Qazir keıbir adamdar salaýatty ómir súrý úshin temekiden, spırtti ishimdikterden, gazdy sýsyndardan, qýyrylǵan etten bas tartýda. Biraq shamadan artyq tuz bulardan da zıandyraq. Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy (DDSU) álemde keń etek alyp bara jatqan juqpaly emes aýrýlardyń temekiden keıingi sebepshisi ári eń qaýiptisi – tuz dep málimdeýde.
5 myń jyl buryn kúnine jarty gram tuzben ómir súrýge úırengen adamnyń tuzdy qoldanýy sońǵy dáýirlerde birden artty. Qazir tuzdyń táýliktik tutynylýy orta eseppen 8 gramǵa kóterildi. Onyń basty sebepteriniń biri – daıyn tamaqtardyń paıda bolýy. Japonıada 50 jyl buryn qoldanylatyn tuz mólsheri kúnine 18 gram bolǵan. Sol sebepti sal (paralıch) aýrýyna shaldyqqandardyń sany óte kóp boldy. Keıin úkimet tuzdyń tutynylýyn azaıtqannan keıin onyń táýliktik mólsheri 4 gramǵa tústi. Al sal aýrýymen aýyratyndar 80 paıyzǵa azaıǵan. Tuz qoldanylymy 2 gram azaıtylǵanda, 4 jylda júrek aýrýymen aýrý qaýpi 25 paıyzǵa azaıǵan.