەۋدەن   شەكتىك 50 باللدان تومەن  جيناماۋ كەرەك. ءبىراق، «سەرپىن-2050»  جوباسىندا وتكەن جىلى  ەڭ تومەنگى باللدىڭ ءوزى 60 تان اسىپ كەتتى.  سونىمەن  بىرگە، ەسكەرەتىن تاعى  ءبىر جاي  ءتورتىنشى پاننەن كەمى 7 بالل  جيناۋ قاجەت.

بولات:

- «سەرپىن – 2050» جوباسى قانشالىقتى جاستاردى سەرپىلتەدى دەپ ويلايسىز؟ سولتۇستىك وڭىرلەر نەگە قاراستىرىلماعان؟

- جوبا جاستاردىڭ   ءبىلىم الىپ،  جۇمىسقا ورنالاسۋىنا سەپتىگىن تيگىزەدى. ونىڭ ۇستىنە   جوباعا كوپبالالى جانە الەۋمەتتىك از قامتاماسىز ەتىلگەن  وتباسىلاردان شىققان جاستار كوپتەپ قاتىسۋدا.  بۇل ءوز كەزەگىندە  جاستارعا قوسىمشا مۇمكىندىك بەرەدى. وتكەن جىلى 1 ورىنعا 5 ادامنان كەلدى.  بيىل اتا-انالار دا،  جاستار دا جوبا تۋرالى  كوپ سۇراپ جاتىر. جوبا  ءبىرىنشى كەزەكتە جاستاردىڭ ءبىلىم الۋعا دەگەن قۇشتارلىقتارىن ارتتىرسا، ەكىنشىدەن، ىشكى  ميگراسياعا سەرپىلىس بەردى. جوبا بويىنشا وقىپ جاتقان   جاستاردىڭ  سوڭىنان    ولاردىڭ ءىنى-قارىنداستارى، كەيبىرەۋىنىڭ اتا-انالارى  بارا باستاعان.  ارينە، بارلىق   ازاماتقا  ءبىلىم گرانتىن بەرۋ  مۇمكىن ەمەس. ءبىراق، جوبا  بويىنشا وقىپ، سول جەردە  جۇمىس ىستەگەن جاستاردىڭ توڭىرەگىندە   تۋىستارى،   اۋىلداستارى، جەرلەستەرى توپتاسارى انىق. ءبىر-بىرىن پانا تۇتىپ بارادى ولار. ءسويتىپ،  جەرگىلىكتى  حالىقپەن ارالاس-قۇرالاس ، قۇدا-قۇداندالى  بولىپ   ءوڭىردىڭ دەموگرافيالىق  احۋالىنا دا  سەرپىلىس اكەلەرى  ءسوزسىز.  ازىرگە جوبانىڭ باستالعانىنا تەك ەكىنشى جىل.  «بالاپاندى  كۇزدە سانايدى» دەمەكشى كوز قۋانتارلىق  ناتيجەنى الداعى جىلداردان كۇتەمىز. ال، ەكىنشى  سۇراعىڭىزعا كەلسەك، جوباعا سولتۇستىك  وڭىرلەر جاستاردى قابىلداۋشى ايماقتار  رەتىندە قاتىسىپ جاتىر.