Buryndary búdjet jobasyn Qoǵamdyq keńes músheleri men «Nur Otan» partıasy fraksıasynyń depýtattary qaraǵan bolatyn.

Almatyda máslıhattyń kezekten tys sesıasynda qalanyń 2019 jylǵy búdjeti bekitildi, onyń jalpy kólemi 525,2 mlrd. teńge. Búdjet «nólden» jasaldy jáne Memleket basshysynyń Joldaýy men «Almaty-2020» qalalyq baǵdarlmasyn júzege asyrýǵa qatysty qaıta quryldy. Qalada keler jyldan bastap búdjettik baǵdarlamalar men draıver - jobalardyń oryndalý barysyn kórsetetin aqparttyq monıtorıńtik júıe jumys isteıtin bolady.

Qazirgi kezde qalanyń barlyq áleýmettik-ekonomıkalyq kórsetkishteri boıynsha oń dınamıka qalyptasqan. On aı ishinde ekonomıka 3,2 %-ǵa ósti. Óndiris ónimin shyǵarý 2,8%-ǵa, qurylys kólemi 4,7%-ǵa, turǵyn úı 21%-ǵa, ınvestısıa 17,8%-ǵa artty. Qala búdjetine ótken jyldyń osy kezeńimen salystyrǵanda 13,7%-ǵa kóp salyq jınaldy Memlekettik qoldaý barysynda 30 myń jumys orny quryldy. Kóp jyldan beri alǵash ret jumyssyzdyq deńgeıi tómendep, 5,2%-dy qurady.

«Álemde jahandyq ózgerister bolyp jatyr, tehnologıa jedel ózgerýde. Tek megapolıster ǵana ınovasıa men tehnologıanyń oshaǵyna aınalyp, ınvestısıany tartýda. Elbasy aıtqandaı, ınvestısıa, ınovasıa, kreatıvti jandar úshin jahandyq báseke júrýde. Biz Almatyny básekege qabiletti, ekonomıkalyq jaǵynan turaqty, jaıly qalaǵa aınaldyrýǵa tıispiz. Ol úshin qalada jyl saıynǵy ekonomıkalyq ósim ortasha 5% bolýy, adam basyna shaqqanda JÓÓ 15 jyl ishinde 1,5, al 30 jylda 3 ese artýy tıis. Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha «HATCH» halyqaralyq keńesshilerimen birge Almatynyń 2050 jylǵa deıingi Sheberlik jospary jasalyp, keler jyly daıyn bolady», - dedi Baýyrjan Baıbek.

Almaty ákimi basty baǵyt ekonomıka qurylymyn júıeli ózgertý ekenin aıtty. Saraptama barysy IT-tehnologıa men elektrondy komersıa bar jerde saýda men qarjy sektorynyń syǵymdalýyn kórsetýde. Bul - Almaty ekonomıkasynyń 42%-y. Sondyqtan megapolıste joǵary ıntellektýaldy sektor men týrızmge jumysshy kúshi tartylatyn bolady.

«Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha «Almaty BASJOSPAR» damý ınstıtýty quryldy, ol Sheberlik - josparyn oryndaýmen aınalysatyn bolady. Qala budan bylaı stıhıaly túrde damymaıdy. «Adamdar ınfraqurylymǵa» prınsıpi boıynsha bolashaqta qurylys salý, onyń ortalyqtandyrý prınsıpine negizdelýi, jaıly ınfraqurylym, qoǵamdyq keńistik, mınýtyna 20 qadamdyq demalys, oqý jáne jumys oryndary qamtamasyz etiledi. Qala basqarmalarynda sıfrly tehnologıa keńinen qoldanylady. Qazirdiń ózinde Oqıǵaly ortalyqtyń tuǵyrnamasy jasaldy, oǵan 20 qalalyq júıe qosylady. Sonymen birge big data quryldy. Naqtyly ýaqyt boıynsha kólik jáne jaıaý júrginshi aǵynyna, qoǵamdyq kóliktiń, bala baqshalar men mektepterdiń, qala búdjetiniń júktemesine, qalany damytýdyń 1200-den astam ındıkatoryna monıtorıń júrgiziledi», - dedi megapolıs basshysy.

