Qazaqstan Prezıdentiniń «Uly dalanyń jeti qyry» atty maqalasy qoǵamǵa úlken oı saldy. Onda sanany dúr silkindirip, rýhty oıatatyn oılar men bastamalar kóp, dep jazady Almaty aqshamy basylymy.

Memleket basshysynyń jańa maqalasy – ulttyq qurmet pen ulylyq muratqa bastaıtyn ónegege toly jol, jańǵyrǵan Qazaqstannyń baıandy baǵdaryna  qurylǵan  bastama. Budan  burynǵy  «Bolashaqqa baǵdar: rýhanı jańǵyrý» atty maqala qazaq qoǵamynyń kún tártibin anyqtaýǵa múmkindik berse, búgingi maqala  ulttyq sana-sezimniń qalyptasýyndaǵy jańa dıskýrs.

Memleket basshysy óz maqalasynda tutas qoǵamnyń jáne Qazaqstannyń ár azamatynyń sanasyn jańǵyrtýdyń birneshe baǵytyn atap kórsetken. Shyndyǵyna saısaq, Prezıdent kúlli adamzat, búkil dúnıe júziniń órkenıetti qaýymy, barsha elder  barynsha nazar aýdararlyqtaı álemdik deńgeıdegi, parasattyń shyrqaý bıigindegi paıymdardy  qoǵamnyń  talqysyna  salyp otyr.

Memleket qurýdyń negizi ekonomıkada emes, rýhanıatta jatyr. Rýhanıaty baı, rýhy bıik el eshqashan bastaǵan baǵytynan aınymaıdy, eshbir qıyndyqta jeńilmeıdi. Iaǵnı óziniń táýelsizdigin saqtaıdy. Elbasy maqalasy qoǵamdy osyǵan úndep, tarıhı sanany jańǵyrtýdyń jolyn kórsetip tur.

Tarıhı sana – burynǵy umyt bolǵan qundylyqtardy jańǵyrtý arqyly iske asady. Bizdiń júrip ótken tarıhymyzda tarıhı-mádenı aspek­tilerimiz óte baı. Ony álem bilip  tanysýy  tıis, basqalar mártebe tutýy kerek.

Qazirgi qazaq halqy –  Uly dalanyń ıesi, onyń tarıhy – Uly dalanyń tarıhy, dál qazir biz Uly dalanyń kindiginde otyrǵan,  baǵanaly  elmiz.

Elimiz Táýelsizdik alǵan 27 jyl bederinde úshinshi márte tarıhymyzdy túgendeıtin úlken  áleýmettik baǵyt-baǵdar qolǵa alynyp otyr. Ult­tyq tarıhyn júıelep,  sana bıiginkóterýge  irgeli  talpynystar jasady.  Biz«Mádenı mura» baǵdar­lamasy arqyly tarıhı eskertkishterdi qalpyna keltirip, qundy jádigerlerdi jınaqtap júıeledik.

Memleket basshysy joǵarydaǵy maqalasynda: «Keńistik – barlyq nárseniń, al ýaqyt – búkil oqıǵanyń ólshemi. Ýaqytpen keńistiktiń kókjıegi toǵysqan kezde ult tarıhy bastalady», depatap  ótýi bul  bastamanyń  ómirsheńdiginiń   uzaqqa  bara­tynyn  aıqyndaıdy.

Memleket basshysy Qazaq handyǵynyń 550 jyldyǵyn atap ótý saltanatynda: «…bizdiń qasıetti jerimizdi yqylym zamandardan Uly dala dep, al babalarymyzdy Uly dalanyń urpaqtary dep ataǵan. Biz – solardyń jalǵasymyz, Uly dala­nyń muragerlerimiz! Osynaý keń-baıtaq Uly dalanyń kóginde halqymyzdyń baq juldyzy bolyp jańa Qazaqstan dúnıege keldi. Bizdiń Qazaqstanymyz – uly isterdiń uıytqysy bolǵan Uly dala!» dep aıtqan bolatyn. Demek, osynyń ózinen Elbasy oıynyń áriden bastalǵanyn kóremiz.

Prezıdenttiń «Uly dalanyń jeti qyry» attymaqalasy tarıhı sanany jańǵyrtý baǵy­tyndaǵy naqtysharalar men basty mindetterdi belgilep berýimen de  qundylyqtar  dúnıesine  aınalyp  otyr. Al onyń áleýmettik turǵyda kóterip  otyrǵan  júgi   jańa ıdeologıamyzǵa tarıhı negiz bolyp  tur.

Kez-kelgen jańa  bastama uzaq  merzimdik  bol­ýy tıis. Sonda ǵana  ol óz nátıjesin  beredi.  Maqa­lada «Arhıv-2025» jeti jyldyq baǵdarla­masyn júzege asyrý, «Ulydalanyń uly esimderi» atty oqý-aǵartý ensıklopedıalyq saıabaǵyn ashý, «Túrki órkenıeti: túp-tamyrynan qazirgizamanǵa deıin» atty jobanyqolǵa alý, «Dala folklo­rynyń antologıasyn» jasaý, Qazaqstan tarıhy­nyń úzdiksiz damýyn kórsetetin derekti-qoıy­lymdyq fılmderdiń, televızıalyq serıaldar men tolyq metrajdy kórkem kartınalardyń arnaıy sıklinóndiriske engizý máseleleride  der  mezgilinde  kóterilgen.

«Uly alanyń uly esimderi», «Túrki áleminiń genezısi», «Uly dalanyń ejelgi óner jáne tehno­logıalar mýzeıi», «Dala fólklory men mýzyka­synyń myń jyly», «Tarıhtyń kıno óneri men televızıadaǵy kórinisi» dep arnaıy atalýy da  mazmundy  baıyta  túsedi. Bulardy júzege asyrý rýhanıat salasyn jańa órleý satysyna jete­leıtini anyq.

Sondaı-aq, maqalada «Ult qaharmandaryn úlgi tutý úrdisin qalyptastyrýǵa jolashatyn sapaly balalar fılmderi men múltıplıkasıalyq serıaldardy asa qajet etetin óskeleń urpaqtyń da talǵamyna erekshe nazar aýdarý kerek» delingen.

Menińshe, bul – óte mańyzdy ári jaýapty is. Urpaq sanasyna uly tulǵalarymyzdy, tarıhy­myzdy sińirý arqyly otanshyl azamattar tárbıeleı  alatynymyz  belgili.

Uly dalanyń Elbasy atap kórsetken jeti qyry – búkil álem mádenıetine yqpal etetini anyq. Al Qazaqstan sol Uly dalanyń qara­sha­ńyraǵy! Demek, qarashańyraq atymyzǵa saı, ta­rıhı sanamyzdy jańǵyrtyp, ulydalanyń tarıhyn ulyqtaıtyn ony ári qaraı tasymaldaıtyn urandy ul, sanaly qyz tárbıeleýimiz kerek.

Ǵaınıken Bıbatyrova