Qazaqstannyń burynǵy prezıdenti, ult kóshbasshysy , qaýipsizdik keńesiniń turaqty tóraǵasy Nursultan Nazarbaev jaqynda jańa tıtýlǵa ıe bolmaq.
"29 mamyrda Nur - Sultan qalasynda joǵary Eýrazıalyq ekonomıkalyq odaqtyń keńesi ótedi. Odaqqa múshe memleketterdiń qatysýymen ótetin jıynda 5 jyldyq atap ótilip, osy ýaqyt aralyǵynda jetken jetistikter talqylanady. İs-shara barysynda jaqynda ǵana zeınetkerlikke shyqqan Nursultan Ábishuly odaqtyń jańa tóraǵasy bolyp taǵaıyndalaýy ábden múmkin",- deıdi reseılik BAQ ««Kommersant». Sol «Kommersanttyń» aqparatyna súıensek, Eýrazıalyq ekonomıkalyq odaqtyń 5 jyldyǵyna arnalǵan bas qosýda Elbasy odaqtyń tóraǵasy atanýy bek múmkin. Bul sheshim basqa elder tarapynan qoldaý tapqan eken.
Mundaı laýazym buryn-sońdy bolmaǵandyqtan Elbasy qandaı pármenge ıe bolatyny ázirge belgisiz. Tóraǵa laýazymyn saılaý máselesi aldymen ústimizdegi jyldyń 29 sáýirinde odaqqa múshe memleketterdiń premer-mınıstrleri arasynda, 30 sáýirde úkimet basshylarynyń arasynda talqylanady. Qorytyndy sheshim 29 mamyrda mereıtoılyq jıynda aıtylady.
«Nursultan Ábishuly eýrazıalyq ıntegrasıa úshin kóp nárse jasady, áli de jasaı alady. Sondyqtan osyndaı ıdeıa paıda boldy. Nazarbaevtyń bedeli men tájirıbesi Eýrazıalyq ekonomıkalyq odaqtyń halyqaralyq areneǵa shyǵýyna yqpal etpek» deıdi «Kommersant» jýrnalıseriniń biri. Odaq qurýdaǵy Elbasynyń aıryqsha rólin qaýymdastyqtyń barlyq qatysýshy memleketteri moıyndap otyr.
1994 jyly Máskeý ýnıversıtetinde Nazarbaev ekonomıkany kúsheıtý maqsatynda yntymaqtastyq qurý jóninde bylaı dep aıtqan bolatyn:
«Burynǵy SSRO quramyna kirgen memleketterdiń bir-birine senim artýyn qudaıdyń ózi qalady. Bizdi ajyratýǵa, álsiretýge baǵyttalǵan kúshterdiń bar ekenin bilemiz. Biraq ol halyqqa tek zıanyn tıgizedi. Batys Eýropa memleketteriniń ǵasyrlar boıy baılanysy bar. Olar álemdik naryqtyń birigip jatqanyn jaqsy túsinedi. Kedendik kedergilerdi joıý men shekarany ashýǵa shaqyramyn».
Arada 20 jyl ótken soń, Nazarbaev Máskeý ýnıversıtetinde taǵy da bylaısha sóz sóıleıdi: «Eýrazıalyq ekonomıkalyq odaq týraly mynandaı pikir bar. Atalmysh odaq kelmeske ketken SSRO-nyń qaıta tirilýine sebepker bolady deıdi. Bul shyndyqqa negizsiz. Eýrazıalyq ekonomıkalyq odaq pen Eýropalyq odaqtyń birigýi týraly nege sóz qozǵalmaıdy?»,-degen bolatyn Elbasy. Ýkraına, Reseı jáne Batys memleketteriniń arasyndaǵy qatynastyń nasharlaýyna baılanysty bul eki iri odaqtyń birigýi júzege aspady.
Jaqynda sol «Kommersantqa» bergen suhbatynda Qazaqstan Prezıdenti Qasym- Jomart Toqaev: «Eýrazıalyq ıntegrasıasynyń dúnıege kelýine uıytqy bolǵan –Nursultan Nazarbaev. Reseıdiń bılik tizginindegiler ol kezde onyń bul ıdeıasyn jete túsinbedi. Alaıda bárine sarapshy ýaqyt ekenin jaqsy bilemiz. Ýaqyt Nazarbaevtyń kóregendigin dáleldep berdi» degen bolatyn.
Dos Kóshim, saıasattanýshy: –Nursultan Nazarbaevty Eýrazıalyq ekonomıkalyq odaqtyń qurmetti tóraǵasy laýazymyna qoımaqshy. Bul zeınetke shyqqan memleket basshylaryna beretin laýazymdardyń biri. Qolynda pármeni bolady dep aıta almaımyn.
Berik Aǵybaev, tarıhshy, saıasattanýshy: «Barlyǵy ýaqyttyń enshisinde. Bul sheshimniń durys, ne burystyǵyn ýaqyt kórsetedi. Qoldaıtyndar da, qoldamaıtyndar da tabylady. Qurmetti tóraǵa laýyzymyna kelgennen keıin eshqandaı pármenge ıe bola almaıdy. Eger elimiz álemdik arenada ózin moıyndatqan memleketterdiń qatarynda bolsaq, onda bıliktiń pármeni bolar edi.
Aqnur Muratqyzy
Pikir qaldyrý