رەسەي بەلارۋستە 10 كۇندىك اسكەري جاتتىعۋلاردى باستايدى. كەيبىر ساراپشىلار مۇنى "ماسكەۋدىڭ ۋكراينا مەن باتىسقا سوعىس ىقتيمالدىعىن ءبىلدىرۋ ءۇشىن جاساعان كۇش كورسەتۋى" ەكەنىن ايتادى.
رەسەيلىك كۇشتەر مەن تەحنيكا بەلارۋسكە قاڭتاردىڭ ورتاسىندا كەلە باستادى، شامامەن 30 000 اسكەر "وداقتاستاردىڭ شەشىمى" دەپ اتالاتىن جاتتىعۋلارعا قاتىسادى دەپ كۇتىلۋدە.
ناتو مۇنى قىرعي-قاباق سوعىستان بەرگى "اسكەريلەردى بەلارۋس ەلىنە ەڭ ءىرى ورنالاستىرۋ" دەپ اتادى.
وقۋ-جاتتىعۋلاردىڭ "بەلسەندى كەزەڭى" بەيسەنبىدە باستالادى.
"وداقتاستاردىڭ شەشىمى" كەزىندە ناتو-نىڭ شابۋىلىن يميتاسيالاۋ ءۇشىن اۋە كۇشتەرى مەن قۇرلىق اسكەرلەرىنىڭ كەڭ اۋقىمدى مانيەۆرلەرى بولادى دەپ بولجانۋدا.
اقش پەن ناتو "بۇل جاتتىعۋلار ناقتى شابۋىلعا نەمەسە بەلارۋس شەكاراسىنان وڭتۇستىككە قاراي 150 شاقىرىم جەردە ورنالاسقان كييەۆتى باسىپ الۋعا دايىندىق" دەپ ەسكەرتتى؛ 2014 جىلى قىرىم اننەكسيالانار الدىندا دا رەسەيدىڭ اسكەري جاتتىعۋلارى وتكەن.
ءال-جازيرا تەلەارناسىنا سۇحبات بەرگەن ساراپشىلار جاتتىعۋلار كەزىندە تولىق اۋقىمدى باسىپ كىرۋ نەمەسە شابۋىل جاساۋ ەكىتالاي ەكەنىن ايتتى، ءبىراق شيەلەنىس كەزىندە ەكى جاقتىڭ قاتە قادامى اسكەري ارەكەتكە سوقتىرۋى مۇمكىن ەكەنىن جوققا شىعارمادى.
"اسكەري دايىندىق پولشا مەن ليتۆاعا جانە ۋكراينانىڭ سولتۇستىگىنە ءقاۋىپ توندىرۋگە باعىتتالعان. رەسەي كييەۆتى باسىپ الۋى مۇمكىن وپەراسيانى جۇرگىزۋگە قاۋقارلى" دەدى بۇرىنعى ۋكراين ديپلوماتى جانە قورعانىس ستراتەگيالارى ورتالىعىنىڭ قاۋىپسىزدىك ساياساتى بويىنشا ساراپشىسى الەكساندر حارا.
"Maxar Technologies" كومپانياسى جاساندىسەرىكتەن تۇسىرگەن سۋرەتتەر 4 اقپاندا ۋكراينا شەكاراسىنان شامامەن 50 كم قاشىقتىقتا ورىس اسكەري تەحنيكاسى، زىمىراندار، زىمىران تاسىعىشتار جانە شابۋىلداۋشى ۇشاقتار بار ەكەنىن كورسەتتى.
سەيسەنبى كۇنى ۋكراينا تۇرىك قۇراستىرعان بايراكتار درونىن، سونداي-اق ۇلىبريتانيادان جاقىندا الىنعان تانكىگە قارسى قارۋ-جاراقتاردى سىناۋ ءۇشىن ەلدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندە ءوز جاتتىعۋلارىن وتكىزەتىنىن حابارلادى.
