اۋىلدا قالعان بالالىق...

تاۋلاردى كەزىپ شىڭ-قۇزبەن،

تاباندى تاسقا تىلگىزگەن.

بوزبالا كۇنىم ەسىمدە،

بوز تايعا اكەم مىنگىزگەن.

تاڭ قۋراي مەنەن قۇلپىناي،

قۇلپىرعان كەزەڭ شىركىن-اي.

ورەگە تىزگەن انامنىڭ،

ىرىمشىگى مەن قۇرتىن-اي.

ورىسكە ەرتە مالدى ايداپ،

ۇيقىڭ دا شالا قانباي قاپ.

تاڭعى اسقا كەلىپ تاڭەرتەڭ،

تالاسا جەۋشى ەك بال-قايماق.

كەۋدەمدى كەرنەپ ساز ارمان،

شىرقاعان كەزدە اجارلى ءان.

كوز تيمەسىن دەپ اتا-انام،

سالاتىن اۋلاق نازاردان.

 ب ا ق قونعان سول ءبىر دالامنان،

اكەتتى شالعاي سان ارمان.

بالالىق كۇنگى باقىتتى،

تاپپاسپىن ەندى عالامنان.

تۋعان جەر سەنەن ءنار الىپ،

سامعاعان بيىك سان الىپ.

الىستاپ بۇگىن اڭساتتى،

اۋىلدا قالعان بالالىق...

        تۇنىق سەزىم

كوزدەرىڭنەن كۇن كۇلگەن،

ءبىر قاراپ-اق سىر بىلگەم.

سەن تۋرالى اۋەنگە،

تەربەتىلىپ تۇرمىن مەن.

اق ماحاببات- اق مامىق،

قالار ماڭگى ساقتالىپ.

ادال ءجۇردىم الدىڭدا،

مەن قايتەيىن اقتالىپ.

سەرتىڭ قايدا بايلاسقان،

(وعان كۋا ايلى اسپان)

سەن اقتارعان سىرلارىڭ،

جۇرەگىمە جايعاسقان.

كوڭىلىمدى كۇپتى عىپ،

كىرپىگىمە شىقتى ءىلىپ.

جانىما مۇڭ سالساڭ دا،

مەندىك سەزىم تۇپ-تۇنىق.

 جاۋىنگەر حات

 (اۋعان سوعىسىنان جازىلعان)

تۋعان ەلگە ءجۇرمىن-اۋ ەلەڭدەپ مەن، 

(تاعدىرىمدى قايتەيىن تەرەڭ كەتكەن.) 

قالدىم تاعى كوز جازىپ ءبىر دوسىمنان، 

نە بەرەدى بىلمەيمىن كەلەر كوكتەم؟

ءتۇسىن مەنى اياۋلىم،اسىل قۇربىم، 

كەيىپكەرى جارق ەتكەن جاسىن جىردىڭ. 

الاڭداۋمەن مايداننىڭ دالاسىندا، 

قاۋىپ-قاتەر ءسات سايىن باسىپ ءجۇرمىن.

بىتەر ەمەس سۇم سوعىس جۇمباقتالعان،

اعىپ جاتىر جۇلدىزدار مۇڭلى اسپاننان. 

جەتەر مە ەكەن وزىڭە جازعان حاتىم، 

اق  پاراققا جۇرەكتەن سىردى اقتارعان.

قارا تاۋدا قارداي وق بوراعان كۇن، 

جات ولكەدە جانىمنان جارالاندىم.

كۇتسەڭ مەنى اياۋلى اسىل ەركەم،

امان بولسام كوكتەمدە ورالارمىن...

 اسەم قوڭىر 

ەڭسەمدى كوتەرەيىن دەسەم دە ءبىر، 
كوپ ۋىقىت بولىپ ءجۇردىم باسەڭ كوڭىل. 
جىگەرلى شابىت بەرگەن سونداعى كۇي، 
دينا شەشەي شىعارعان «اسەم قوڭىر».

ادەمى اۋەزىمەن ەلىكتىردى، 
ەلەسى كوز الدىما كەلىپ تۇردى. 
اۋەننەن جاراتىلىپ اسەم-ارۋ 
ءسويتتى دە عاشىق ەتتى بورىكتى ۇلدى.

