Búgingi tańda Qazaqstanda densaýlyq saqtaý salasyndaǵy kedergiler men máselelerdi joıý maqsatynda qujat aınalymdaryn elektrondy formatqa kóshirý jumystary júrgizilýde. Óıtkeni, qaǵazbastylyqtan arylý – dárigerler men pasıentterdiń ýaqytyn únemdep, birqatar ekonomıkalyq tıimdilikter beredi. Osyǵan oraı, 2019 jyldyń 1-shi qańtarynan bastap búkil Qazaqstannyń medısınasy elektrondy formatqa kóshiriledi.
Qazirgi kórsetkishterge súıensek, elimizdiń 8 aımaǵyndaǵy emhanalarda qaǵazsyzdandyrý jumystary atqarylýda. Osy jóninde arnaıy pılottyq joba da bar. Sol óńirlerdiń qataryna Mańǵystaý oblysy da kirip otyr. Aımaqta elektrondy densaýlyq saqtaý pasportyna kóshirý sharalary qarqyndy júrgizilýde. Jergilikti turǵyndardyń 94 paıyzy medısınalyq tólqujatpen qamtylǵan.
Atalǵan nátıjege qol jetkizý úshin medısınalyq ortalyqtardyń mamandary ter tógýge májbúr boldy. Aldymen aımaq turǵyndary týraly aqparattardy qolǵa túsirip, artynsha densaýlyq saqtaý ortalyǵyna kelgen adamdardyń málimetterin bazaǵa túsirgen. Bul júıeniń ereksheligi sol dárigerler buryńǵydaı ár emdelýshiden syrqatnamasyn surap áýre bolmaıdy. Nege deseńiz, pasıent týraly barlyq málimet bazada saqtaýly turady. Ol úshin aq halattylar naýqastyń jeke kýáligindegi shtrıh-kodyn skaner arqyly nemese kartrıder arqyly kompúterge oqytý qajet. Osylaısha, emdelýshiniń densaýlyǵy boıynsha aqparatyna qol jetkizedi.
Elektrondy densaýlyq pasportynyń basty paıdasy – bul dárigerlerdiń naýqastyń syrqatnamasymen jyldam tanysýy jáne onyń arqasynda kenetten kelgen naýqasqa durys em júrgize alýynda. Bul medısınalyq qatelikterge jol bermeıdi. Sondaı-aq, aýrýyn jasyratyn adamdar da endi ondaı qadamǵa bara almaıdy. Sebebi, barlyq durys derek qorda turady. Aıta ketetini, buryńǵy tásil eki taraptyń da kóp ýaqytyn alatyn (dertin suraý, ony qaǵazǵa túsirý). Al qazirgi tásil birden em júrgizýge múmkindik berip otyr.
Mańǵystaý oblysynda medısınalyq qyzmetti elektrondy nusqada alýǵa baılanysty mobıldi qosymsha jumys isteýde. Bul baǵdarlama mynadaı qyzmetterdi usynady: qabyldaýǵa jazylý, dárigerdi úıge shaqyrý, eńbekke jaramsyzdyq paraǵyn toltyrý, jazylǵan dári-dármekterdiń resepterin kórý, zerthanalyq nátejılerin kórýge jáne qıyń jaǵdaıda qaýip-qater batyrmasyn basa alady.
Óńirdegi abzal jandardyń aıtýynsha, mobıldi qosymsha arqyly naýqastyń mekenjaıyn bilýge bolady. Bul ásirese hál ústinde jatqan adamǵa jedel járdem kóliginiń tezirek barýyna yqpal etedi. Nátıjesinde naýqas ýaqtyly medısınalyq kómek ala alady. Buǵan qosa, kez kelgen naýqastyń qaı emhanada emdelip jatqandyǵy anyq jazylyp turady.
Mundaı ıgilikti isterdiń barlyǵy «Sıfrlyq Qazaqstan» memlekettik baǵdarlamasynyń aıasynda oryndalyp otyr. Baǵdarlama 2017 jyldyń 12-shi jeltoqsanynda qabyldanǵan bolatyn. Jalpy aıtqanda, Qazaqstannyń memlekettik saıasatyndaǵy basty baǵyttardyń biri – ult saýlyǵyn jaqsartý, ólim-jitim kórsetkishterin tómendetý. Ári halyqqa kórsetiletin qyzmet sapasyn kún ótken saıyn jaqsartý. Osy turǵydan eleýli ózgerister jasalyp, zamanaýı tehnologıalar joǵary deńgeıde engizilip jatyr.
