مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ «ادىلەتتى قازاقستاننىڭ ەكونوميكالىق باعدارى» اتتى قازاقستان حالقىنا ارناعان جولداۋى كوپ سالا بويىنشا وركەندەۋدىڭ باعىتىن ايقىندادى. ءبىلىم، ەكونوميكا، دەموگرافيا ت.ب. نەگىزگى سالالار بويىنشا باعدارى مەن يدەسىن ۇسىندى.

قازىرگى كەزدەگى گەوساياسي، گەومادەني، دەموگرافيالىق، ەكولوگيالىق، ەكونوميكالىق جاعداي كۇردەلى بولىپ جاتقاندا ءبىزدىڭ ەلىمىز ادال ازامات، ادىلەتتى قازاقستاندى قۇرۋعا ات سالىسىپ جاتقانى قۇپتارلىق ءىس. ادىلدىك بولماعان جەردە، دۇرىس جۇمىس جۇرمەيتىنى بەلگىلى. سوندىقتان جولداۋدا پرەزيدەنتىمىز «ادال ازامات جانە تۇعىرلى تۇلعا بولۋدىڭ نەگىزى بالا كەزدەن قالىپتاسادى. سوندىقتان ءبىز جاس ۇرپاقتىڭ ءقاۋىپسىز ءارى الاڭسىز ءومىر ءسۇرۋىن قامتاماسىز ەتۋگە ءتيىسپىز. مەن مەملەكەت باسشىسى رەتىندە كامەلەتكە تولماعاندارعا جاسالعان زورلىق-زومبىلىقتىڭ كەز كەلگەن تۇرىنە قاتىستى جازانى كۇشەيتۋدى تالاپ ەتەمىن» (https://www.akorda.kz/)، - دەپ ناقتى دايەكتەدى.

تەحنولوگيالىق باسەكە قىزىپ تۇرعان جاعدايدا «بارلىق جەردە رەسۋرستار ءۇشىن تالاس ءجۇرىپ جاتىر. كليماتتىڭ وزگەرۋى، ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگى جانە دەموگرافيالىق تۇرعىدان ورنىقتى دامۋ ەڭ وزەكتى ماسەلەگە اينالدى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، ادامزات تاريحىندا بۇرىن-سوڭدى بولماعان سىن-قاتەرلەر مەن تۇبەگەيلى وزگەرىستەر ءداۋىرى باستالدى.

وسىنداي اسا ماڭىزدى شاقتا زور ەكونوميكالىق سەرپىلىس جاساۋعا ەلىمىزدىڭ تولىق مۇمكىندىگى بار. ول ءۇشىن ءبىز بىرتىندەپ جاڭا ەكونوميكالىق ۇلگىگە ءوتۋىمىز كەرەك. بۇل جۇمىستى باتىل جۇرگىزۋىمىز قاجەت. باستى ماقسات – قاعاز جۇزىندەگى بيىك جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزۋ ەمەس، شىن مانىندە حالىقتىڭ تۇرمىس ساپاسىن جاقسارتۋ بولۋعا ءتيىس. قازاقستاننىڭ ەكونوميكالىق دامۋىنىڭ جاڭا پاراديگماسى ەلىمىزدىڭ باسەكەلىك ارتىقشىلىقتارىن ءتيىمدى پايدالانۋعا جانە ءوندىرىس سالاسىنداعى ەڭبەك، كاپيتال، رەسۋرستار، تەحنولوگيا سياقتى نەگىزگى فاكتورلاردىڭ الەۋەتىن بارىنشا اشۋعا نەگىزدەلەدى»، - دەپ كورسەتۋى جاڭا ەكونوميكالىق ساياساتتى قولعا الىپ، جابىق ءوندىرىستى قۇرىپ، ياعني رەسۋرستاردى الۋدان باستاپ، ولاردى قايتا وڭدەۋگە دەيىنگى جۇمىستاردى جۇرگىزۋ، الدىڭعى قاتارلى اگروسەكتوردى، سيفرلاندىرۋ، يننوۆاسيالاردى ەنگىزۋ سياقتى جۇمىستاردى ودان ءارى جۇرگىزۋ كەرەكتىگى ايتىلدى. سونىمەن قاتار جاڭا ەكونوميكالىق ساياساتتا جۇزەگە اسۋى ەكىتالاي، ۇزاق مەرزىمدى ماقسات قويۋعا بولمايتىنى كورسەتىلدى. بۇل باعىتتا ادىلدىك، ينكليۋزيۆتىك جانە ۇنەمشىلدىك جاڭا ەكونوميكالىق باعدارىمىزدىڭ وزەگىنە اينالاتىنى انىقتالدى.