تىڭداسام شابىت بەرگەن بولدىڭ ماعان، 
جىر-قۇس بوپ تۇعىرىما قوندىڭ با امان؟
كوزىمە ەمىس-ەمىس كورىنەتىن، 
مۋزا ما ەدىڭ الىستان قول بۇلعاعان.

8 قاڭتار 2007 ج. كولباي اۋىلى

***
سەن تۇراتىن كوشەگە تۇڭعىش اتتاپ،
ەسىڭدە مە،بارعانىم گۇل قۇشاقتاپ.
مەن كەلەمىن سول تۇنگى سىردى ساقتاپ،
سەن ءجۇرمىسىڭ مەن بەرگەن جىردى ساقتاپ؟

قىزعانىشتان كەتسىن دەپ قىزىپ قانىم،
(تەنتەكتەردىڭ قويۋشى ەڭ ءتىزىپ ءبارىن.)
سەنەر بولساڭ مەن بۇگىن سەن تۇگىلى،
سول كوشەنىڭ ساعىندىم بۇزىقتارىن.

سىرتى شاتتىق بولعانمەن ءىشى مۇڭدى،
جۇرەگىم -ساعان العاش ۇسىنىلدى.
گيتار(ا)مەن دە ەڭ العاش ءان شىرقاپ ەم،
سۋرەتتەپ گيتاراداي ءمۇسىنىڭدى.

قوشتاستىق قيماي سول ءبىر شاقتارمەنەن،
"پاك سەزىم" جوق بۇگىن ب ا ق تاپقانمەنەن.
ۇيات بولدى-اۋ ساعان دەپ جازعان جىرلار،
بولعان ەدى ول كەزدە جاتتاندى ولەڭ...

ۇقساتا الماي كەلەمىن
(اباي اتاعا) 

الپىس ەكى تامىردا قان اينالا، 
اقىندىققا ۇمتىلدىق تالاي بالا. 
«ولەڭگە اركىمنىڭ-اق بار تالاسى» 
دەپ ايتىپ ەڭ راسىندا اباي بابا.

كەي كەزدەرى تىرلىكتەن شارشاعاندا، 
جىرىڭدى وقىپ ەلىتەم ءان سامالعا. 
قارا ءسوزىڭ - قازاقتىڭ قازىناسى، 
اقىل بەرگەن ءدال مەندەي قانشا ادامعا.

ۇلەس قوسار ونەرگە، باتالى ەلگە، 
اقىن بولسام دەپ ەدىم اتا مەن دە. 
قارا ولەڭنىڭ ۇعا الماي قاسيەتىن، 
ۇرپاعىڭ ءجۇر ەلىكتەپ جات اۋەنگە.

جاستار دا كوپ اداسقان سانا بولەك، 
شىڭعىرىعى شىعىستىڭ - «جاڭا دەرەك».
ءار زاماننىڭ ابايى بار دەۋشى ەدى، 
بىزدەرگە دە ءدال سىزدەي دانا كەرەك.

قانات قاققان ونەردىڭ ءبىر قۇسىمىن، 
اباي اتا، جىرىڭنىڭ ۇلگىسى- مىڭ. 
«بولماساڭ دا ۇقساپ ب ا ق» دەپ ەدىڭىز،
ۇقساتا الماي كەلەمىن جىر ءمۇسىنىن...

***
جاسىدىم راس، جاسىدىم راس
كەي كۇندەر، 
كوڭىلىمە ادال قاياۋ ءتۇسىرىپ بەي كىمدەر. 
سوندىقتان با ەكەن اقىندار
نازىك جۇرەكتى، 
شۋاعىن كۇننىڭ سەندەردەي
اڭسار ەي، گۇلدەر!
جاسىدىم نەگە، جاسىدىم
نەگە تاڭداردا.
جاندارعا كەيىپ قۋىنىش
قۇسى سامعار ما؟ 
وتىرام كەيدە ۇيقىمەن تۇنگى
الىسىپ، 
بالكوننان قاراپ، سونبەگەن
ءۇمىت شامدارعا.
ال، بىردە تاسىپ، كەلگەندەي
بولام «تاراپتان»، 
شۋاعىن شاشىپ تۇرعان ءبىر
ساتتە قاراپ تاڭ.
ءومىردىڭ مىناۋ سان
الۋان قۇبىلىستارىن، 
جىر ەتۋ ءۇشىن اقىن
قىلدىڭ با جاراتقان؟!

