Múmkin sizder estip júrgen bolarsyzdar, tehnıkalyq jetistigimen Qytaı ınternetinde orny ózgelerden bólek, aty álemge áıgili Baidu, Alibaba jáne Tencent syndy kompanıalar bar. Bulardy Qytaıda qysqartyp BAT dep ataıdy.

Al, búgingi sózge tıek bolar basty taqyryp, úsh kompanıanyń qalaı barlyqqa kelýi, jýńgoda tipti dúnıe ǵalamtorynda qanshalyq dárejede yqpaldy ekeni emes, qaıta olardyń kótergen taqyryby jáne bolashaq jospary jaıly bolmaq.

Birinshi Baidu kampanıasy

Kaompanıa Lı Ianhuńnyń jetekshiliginde. Basty jumys túri ǵalamtorlyq izdeý. Qazirgi jáne bolashaqta kózde ustaǵan maqsaty: «Baıdý roboty» [百度大脑] ;

Negizgi róli osy zamanǵy aqparattyq tehnıkasynan paıdalanyp, jasandy zerdeni barynsha damytý; mashınalyq úırený (mashınany ózdiginen úırený arqyly kemeldený) men jasandy zeıin arqyly adamdardyń ǵalamtordan qajetti aqparatty alý sapasyn arttyrý jáne basqa salaǵa qosalqy qyzmet kórsetý. Baıdý mamandarynyń aıtýynsha baıdý roboty 3-4 jas shamasyndaǵy sábıdiń aqyl-oıymen para-par.

Ekinshi Alibaba kampanıasy

Kompanıa Djek Manyń (Ma ıuń) jetekshiliginde. Basty jumysy ǵalamtorlyq saýda ortasyn qurý men damytý jáne ǵalamtorlyq aqsha aıyrbasy (aqsha aıyrbasyn ǵalamtor arqyly jyldam iske asyrý) . Bastapqyda «Álemde isteýge bolmaıtyn qıyn saýda joq!» dep uran salǵan bolatyn.

Al, qazirgi taqyryby: derektik dáýir (ınternet arqyly jınalǵan orasan zor sandy málimetterdi taldaý, saralaý, saraptaý arqyly bolashaqty boljaý) .

Múmkin siz estigen bolarsyz, Alibabanyń 2015 jylǵy «Qos 11» kúni (Qytaıda ár jyldyń 11-qarsha kúni tordan zat satyp alýdyń dýmandy kúni dep jarıalanǵan) ınternettik saýda aıyrbasy 91 mıllıard 217 mıllıon ıýán bolǵan (eskerińiz, bul tek 24 saǵat ishinde bolǵan saýda). Bunyń 68 paıyzy zerdeli qol telefon arqyly jasalǵan.

Úshinshisi Tencent kompanıasy

Kompanıa Ponı manyń (Ma hýatyń) jetekshiliginde. Bastapqyda ǵalamtorlyq habarlasý quraly QQ jelisi arqyly kópke tanylǵan. Sonymen qosa, ınternettik oıyn, blog jáne áleýmettik jeli ónimderi arqyly halyqty ózine baýrap alǵan. Al, búgingi kúnde Wechat arqyly ǵalamtordaǵy myqtylardyń biregeıine aınalǵan.

Qazirgi kótergen taqyryby: «Jalǵaý». Iaǵnı, qarapaıym sóben túsindirgende - «Aramyzdy ǵalamtor jalǵasyn». Internet jelisi arqyly adam men adam arasyn jalǵap qana qoımaı, keleshekte materıaldyq dúnıeler men álemdik jeli arasynda baılanys ornatý (IoT).

Qazirgi tańda qytaı ınterneti qoldanýshylary ýaqytynyń 60-70 paıyzyn BAT saıttaryna jumsaıdy eken.

Eger de úsh kompanıany bir tulǵa dep esepteıtin bolsaq, onda olar onlaın oqytý, bilim alý, ǵalamtorlyq izdeý, ınformasıa qabyldaý, adamdar qarym-qatynasy, aqsha aınalymy, oıyn, kóńil-ashar, kıno salasy, densaýlyq saqtaý, saıahat, elektrondy saýda, jańa medıa, t.b.  salalarǵa qatysty jumys isteıdi.  

Tálip Núsipuly,

IT mamany, Kazakhsoft.com saıtynyń jetekshisi