Boıng-777 ushaǵynyń bulaı uzaq ýaqyt joǵalyp ketýi tuńǵysh ret baıqalǵan qubylys, 777 tıpindegi ushaqtardyń dúnıege kelip, 20 jyldan artyq ushý saparyndaǵy apatqa ushyraý sany tek bir aq ret bolyp, álemdegi eń qaýypsiz ushaq degen atqa ıe bolǵan edi. Esterińizde bolsa byltyr Koreıalyq áýe kompanıasyna tıesili Boıng-777 ushaǵy San-Fransıskoda apatqa ushyraǵan bolatyn, bul osy pyraqtyń tuńǵysh retki súrinýi edi, onyń ózinde tekserýdiń qorytyndysy apat sebebin, ushqyshtyń tájirıbesizdiginen dep sheshim shyǵarǵan bolatyn, dál osyndaı qaýypsizdik jaǵynan úzdik ushaq bolǵandyqtan da, áýe kompanıalary talasa satyp alatyn.
Al osy joǵalyp ketken ushaq qaıda jasalǵan? qandaı artyqshylyqtary men kemshilikteri bar? osy suraqtar tóńireginde izdenip kórsek.
Amerıkalyq Boıng kompanıasy 1990 jyldan bastap osy 777 tıptegi ushaqty zerttep jasaýǵa kirisken bolyp, qosy motorly alystan basqarylatyn ushaqqa 350 den astam adam sıady, kókke kóterilgen kezindegi salmaǵy 340 tonna bolyp, qazirgi kezdegi álemdegi eń aýyr ushaq esepteledi. 777 niń basqa da túrleri bar, olardyń salmaǵy men jolaýshy sıymdylyǵy da uqsamaıdy,Boıng-777 ER300, Boıng-777ER200, Boıng-777LR200 bul tıpterdiń qanatyń uzyndyǵy, salmaǵy, jolaýshy sıymdylyǵy ár túrli bolyp keledi, ishindegi eń aýyry Boıng-777 ER300 bolyp salmaǵy 350 tonnadan asady, al malaızıada apatqa ushyraǵany Boıng — 777-200 tıpindegisi bolyp bulardyń salmaǵy 240 tan 290 tonnaǵa deıin barady.
Boıng-777LR200 markaly ushaǵynyń, bir retki jerge qonbaı ushý qashyqtyǵy 17000 km den asatyn bolyp, rekordtyq kórsetkish esepteledi, ushý jyldamdyǵy 0,8 mahqa teń (bul ushaq jyldamdyǵynda qoldanylatyn termın, ushaqtyń ár kılometr úshin jumsaıtyn jaǵarmaıy eń tómen bolǵan kezdegi ushatyn jyldamdyq) bul da jolaýshylar ushaǵy úshin óte joǵary kórsetkish bolyp tabylady. Osyndaı joǵary jyldamdyqty qolǵa keltirgen motory da, kólemi jaǵynan jolaýshylar ushaqtarynyń ishindegi eń úlkeni jáne eń asyly desek bolady.
Boıng-777LR200 diń ushqysh bólmesi de basqalaryna qaraǵanda qarapaıym jobalanǵan. Joǵary da aıtyp ótkenimizdeı Boıng-777 1990 jyldan bastap zerttelip, 1994 jyly synaq etile bastaǵan, 1995 jyly resmı túrde qoldanysqa engizilgen bolatyn, sodan bergi 20 jylǵa jýyq ýaqyttyń ishinde, áýe tasymaly salasynda bul ushaqtyń ataǵy keńge jaıyldy, qaýypsizdik kórsetkishteri óte joǵary, 19 mılıon saǵatta bir ret bolyp, óziniń týysqany Boıng -747 niń 17 mılıon saǵatta bir rettik kórsetkishinen asyp ketken edi, osyndaı kórsetkishteri bolǵandyqtan da, álemdegi tanymal áýe kompanıalary osy túrdegi ushaqtardy paıdalanady.
Ushaqtyń jalpy qurylymyna qaraıtyn bolsaq, ushaq qaýypsizdigindegi eń mańyzdy bóligi sanalatyn qanatyniń uzyndyǵy 60 m den asady, ushqysh bortynda 6 úlken ekran ornalasqan bolyp, búkil barys kompúterde basqarylady, ushaq ishine 300 den artyq túrli oryndyqtar ornalastyrylǵan, oryndyqtardyń aralyǵy men keńdikteri de adamǵa eń jáıly ólshemmen jasalǵan, júk alǵyshynda 32 dana júk sandyǵy bar bolyp, jalpy kólemi 160 metr kýbty quraıdy.
Ushaq aldyńǵy, orta jáne artqy 3 bólikten turady, qanat bóligine altyn — alúmın qorytpasy istetiledi, onyń qattylyq dárejesi óte joǵary bolyp ońaı opyrylyp ketpeıdi, ushaqqa negizinen tazalyq dárejesi óte joǵary metaldar istetilgen, budan syrt jasandy serik arqyly symsyz baılanystardy qabyldaı alady.
Osyndaı álemge áıgili, ataq dańqy shar tarapty sharlaǵan, sýper samolettiń joǵalýyna ne sebep boldy eken?
Aýdaryp daıyndaǵan: Qasen Serjan
ped.kz