سەزىم قايناپ، قايمىقپاي جەل وتىنەن، 
داۋىلدى ءتۇن، سان قىزبەن كەڭەسىپ ەم. 
بوزبالا شاق، الىدە قول بۇلعايدى، 
وتكەن كۇننىڭ ورالماس ەلەسىنەن.

الاسى كوپ بولسا دا بەرەسىنەن، 
قايران كۇندەر كەتەر مە ەر ەسىنەن. 
تولقىن ۋاقىت بارادى تولقىنداتىپ، 
جاستىعىمدى ۇزاتىپ كەمەسىمەن.

ارتتا قالدى الشاقتاپ كەيىنگى ءومىر، 
سايران ءوتتى، بۇگىنگە دەيىن نەبىر. 
اۋىزدىقپەن الىسىپ، اساۋ جاستىق، 
باس بەرمەي ءجۇر ءالى دە ويىن كوڭىل...

پوەزيا

جۇرەككە جىر، كەۋدەمە تولتىرىپ ءان، 
و، پوەزيا ءوزىڭ دەپ تولقىدى جان.

عاشىق ەدىم مەن ساعان جان-تانىممەن، 
ازابىڭدى قانشاما تارتا بىلگەم.

قارماعىمدى ۇمىتپەن تەرەڭگە اتىپ، 
تابامىن با دەپ ءجۇرمىن سەنەن باقىت.

جازعان بولسا اقىن دەپ ماڭدايعا اللام،
كەشىر مەنىڭ كەزىمدى انگە اينالعان.

اۋەندەرگە اۋدارسام نازارىمدى، 
سەن ارقىلى ساز قىلدىم جازارىمدى.

كوڭىلگە مۇڭ، تۇسكەندە جانعا قاياۋ، 
شەر تارقاتتىم جىر جازىپ تاڭعا تاياۋ.

بىرگە بولدىڭ ۇمىتتەر اقتالعاندا، 
كوككە توبەم ەكى ەلى شاق قالعاندا.

و، پوەزيا- گۇلدەنگەن جاسىل باعىم، 
سەن ارقىلى جەتەر مە عاسىرعا ءانىم...

***

اكەم باردا جازىلعان ولەڭ

اي تۋعان ءسات.

اي تۋىپتى جۇمادا اكە بۇگىن، 
(وعان سالەم بەرمەسەم قاتەلىگىم). 
اي كوردىم، امان كوردىم دەپ ايتاتىن، 
بار ەمەس پە قازاقتا ماتەل-ۇعىم.

اق بۇلتتارى اسپاننىڭ شۋدالى ەكەن، 
اراسىنان شالقاقتاۋ تۋعان ەكەن. 
تىسقا شىعىپ ايعا اكە باتا قىلشى، 
الاڭداماي سىرتتاعى شۋعا بوتەن.

اق قىلىشتاي سۋىرعان قىننان لەزدە، 
وتكىر ەكەن ساۋلەسى ۇرعان كوزگە.
ساۋلىق سۇراپ تاڭىردەن بەت سىيپايىق، 
قارا اسپاندى بۇلت باسپايتۇرعىن كەزدە.

«ايدان امان ەت اللا، جىلدان ەسەن، 
ەل ەرتەڭىن جارقىن عىپ نۇر بەر اسەم.
جاۋىن بولىپ وسى ايدا ەگىن جايعا، 
تولسىن بالام وسى جىل جىرعا كوشەڭ».

ءاۋمين!

قارعالداق گۇلدەي ارۋىم

جانارىم تولعان سەزىمنىڭ ۇشقىندى ولەڭى،
ەلىتتىڭ ساۋلەم كوزىمە ءتۇستىڭ دە مەنى.
وزىڭمەن ءبىر ءسات سىرلاسىپ وتكەنگى كۇندەي،
كوكتەمگى گۇلدەي قۇشاققا قىسقىم كەلەدى.

