قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىنىڭ سيرياداعى سوعىسقا نە قاتىسى بار؟ بىلاي قاراعاندا تۇك قاتىسى جوق. ءبىراق ءبىزدىڭ ۇلتتىعىمىزدى ۇلىقتاۋعا ارنالعان، جىل بويى كۇتكەن شاراعا ايدالادا جاتقان سيريانىڭ قاتىسى بار ما دەپ قالامىن. ەگەر سول سوعىس بولماعاندا بۇل شاراعا پۋتين كەلىپ قاتىسار ما ەدى؟ جەڭىستىڭ جەتپىس جىلدىعىن تويلاناتىنىن بىلگەن ساتتە-اق، حاندىقتىڭ تويى ونىڭ قاسىندا جەتىم قىزدىڭ تويىنداي وتەر مە ەكەن دەپ كۇدىكتەنىپ ەدىك. ءدال سولاي بولدى. نەگە ءبىزدىڭ حاندىقتىڭ بەس جارىم عاسىرلىق مەرەيىلى كۇنىمەن قۇتتىقتاپ سان تاراپتان اعىلىپ حاتتار كەلمەدى؟ ءوزىنىڭ ۋاقىتى جوق بولسا دا، قوس بەتكە شىعارىپ باسۋعا ارنالعان حابارلامانى كورشى ەلدەر جولداۋىنا بولاتىن ەدى عوي. بۇل تۋرالى «قامشى» پورتالى حابارلايدى. انىعىندا ايۋ كوشىنىڭ مەملەكەتسىز ۇلت بولعانسىڭدار دەگەن ايباتىنا قارسى جاۋاپ رەتىندە 550 جىلدىقتى تويلاماققا شەشىم شىعىپ ەدى. ءبىراق بۇنىمىزعا ءسوز شىعارعان ادام «پىسقىرىپ» تا پىكىر بىلدىرمەدى مە، قالاي ءوزى؟ ايتپەسە، ءار قازاققا ءوز شەجىرەسى ءمالىم، تاريحى ايقىن عوي. سيرياداعى سوعىسپەن باسى قاتىپ، اقش-تىڭ دايىنداعان ساياسي سەنارييلەرىنىڭ ءمانىن اشۋدان قولى تيمەي جاتقان كورشىگە وكپەلەمەي-اق قويايىن. تۋرا شەكاراسىنىڭ تۇبىندە ات شاپتىرىپ، اق تۋ كوتەرىپ جاتقانىمىزدى قالپاقتى قىرعىز بايقاماي قالاي تىنىش جاتا بەردى؟ قازاق حاندىعى تۇسىنداعى ايبىنىن ەسكە تۇسىرگەن قازاق تاشكەنت تۋرالى ءسوز قوزعاپ قويا ما دەپ وزبەكتىڭ كوشباسشىسى دا قۇتتىقتاۋ جولداۋدان يمەنسە كەرەك. ءبىر قاراعاندا مەنىڭ مىنا كۇيىم، توي بىتكەن سوڭ الىپ كەلگەن سىيلىعىنا كوڭىلى تولماي اعايىنىنا رەنجىپ وتىرعان كادۋىلگى اۋىلداعى جەڭگەلەردىڭ جايىن ەسكە تۇسىرەدى، بىلەمىن. ءبىراق ساياسي ساحنادا وزىندىك ءيميدجىن قالىپتاستىرعان ءبىزدىڭ ەلباسىن قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىمەن قۇتتىقتاۋلارىنا بولاتىن ەدى عوي. حاندىققا قاتىستى مۇنداي يگىلىكتى شارانى ەندى قاشان وتكىزەر ەكەنبىز؟ استانا كۇنىن اتاپ وتكەندە اعىلىپ كەلەتىن دوس-كورشىلەرىمىز قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىن وتكىزگەندە نەگە ءبىزدىڭ كوشباسشىنىڭ قاسىنان تابىلمادى؟ الدە الەمگە اينەكتەردەن سالىنعان سوڭعى ۇلگىدەگى عيماراتتارمىزدى عانا كورسەتىپ، تاراز جاقتاعى جايىمىزدى مالىمدەۋگە بولماي ما؟ ارينە اۋىزدى قۋ شوپپەن سۇرتۋگە دە بولماس. ءبىزدىڭ كوشباسشىمىزدى استاناعا رەسمي ساپارمەن كەلگەن ۋكراينا پرەزيدەنتى قۇتتىقتادى.
“قۇرمەتتى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى! ءبىزدىڭ مەملەكەتتىك ساپارىمىزدى قابىل الىپ، زور قوشەمەتپەن قارسى العاندارىڭىز ءۇشىن شەكسىز ريزاشىلىعىمدى بىلدىرەمىن. بۇل ساپارىمىز قازاقستاندا ءوتىپ جاتقان ەرەكشە وقيعامەن تۇسپا-تۇس كەلىپ وتىرعانىنا قۋانىشتىمىن. ول – قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعى. اتالعان شارانى تەلەديدار ارقىلى كورىپ، ءتانتى بولدىق. كەشە تارازداعى وسىناۋ مەرەكەگە قاتىسىپ، بۇگىن بىزبەن كەزدەسىپ، ەكىجاقتى ماسەلەلەردى تالقىلاۋدا بەلسەندىلىك تانىتىپ وتىرعانىڭىز ءۇشىن العىسىم شەكسىز. مۇنى ءسىزدىڭ ۋكراين حالقى مەن ونىڭ ۇكىمەتىنە بىلدىرگەن سەنىمىڭىز بەن رياسىز قۇرمەتىڭىز دەپ بىلەمىن. مەن ءسىزدىڭ بۇۇ-دا جاساعان بايانداماڭىزدى تولىق تىڭداپ شىقتىم جانە ول ماعان جاعىمدى اسەر قالدىردى. ويتكەنى، ءسىز مىنبەردە تۇرىپ، قازىرگى ۋكراينا پروبلەماسىن شەشۋ ماسەلەسىن كوتەردىڭىز. ال، باياندامانى باستان-اياق قازاق تىلىندە جاساۋىڭىز حالقىڭىزعا زور كۇش-جىگەر سىيلادى دەگەن سەنىمدەمىن”، – دەدى ۋكراينا پرەزيدەنتى پەتر پوروشەنكو. ازرىگە وسى قۇتتىقتاۋعا كوڭىل جۇباتۋعا تۋرا كەلىپ تۇر. الدە قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىن جوعارى دەڭگەيدە ۇيىمداستىرماعانىمىزدى ءىشىمىز سەزىپ، ارتىق قوناق شاقىرماي، ءوزىمىز بولىپ قانا اتاپ وتە سالدىق پا؟
اينۇر تولەۋ
پىكىر قالدىرۋ