AQSH-ta ár jyly qarasha aıynyń tórtinshi Beısenbisi alǵys aıtý kúni retinde merekelense, odan sońǵy juma kúninde «Qara juma» retinde jeńildik naýqany dástúri qalyptasqan. Kezekti jeńildik kúninde amerıkalyqtar dúkenderge antalaı júgirdi.
Jeńildikterden qapy qalmaý úshin bir-birimen jarysqan turǵyndar qalaýyndaǵy zattardy alý úshin tipti dúkenderdiń syrtynda uzyn-uzyn kezekterge turǵan.
Batys elderindegi «Black Friday» naýqanynda dúkender ǵana emes, ınternet arqyly saýda isteıtin bıznes ıeleri de bir aýyzdan qomaqty túrde jeńildik jasaıdy. Olar ádette 30%-dan bastap 90%-ǵa deıingi jeńildikter. Aıta ketsek, Qazaqstanda bıyl bul úrdiske ilesýshilik baıqala qoımady.