سەيىلتىپ مۇڭدى شەرتىپ ەڭ جۇرەكتىڭ قىلىن،
كولەڭكە باسقان كوڭىلدى نۇر ەتتىڭ كۇنىم.
جيىرما بەسىمنەن سەلت ەتپەي كەلگەن ەدىم عوي،
جولىعىپ ساعان نەلىكتەن ءدىر ەتتىم بۇگىن.

كەزدەسكەن سايىن رۋحاني قالامىن بايىپ،
سىرىمدى بۇكپەي تەك ساعان سالامىن جايىپ.
ءارىڭدى بەرمەي ساقتاپسىڭ ءسانىڭدى كوركەم،
جۇرسەڭ دە بۇگىن تاعدىردان تابانىڭ تايىپ.

ەلىكتەي ەركەم قىرلارعا ءجۇز بارعان ويناپ،
(جازباپپىن ولەڭ ءدال سەندەي قىزعا ارناپ ءايبات)
قارا كوز قالقام تاۋدا وسكەن قارعالداق سىندى،
اق قاردا سولماي، قۇلپىرعان ىزعاردا جايناپ.

جانارىم تولعان سەزىمنىڭ ۇشقىندى ولەڭى،
مەن قىران بولسام سەن ەدىڭ قۇستىڭ بولەگى.
وزىڭمەن ءبىر ءسات سىرلاسىپ وتكەنگى كۇندەي،
كوكتەمگى تۇندە تاعى ءبىر قۇشقىم كەلەدى...

بويجەتكەن

مەن سەنى كورگەنىمدە ۇيلەنگەن ەم، 
سوندىقتان جاقىنداۋعا يمەنگەن ەم. 
قول ۇستاسۋ كەرەگىن بىلگەنمەنەن، 
شالىس باسۋ ادەتتەن جيرەنگەن ەم.

سەنىمەن تانىسقاندا بويداق ەمەن،
(جۇرمەيمىن باياعىداي تويلاپ ەرەن) 
قۇلپىڭدى اشام كەل ماعان دەمەسەم دە، 
سىر تىڭداسام دەگەن ءبىر ويعا كەلەم.

تاعى ءبىر جولىققاندا جارىم بولعان، 
مەن ءۇشىن ايانبايدى ول بارىن قولدان. 
كەشىر مەنى كەشىڭە سوعالمايمىن، 
كوشىم كەرى بۇرىلماس جارىم جولدان.

ءتۇسىن مەنى بويجەتكەن ۇيلەنگەن ەم، 
وت سەزىمگە بولسا دا كۇيگەن دەنەڭ. 
شالقىپ باسىپ ومىردە جۇرگەنمەنەن، 
قولتىقتاسىپ كەتالمان سۇيگەنمەنەن...

***
مەن سەنى شىنىمەن-اق ءسۇيىپ ەدىم، 
بىلمەيمىن بۇدان ءارى جالعاسا ما؟
بىلەرىم دوستىق ءۇشىن بيىك ەدىڭ، 
الايدا ماحابباتقا الماسا ما؟

بولسا دا بۇل عاشىقتىق تىلگە دەرەك، 
نە پايدا ماحابباتتا ءمان بولماسا؟
ءبىر جۇرەكتىڭ سۇيگەنى كىمگە كەرەك، 
سەزىمىڭە دانەكەر جان بولماسا.

سىر اشپادىڭ دەمەيمىن نەگە مۇلدە، 
مەن قايتا كوپ سىرىڭدى جيناعامىن. 
(مەنى ماڭگى ءسۇيىپ ءوت) دەگەنىڭ بە؟ 
«ءسۇي جان ساۋلەم»كىتابىن سىيلاعانىڭ.

سودان بەرى كىرشىكسىز ءسۇيىپ كەلەم، 
نانباساڭ جىرلارىمنان ءتوزىمدى كور.
مەن ءقازىر سەنەن بەتەر بيىكتەگەم، 
كۇن سەكىلدى اسپاننان كوزىم كۇلەر...

جانگەلدى نەمەرەباي