ماسكەۋ الداعى اپتالاردا وڭتۇستىك ايماقتارىندا اۋقىمدى تانك جاتتىعۋلارىن وتكىزۋ جوسپارىن جاريالادى.
رەسەي مولدوۆانىڭ ماسكەۋشىل سەپاراتيستىك پريدنەستروۆە سياقتى ايماقتاردا شاعىن اسكەري جاتتىعۋلار وتكىزىپ ۇلگەردى.
كرەملدىڭ باسپا ءسوز حاتشىسى سەيسەنبىدە رەسەي وقۋ-جاتتىعۋلار اياقتالعاننان كەيىن بەلارۋستەن اسكەرىن شىعارۋدى جوسپارلاپ وتىرعانىن ايتتى.
الايدا، بەيجىڭ قىسقى وليمپياداسى بىتەتىن 20 اقپان اسكەري شيەلەنىستىڭ ىقتيمال كۇنى دەپ بولجانۋدا.
"مەنىڭ ويىمشا، رەسەي سوعىس الەۋەتى بار ەكەنىن انىق بىلدىرگىسى كەلەدى. ماسكەۋ (سوعىس) قانداي بولۋى مۇمكىن ەكەنىنە دايىندالادى" دەدى "Newlines" ينستيتۋتىنىڭ گەوساياسي ساراپشىسى جانە بۇرىنعى ەۋرازيا ساراپشىسى ەۆگەنيي چاۋسوۆسكيي.
داعدارىسقا اقش پەن ۇلىبريتانيادان گورى تولەرانتتىلىق تانىتقان فرانسيا پرەزيدەنتى ەممانۋەل ماكرون وسى اپتادا ماسكەۋ مەن كييەۆكە بارعان. ول شيەلەنىستى ازايتۋعا تىرىسىپ جاتىر.
رەسەي پرەزيدەنتى پۋتين جانە ۋكراينا پرەزيدەنتى ۆلاديمير زەلەنسكييمەن كەزدەسكەننەن كەيىن ماكرون "كەلىسسوزدەردى ءارى قاراي جالعاستىرۋ مۇمكىن" دەپ سانايتىنىن ايتتى.
ۋكراينا داعدارىسىنا بايلانىستى باتىس ەلدەرى مەن رەسەي اراسىنداعى شيەلەنىس قالاي ءوربىپ جاتىر:
- "رەسەي ۋكرايناعا باسىپ كىرۋ ءۇشىن سىلتاۋ دايىنداپ جاتىر" دەپ حابارلادى ءال-جازيرا تەلەارناسى.
- "رەسەي ۋكرايناعا باسىپ كىرۋى مۇمكىن" دەگەن ءقاۋىپ كۇشەيگەن كەزدە اقش-تىڭ مەملەكەتتىك حاتشىسى ەنتوني بلينكەن ەۋروپاعا باردى.
- "بارلىق نۇسقا تىس قالمايدى. ديپلوماتيالىق نۇسقا دا". اقش مەمحاتشىسى ەۋروپاعا نەگە بارا جاتىر؟
- دجو بايدەن رەسەي ۋكرايناعا شابۋىل جاساسا، ماسكەۋدى "اپات" كۇتىپ تۇرعانىن ەسكەرتتى.
- اقش بارلاۋ اگەنتتەرى رەسەي ۋكرايناعا قاشان شابۋىلداۋى مۇمكىن ەكەنىن جاريالادى.
- رەسەي سوعىس ۇشاقتارى كييەۆكە جاقىن بەلارۋس ەلىنە جينالدى.
- اعىلشىن ساياساتكەرى رەسەي ۋكرايناعا باسىپ كىرەتىنى ءسوزسىز ەكەنىن جانە شابۋىل جاقىن ارادا بولاتىنىن مالىمدەدى.
- اقش، ۇلىبريتانيا ۋكرايناعا قارۋ-جاراق جىبەرىپ جاتىر.