«تەحنيكانى شۇعىل جوندەيتىن ءوندىرىس ورىندارىنىڭ قۋاتىن ارتتىرىپ، وتاندىق كاسىپورىندارعا بارىنشا قولداۋ كورسەتكەن ءجون. بىزدە وعان قاجەتتى ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازا، بىلىك پەن تاجىريبە جانە ماماندار بار. تەك ولارعا قۇزىرلى مەكەمەلەردىڭ تاپسىرىسى كەرەك» (https://www.akorda.kz/)، - دەگەن يدەيا ايتىلدى.

ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى جوعارى وقۋ ورنىنا دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ فاكۋلتەتى جوعارى وقۋ ورنىنا دەيىنگى دايىندىق كافەدراسىنىڭ ۇجىمى ءۇشىن بيىلعى جولداۋ كوپ مىندەت ارتىپ وتىر دەپ تۇسىنەمىز (https://www.kaznu.kz)، ويتكەنى جولداۋدا «ساپالى ورتا ءبىلىم الۋ – ءاربىر بالانىڭ مىزعىماس قۇقىعى. مۇنداعى ەڭ ءتۇيىندى ءسوز – «ساپا». سوندىقتان ءبىلىم ساپاسىن جاقسارتۋ جانە وقىتۋشىلاردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ اۋاداي قاجەت. بارىنە بىردەي ءبىلىم بەرۋ ءۇشىن ينتەرنەت جىلدامدىعى جوعارى جانە ءبىلىم بەرۋدىڭ سيفرلى رەسۋرستارى تەگىن ءارى قولجەتىمدى بولۋى شارت. ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى ەڭبەك نارىعىنىڭ سۇرانىسىنا قاراي وزگەرىپ وتىرۋى كەرەك» ەكەنى مىندەتتەلدى.

«مەملەكەتتىڭ ءبىلىم سالاسىنا قاتىستى جۇمىسىندا تۇتاستىق، ياعني جۇيە جوق. ءتىپتى، ءوزارا بايلانىس جوق دەۋگە بولادى» (https://www.akorda.kz/)، - دەپ باسا ايتتى. ءبىز وسى باعىتتا جۇيەلى تۇردە ءبىلىم بەرىپ، ساپاعا باسا نازار اۋدارۋىمىز قاجەت.

ساپالى ءبىلىم الۋ، ءبىلىم بەرۋ مۇمكىندىكتەرىن ودان ءارى دامىتساق، ءبىلىم الۋشىلار دا ساپا، ادالدىق، ادىلدىك دەگەنگەنگە بەتبۇرىس جاسايدى.

سونىمەن، «تىڭدايتىن مەملەكەت»، شىن مانىندە، ءوز جۇمىسىن جۇزەگە اسىرۋدا. بۇل بىزگە شابىت بەرىپ، ۇلكەن ءۇمىت كۇتەمىز. ارينە، قاي كەزدە بولسىن، جاڭارۋ، جاڭعىرتۋ وڭاي نارسە ەمەس. وسى جىلدارى مەملەكەتىمىز تالاي وقيعالاردى باستان كەشتى، بولعان ءىس – بولدى، ءبىزدىڭ ماقساتىمىز – العا جىلجۋ، وركەندەۋ. ءبىز ودان كوپ ساباق الدىق.

جولداۋدا «وقۋ ورىندارى تۇلەكتەرگە جۇمىس بەرە الاتىن مەكەمەلەرمەن ۇزاق مەرزىمگە ارنالعان ارىپتەستىك ورناتۋى قاجەت. ەكونوميكانىڭ باسىمدىقتارىنا، ايماقتىڭ جانە سالانىڭ ەرەكشەلىكتەرىنە بايلانىستى ءتيىمدى قارجىلاندىرۋ تاسىلدەرى كەرەك»، - ەكەنى دە اتاپ ءوتىلدى. دەمەك، ءبىز ءبىلىم الۋشىلارىمىزدى وقىتىپ قانا قويماي، ولاردى جۇمىسپەن قاماتاماسىز ەتۋگە دە كوڭىل ءبولۋىمىز كەرەك. ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە جىل سايىن جۇمىس بەرۋشىلەرمەن بىرگە جارمەڭكەلەر وتكىزەدى (https://www.kaznu.kz).