2019 jyldyń bekitilgen búdjeti óziniń áleýmettik baǵytyn saqtaıdy. Áleýmettik salaǵa búdjettiń 40%-y jumsalady. Mysaly, taǵy 8 mekteptiń seısmıkalyq qýaty kúsheıtiledi, úsh jańa mektep salynady. Jedel járdemniń 38 karetasy, medısınalyq qondyrǵylardyń 800-den astam birligi satyp alynady. Áleýmettik jaǵdaıy tómen jandarǵa kómek retinde 6 mlrd. teńge bólinedi, bul ótken jylmen salystyrǵanda 16%-ǵa kóp. Zeınetkerlerdi belsendi ómirge tartý 2 ese artady. «Sporttyq Almaty, «Sport meniń aýlamda» baǵdarlamalary odan ári jalǵasyp, 400 myńnan astam qalalyqtardy qamtıdy.

Óz kezeginde qoǵamdyq kólik pen ınfraqurylymdy damytý qala áleýetiniń basty baǵyttaryna aınalady. Qala basshysy óziniń sózinde turǵyndarǵa qoljetimdi kólik arqyly sapaly qyzmet kórsetý qajet ekenin atap ótti. Sapaly qyzmet kórsetip, kólikterin jańalaǵan tasymaldaýshylar ǵana sýbsıdıa alatyn bolady. Jalpy qalada 3 jyl ishinde 1100-den astam jańa avtobýstar satyp alyndy. Metronyń eki beketiniń qurylysy júrýde, segiz jańa sostav alynýda, bul qozǵalys ıntervalyn tómendetip, kún saıynǵy jolaýshy aǵynyn 86 myń adamǵa deıin jetkizedi.

2019 jyly bes yqsham aýdandarda 22,6 km jol salynady, 170 km jol ortasha jóndeledi. Kishi kólik aınalymy aıasynda úsh jolaıryǵynyń qurylysy jalǵasady.

Qala keńistiginiń qolaılyǵyn qamtamasyz etý barysynda eki jyl ishinde tarıhı ortalyqtyń 60%-y jańardy. 2019 jyly «Qala adamdar úshin» prınsıpi boıynsha jaıaý júrginshi aımaqtaryn abattandyrý josparlanýda, onyń ishinde Jibek Joly, Baıseıitova, Tóle bı kósheleri bar. Jeti aýdannyń árqaısysynda keńeıtilgen trotýarlary bar bir kósheden jóndeletin bolady, olarǵa zamanaýı kóshe jıhazdary qoıylady, bes park pen skverge kúrdeli, toǵyz park pen skverge aǵymdaǵy jóndeý jumystary júrgiziledi.

Keler jyly almatylyq aýlalarda aýqymdy jóndeý jumystary qolǵa alynady. Qazirgi kezde árbir úshinshi aýla jańardy, olardyń teń jartysy ortalyqtan tys jerlerde. Eger bıyl 575 aýla abattandyrylsa, 2019 jyly taǵy 600 aýla jańarady.

MJÁ aıasynda kóshe jaryqtary tolyq modernızasıalanady. Qazirdiń ózinde jaryq kózderiniń 30%-y dıodty shamdarǵa aýystyrylǵan. Jańa kósheler ǵana emes, trotýarlar da jaryq bolýda. 2019 jyldan bastap dekoratıvti-gúldi jáne vertıkaldy jasyldandyrý iske asady, 12 myńnan astam aǵashtar men butaqtar otyrǵyzylady.

Sel qaýpiniń aldyn alý úshin morendi kólderdiń monıtorıń stansıasy sıfrly júıesiniń alǵashqy kezegin engizý bastalady.