- دانيا، يسپانيا، فرانسيا جانە نيدەرلاندى شىعىس ەۋروپاعا جويعىش ۇشاقتار مەن اسكەري كەمەلەر جىبەرۋدە.
- رەسەي ىقتيمال شابۋىل تۋرالى اقپاراتتاردى جوققا شىعاردى.
- گەرمانيا قازىرگە ۋكرايناعا قارۋ-جاراق بەرمەيتىنىن ايتتى ءبىراق مەديسينالىق كومەك كورسەتەتىنىن جاريالادى.
- ەكى جاق (باتىس-رەسەي) سوعىسقا دايىندىقپەن قوسا، ديپلوماتيالىق كەلىسىمگە كەلۋگە تىرىسۋدا.
- فرانسيا مەن گەرمانيا رەسەيدى ديالوگقا شاقىردى.
- رەسەي، ۋكراينا، گەرمانيا جانە فرانسيا ديپلوماتتارى كەلىسسوز جۇرگىزدى.
- باتىس ەلدەرى ۋكرايناعا شابۋىل جاسالسا، زاردابى اۋىر بولاتىنىن مالىمدەدى.
- اقش ءوز ازاماتتارىن ۋكراينادان شىعىپ كەتۋگە شاقىردى.
- "ءبىز قالاي بولسا دا دايىنبىز". ناتو رەسەيدىڭ تالابىن تويتاردى.
- بايدەن: بۇل – ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستان كەيىنگى ەڭ ءىرى شابۋىل بولۋى مۇمكىن.
- بايدەن رەسەيدىڭ ۋكرايناعا قاشان شابۋىل جاسايتىنىن ايتتى.
-
ۆاشينگتون رەسەي قۇبىرىن جاۋىپ، بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ وتىرىسىن وتكىزەتىنىن جاريالادى.
- بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ وتىرىسى بارىسىندا رەسەي مەن اقش وكىلدەرى سوزگە كەلىپ قالدى.
- رەسەي وكىلى كييەۆتىڭ "ءوز تۇبىنە ءوزى جەتەتىنىن" ايتتى.
- ۆاشينگتون مەن ماسكەۋ اراسىنداعى كەلىسسوزدەر شيەلەنىستى باسەڭدەتە المادى.
- اقش ەۋروپاعا كوبىرەك اسكەر جىبەرەتىنىن جاريالادى.
- رەسەي ۆاشينگتوننىڭ ەۋروپاعا كوبىرەك اسكەر جىبەرۋ شەشىمىن ايىپتادى.
- اقش: رەسەي ۋكرايناعا باسىپ كىرۋگە 70% دايىن. كييەۆ بىرنەشە كۇندە قيرايدى.
-
فرانسيا پرەزيدەنتى: رەسەيمەن سوعىسسىز كەلىسىمگە كەلە الامىز.
- اقش پەن گەرمانيا رەسەيدى قالاي "جازالاۋعا" كەلىستى.
-
ۇلىبريتانيا سانكسيالاردى قولدايتىنىن ءبىلدىردى.
-
سەيسەنبىدە ۇلىبريتانيا پرەمەر-مينيسترى بوريس دجونسون The Times گازەتىندە ۇلىبريتانيانىڭ ايماققا كورولدىك اۋە كۇشتەرىنىڭ جويعىشتارى مەن كورولدىك تەڭىز فلوتىنىڭ اسكەري كەمەلەرىن ورنالاستىرۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرىپ جاتقانىن ايتتى.
-
ەۋروپا: ەڭ ءقاۋىپتى ساتتە تۇرمىز
- ماكرون شيەلەنىستى باسەڭدەتۋگە كەپىلدىك بار ەكەنىن مالىمدەدى.
- ناتو: بۇل رەسەيدىڭ كييەۆتى باسىپ الۋعا دايىندىعى
پىكىر قالدىرۋ