قازاقستاندىق ساياساتكەر دوسىم ساتپايەۆ ۇكىمەت پەن ۇلتتىق بانكتىڭ تەڭگەنى ەركىن اينالىمعا جىبەرۋ تۋرالى شەشىمىنە قاتىستى «جاڭا ديەۆالۆاسيا حالىق پەن بيلىكتىڭ اراسىن الشاقتاتا تۇسەدى» دەگەن پىكىرىن kapital.kz سايتىنا بەرگەن سۇحباتىندا بىلدىرگەن. بۇل تۋرالى «قامشى» پورتالى حابارلايدى. وپپوزيسيالىق ساياساتكەر دوسىم ساتپايەۆتىڭ سۇحباتىن وقىپ وتىرىپ تۇسىنگەنىمىز، قاراشا حالىقتى قارادا تۇرىپ، الداپ سوققان الاياق بيلىكتىڭ اقىرى – حالىقتىڭ سەنىمىنەن ايىرىلۋمەن تىناتىنىن اڭعارۋعا بولاتىن سەكىلدى.
ساياساتكەر دوسىم ساتپايەۆتىڭ پىكىرىنشە، قازاقستاننىڭ قازىرگى بيلىگى قوعامدىق پروسەستەرگە قاتىستى حالىق الدىنداعى ءوزىنىڭ ستراتەگيالىق ىقپالىن جوعالتا باستاعان.
«تۇسىنەسىزدەر مە، قانداي دا ءبىر پارتيا مەن بەلگىلى وپپوزيسيالىق توپتاردى باقىلاۋدا ۇستاۋعا بولاتىن شىعار. ءبىراق، قوعامدىق سانانى كوترولدا ۇستاپ، وعان بيلىك جۇرگىزۋ مۇمكىن ەمەس جاعداي. تاجىربيە كورسەتىپ وتىرعانداي، بيلىك ءقازىر تەك قوعامدىق كوزقاراستى وزگەرتۋدە عانا ىقپالىن جوعالتىپ وتىرعان جوق، سونداي-اق ەكونوميكالىق ساياساتتا دا ءوز بەدەلىن ءتۇسىرىپ العان. تۇسىنىكتى عوي، ەكونوميكالىق جاعدايلار ىشكى فاكتورلارعا اسەر ەتەدى. بۇل تەڭگە، رۋبل، يۋاننىڭ قۇنسىزدانۋى مەن مۇناي باعاسىنىڭ تۇسۋىمەن كورىنىس تاپتى. ءبىزدىڭ ۇكىمەتتەگىلەر ءورت بولعاننان كەيىن بارىپ قيمىلعا كوشەتىن ءورت سوندىرۋشىلەر سەكىلدى كورىنەدى ماعان. ال پرەزيدەنت بىلتىرعى جىلى جانە بيىلعى جىلدىڭ باسىندا ۇكىمەتكە ناقتى تاپسىرمالار بەرىپ، الەمدىك نارىقتاعى جاعدايلاردى ەسكەرە وتىرىپ، ستراتەگيالىق جوبا ازىرلەۋدى مىندەتتەگەن ەدى عوي. ۇكىمەت سوندا نە قاراپ وتىر؟ سول ۇكىمەت پەن ۇلتتىق بانك تەڭگەنىڭ كۇرت قۇنسىزدانۋى بولمايدى دەپ ايتتى عوي. قانە؟ »،-دەيدى دوسىم ساتپايەۆ مىرزا.
