«نيۋ-يورك – يسلام مەملەكەتتەرى اراسىنداعى ساياسي كەلەڭسىزدىكتەردى جويۋشى جاھاندىق قوعام بولۋعا ءتيىستى». بۇل تۋرالى «قامشى» پورتالى «The Washington post» باسىلىمىنا سىلتەمە جاساي وتىرىپ حابارلايدى.  قازاقستاننىڭ باس ديپلوماتى وسىلايشا، الەمدىك كوشباسشىلاردى تەرروريزمگە قارسى تۇرۋدا كۇش بىرىكتىرۋگە شاقىردى.

سىرتقى ىستەر ءمينيسترى ەرلان ىدىرىسوۆ ءوزىنىڭ سەنبى كۇنى كەشكە «The Associated Press»-كە بەرگەن سۇحباتىندا ءوز ەلىنىڭ وسىدان از عانا ۋاقىت بۇرىن فۋندامەنتاليزم مەن ەكسترەميزمنەن 100 پايىزعا ساقتاندىرۋلى ەكەنىن ايتقان بولاتىن. ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل «مادەني شوك» بولدى، سەبەبى ستاتيستيكالىق مالىمەتتەر بويىنشا، 200 قازاق ازاماتى بۇگىندە سيرياداعى سوعىسقا اتتانعان.

يسلامدىق مەملەكەتتەردە تۋىندايتىن باستى بوگەت رەتىندە ساياسي كەلەڭسىزدىكتەردى سيپاتتاي وتىرىپ، سيريا مەن يراكتىڭ ۇشتەن ءبىر بولىگىن باسقارىپ، بۇگىندە سولتۇستىك افريكا، سيناە، اۋعانستاندا قانات جايعان ۇيىمدارمەن كۇرەسۋ ماقساتىندا، ىدىرىسوۆ ءىرى حالىقارالىق وكىلدەردى بىرىگۋگە شاقىردى.

ونىڭ ايتۋىنشا، امەريكا قۇراما شتاتتارى، جۇڭگو، رەسەي جانە ەۋروپانىڭ اتالمىش توپتى (ۇيىمدى) ەڭسەرە الماۋى مۇمكىن ەمەس.

ە.ىدىرىسوۆ اقش پرەزيدەنتى باراك وباما مەن ورىس كوشباسشىسى ۆلاديمير پۋتينگە وزگەرىستەردى ەنگىزۋ ءۇشىن بۇۇ-نىڭ جينالىسىن دۇيسەنبى كۇنى وتكىزۋدى ۇسىنعان بولاتىن.

رەسەي مەن ۋكراينا اراسىنداعى سوعىستا قازاقستاننىڭ پوزيسياسى جونىندەگى سۇراققا ە.ىدىرىسوۆ ءوز ەلىنىڭ ۋكراينانىڭ ايماقتىق تۇتاستىعى مەن ەگەمەندىگىن قولدايتىندىعىن تاعى دا اتاپ ءوتتى.

سونىمەن بىرگە، سىرتقى ىستەر ءمينيسترى رەسەي مەن قىتايدى ءقاۋىپ رەتىندە كورمەيتىنىن ايتتى. «بۇل ەلدەردىڭ پوتەنسيالىنىڭ ءبىزدىڭ ەلدەن الدەقايدا جوعارى ەكەنىن بىلەمىز. سوندىقتان، لوگيكالىق تۇرعىدان، كۇش بىرىكتىرىپ، ءوز دامۋىمىزعا ۇلەس قوسقانىمىز دۇرىس».

مەملەكەتىنىڭ بۇۇ-نىڭ تۇراقتى ەمەس مۇشەسى بولۋعا ۇسىنىس جاساپ قويعانىمەن، ىدىرىسوۆ مىرزا قازاقستاننىڭ مۇناي مەن گازعا باي بولۋى بۇكىل الەمدىك تالقىعا تۇسەتىنىنە سەنبەيتىنىن ايتتى. «ءبىز الەمدىك ءىرى دەرجاۆا بولۋعا امبيسيالى ەمەسپىز»، - دەدى ول. - قازاقستان «ايماقتىق بيلىك، ايماقتىق قوزعالتقىش، سونىمەن قاتار، ساياسي ءارى ەكونوميكالىق» رولدەرگە يە كونتەنت.

ىدىرىسوۆ نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ عاسىردىڭ تورتتەن ءبىر بولىگىنە يە باسشىلىق قىزمەتىنە قاراماستان، بيىلعى سايلانۋىن قولدايتىنىن ايتتى، سەبەبى كوشباسشى ورتالىق ازيادا وتە ايگىلى تۇلعا.

ىدىرىسوۆ قازاقستانداعى ءىرى دەموكراتيالىق ۇستانىمداردى قولدانۋىن اتاي وتىرىپ، باتىس ەلدەرىنىڭ دامۋشى قوعامداردا دەموكراتيا ورناتۋى كوبىندە زورلىق-زومبىلىق پەن تارتىپسىزدىكپەن اياقتالاتىنىن ەسكەرتتى.

مەن سىزدەرگە ۋكراينا، قىرعىزستان جانە قيىر شىعىستاعى مىسالداردى كەلتىرە الامىن. دەموكراتيالىق يراك قايدا؟ – دەپ سۇرادى ول. – سوندىقتان دا ءبىز مۇنداي ناتيجەنى قالامايمىز. نازاربايەۆ- وسى ىسپەتتى سەنارييلەردى بولدىرماۋدىڭ بەرىك گارانتى. ول – جاقسى باسشى. ءبىزدىڭ جۇيەمىز پاتشالىق  بيلىككە ۇقساۋى مۇمكىن، ءبىراق ءبىز – باقىتتىمىز. ءبىز ۋكرايندىقتار مەن سيريالىقتاردان الدەقايدا باقىتتىمىز!

نازگۇل نازار