جولداۋدا «ءبىزدىڭ ارميامىز جوعارى تەحنولوگيالى قارۋ-جاراقپەن جانە اسكەري تەحنيكامەن، سونىڭ ىشىندە بروندى تەحنيكامەن، ۇشقىشسىز باسقارىلاتىن ۇشۋ اپپاراتتارىمەن، قازىرگى زامانعى اتىس قارۋلارىمەن جابدىقتالۋعا ءتيىس»، - دەپ قارۋلى كۇشتەرىمىزدى كۇشەيتۋ، قاۋىپسىزدىگىمىزدى ساقتاۋ جاعىنا دا باسا نازار اۋدارىلدى. ءبىلىم الۋشىلارعا ەلىمىزدىڭ ءبىرقاتار ۋنيۆەرسيتەتتەرىندە اسكەري كافەدرالاردىڭ جۇمىس ىستەۋى دە وسى باعىتتاعى جۇمىستى دامىتۋعا مىندەتتەيدى دەپ سانايمىز.

سونىمەن قاتار، بالالاردىڭ دا قاۋىپسىزدىگى جولداۋدا نازاردان تىس قالعان جوق: «ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىندەگى پسيحولوگيالىق قولداۋ قىزمەتىن ينستيتۋسيونالدى تۇردە كۇشەيتۋ قاجەت. ءبىرىڭعاي سەنىم تەلەفونىن ۇيىمداستىرعان ءجون. زورلىق-زومبىلىققا جانە قىسىمعا، ياعني بۋللينگكە تاپ بولعاندارعا كومەك كورسەتۋگە ارنالعان باعدارلاما ازىرلەۋ كەرەك» (https://www.akorda.kz/). مۇنى ءبىلىم الۋشىلارعا دا ءتيىستى دەپ سانايمىز، ويتكەنى جاستاردىڭ ىشىندە سۋەسيد، ت.ب. پسيحولوگيالىق اۋىتقۋلار كەزدەسىپ جاتادى. سول جاعىنان، ءبىز دە ساق بولۋىمىز كەرەك. «جول، عيمارات، كيىم-كەشەك، ازىق-تۇلىك، ياعني بارلىعى بالالار ءۇشىن ءقاۋىپسىز بولۋى كەرەك. سونداي-اق وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ پسيحيكالىق ساۋلىعى – وتە ماڭىزدى ماسەلە» (https://www.akorda.kz/)، - دەپ جولداۋدا انىق ايتىلدى.

پرەزيدەنتىمىز جولداۋدا «مەنىڭ سيفرلاندىرۋ ىسىنە جانە يننوۆاسيانى ەنگىزۋ ماسەلەسىنە باسا ءمان بەرەتىنىمدى بارشاڭىز بىلەسىزدەر.

ءبىزدىڭ ماڭىزدى ستراتەگيالىق مىندەتىمىز – قازاقستاندى ءىت مەملەكەتكە اينالدىرۋ. سيفرلاندىرۋ ىسىندە ناقتى جەتىستىكتەرىمىز دە جوق ەمەس. ءبىز ەلەكتروندى ۇكىمەتتى جانە فينتەحتى دامىتۋ يندەكسى بويىنشا الەم كوشباسشىلارىنىڭ قاتارىندا تۇرمىز» (https://www.akorda.kz/)، دەپ كورسەتۋى ءبىز ءۇشىن ماڭىزدى. سوندىقتان ءبىز، ۇستازدار، ءوز تاراپىمىزدان سيفرلىق تەحنولوگياعا ءبىلىم الۋشىلاردى بەيىمدەۋىمىز قاجەت. سيفرلىق تەحنولوگيا نەگىزىندە ءدارىس، سەمينار ساباقتارىن وتكىزىپ، وسى باعىتتاعى وقىتۋ ادىستەرىن ساپالى تۇردە ودان ءارى دامىتۋىمىز كەرەك.

قورىتا ايتقاندا،  1 قىركۇيەكتەگى جولداۋ ءبىزدىڭ باعدارىمىز، سونىمەن قاتار جاڭا مىندەتتەردى جۇزەگە اسىرۋعا جول كورسەتەدى دەپ سانايمىز.

بەگالييەۆا ا.ق.
ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ
اعا وقىتۋشىسى