ەگەر بيلىك قازاقستانداعى ەكونوميكالىق جاعدايلاردىڭ قيىن بولاتىنىن، قىرجىلىق قيىندىق قازاقستاندى قوس بۇيىردەن قىساتىنىن، تەڭگەنىڭ قۇنسىزدانۋى مەن ەكونوميكالىق جاعدايدىڭ ناشارلايتىنىن اشىق ايتقان بولسا، قازىرگى حالىقتىڭ جاعدايى باسقاشا بولار ما ەدى؟! ءبىزدىڭ تانىمىمىزداعى بيلىك پرەزيدەنت ايتقان «اشىقتىق» دەگەندى اتىمەن ۇمىتسا كەرەك-تى. ال حالىق ءوز بيلىگىنەن سول اشىقتىقتى كۇتەدى. ناتيجەدە، قايتادان بيلىك قازعان ورعا كەلىپ حالىق تۇسەدى. بۇل ءبىرىنشى رەت ورىن العان ديەۆالۆاسيا ەمەس. 2014 جىلدىڭ اقپانىندا دا ءدال وسى جاعداي قايتالانعان.
«ەندى كەلىپ ۇكىمەت پەن ۇلتتىق بانك پرەزيدەنتتى تىعىرىققا تىرەپ قويدى. ال پرەزيدەنتتىڭ ءوزى ديەۆالۆاسيا بولمايدى دەپ مالىمدەگەن ەدى عوي. دەمەك، پرەزيدەتكە قاتە بولجامدار جەتكىزىلگەن. بۇل ءوز كەزەگىندە ءبىزدىڭ ەلدەگى ساياسي ينستيتۋتتاردىڭ ەكونوميكالىق بولجاۋ دەڭگەيىنىڭ تومەندىگىن كورسەتەدى. ءسىرا، مۇناي باعاسىنىڭ قىمباتتاۋىن كۇتسە كەرەك. ءبىراق كەرىسىنشە بولىپ كەتتى»،-دەيدى ساياساتكەر.
قازىرگى ۋاقىتتا تۇسىنگەنىمىز، بيلىك الدىندا ەكى تاڭداۋ بولعان. ءبىرىنشىسى، تەڭگەنى ەركىن اينالىمعا جىبەرۋ ارقىلى شاعىن جانە ورتا بيزنەستى باسەكەگە قابىلەتتىلەندىرۋ. كورشى رەسەي جانە قىرعىزستان تاۋارلارىنىڭ ارزانداۋى مەن قازاقستاندىق كاسىپكەرلەردىڭ تابىسى ورتايعانى ەل ەكونوميكاسىنا ىقپالىن تيگىزگەن. ال ەكىنشى جاعىنان نەگىزگى سالماقتى قاراپايىم تۇرعىنداردىڭ قالتاسىنا ءتۇسىرۋ. بۇل جولدا بيلىك ءوز تاڭداۋىن جاسادى. حالىق ءوز بيلىگىنە وكپەلى كۇيى قالدى.
ءيا، بيلىكتىڭ حالىقتى بالاداي الداۋىنىڭ اقىرى حالىق نارازىلىعىنا جالعاسىپ كەتۋى دە بەك مۇمكىن ەكەنىن ەسكەرسەك، ءماسىموۆ باسقاراتىن ۇكىمەتكە ناز ايتا المايمىز.
ال ماسەلەنى ەكىنشى جاعىنان قاراستىراتىن بولساق، قازىرگى تاڭدا بيلىكتىڭ بۇل ارەكەتىنە ناقتى تالاپتارىن قويىپ، قارسىلىق بىلدىرەتىن ساياسي كۇشتەر مەن سترۋكتۋرا بار ما بىزدە؟ ونداي كۇشتەر وپپوزيسيالىق ساحنادا جوق. سەبەبى، ەسكى وپپوزيسيا قازاقستان كومپارتياسىنىڭ جۇمىسىن توقتاتقاننان كەيىن ودان سايىن السىرەپ كەتكەنى دە جاسىرىن ەمەس. دەگەنمەن، سوڭعى جاعدايلاردان كەيىن حالىقتىڭ بيلىككە دەگەن سەنىمى جوعالعانى انىق. بۇل ءوز كەزەگىندە جۇيەنى باسقارۋدان شىعاراتىنى ءسوزسىز.
نۇرگەلدى ءابدىعاني ۇلى
«قامشى» سىلتەيدى
پىكىر قالدىرۋ