Peterbýrgte Álıa Moldaǵulovaǵa eskertkish ashyldy

/uploads/thumbnail/20190506160008660_small.jpg

Búgin, 6 mamyrda Uly Jeńis kúni qarsańynda Sankt-Peterbýrgte qazaq halqynyń maqtanyshy, Keńes Odaǵynyń batyry, snaıper qyz Álıa Moldaǵulovaǵa eskertkish ashyldy, dep habarlaıdy Qamshy.kz aqparat agenttigi Qazaqstan Respýblıkasynyń Reseı Federasıasyndaǵy elshiliginiń baspasóz qyzmetiniń deregin negizge alyp.

Eskertkishtiń saltanatty ashylýynda Qazaqstannyń Reseıdegi Tótenshe jáne Ókiletti elshisi Imanǵalı Tasmaǵambetov «Batyrlyq – basqa qonatyn baq emes, júrekten erlik bop shyǵatyn syndarly shaq. Al bizdiń halqymyz úshin bul – ulanyna ǵana emes, qyzdaryna da birdeı daryǵan ulttyq qasıet», - dep babalar rýhyna taǵzymmen bastady sózin.

Imanǵalı Tasmaǵambetov

«Sondyqtan da, tarıhymyzdyń árbir beti el basyna kún týǵanda erlermen ıyq teńestirip, jaýǵa shapqan batyr rýhty apalarymyzdyń esimimen hattalyp, el esinde saqtalyp keledi. Búgin, mine, sol dańqty dástúrdi jalǵastyrýshy, qazaqtyń qaısar qyzy – Álıa Moldaǵulovaǵa Sankt-Peterbýrg qalasynyń tórinen eńseli eskertkish ashylyp otyr», - dep sózin sabaqtady Elshi.

«Biz erjúrek jerlesterimizdi eske alyp qana qoımaı, Uly Otan soǵysynyń barlyq batyrlaryna, sonyń ishinde Lenıngradtyń qorǵaýshylaryna qurmet kórsetemiz!», - dedi Imanǵalı Nurǵalıuly.

Álıa Moldaǵulova

Tótenshe jáne Ókiletti elshi «Soǵys tarıh qoınaýynda qaldy, biraq túrli býyndaǵy urpaqtar sol qaıǵyly jyldar men mıllıondaǵan adamnyń qaıǵy-qasiretin árdaıym este saqtaıtyn bolady. Sóz joq, bul shara – Uly Jeńis merekesi qarsańynda qaharman apamyzdyń rýhyna kórsetilip otyrǵan uly taǵzym ǵana emes, eki eldiń birligi men erligin, aıbyny men dańqyn pash etetin dara dúnıe», - dep aıaqtady sózin.

Álıa Moldaǵulovanyń eskertkishi Sankt-Peterbýrgtiń batysyndaǵy skverlerdiń birinde, Krasnogvardıa aýdanyndaǵy óz atyna berilgen kósheniń 5-inshi úıinde ornalasqan. Bıiktigi 3 metr qoladan jasalǵan músindik kompozısıa qyzǵylt granıtti tuǵyrǵa ornatylǵan. Onda batyrdyń esimi men batyrdyń japsyrma juldyzy bederlengen. Postamenttiń syrtqy jaǵynda mergen qyzdyń erliginiń qysqasha sıpattamasy qashap jazylǵan.

Álıa Moldaǵulova

Eskertkishti turǵyzý Sankt-Peterbýrg Úkimetiniń, Qazaqstannyń Reseıdegi Elshiliginiń, Aqtóbe jáne Atyraý oblysy ákimdikteriniń yntymaqtasa kúsh jumsaýynyń arqasynda júzege asty.

Shyǵarmashylyq jobanyń avtory - belgili qazaq músinshi Edige Rahmadıev. Onyń aıtýynsha, jas jáne súıkimdi qazaq qyzynyń beınesiniń negizi retinde ol Álıanyń qanyǵyraq saqtalǵan fotosýretterin paıdalanǵan. Postament Almaty oblysyndaǵy Kúrti ken ornynan jaqsy jáne sapaly granıtten jasalǵan. Skýlptýra músinine arnalǵan qola da Qazaqstanda shyqqan. Sáýlet kompozısıasyn qurý jumystary Almaty oblysy, Jambyl aýdany, Qarǵaly aýylynda júrgizildi.

Álıa Moldaǵulova Qazaqstanda dúnıege kelgen, biraq Uly Otan soǵysynyń aldynda Lenıngrad qalasynda turyp, oqydy. 1941-1942 jylǵy úreıli blokadalyq qysta aman qalǵan.  1942 jyldyń naýryz aıynda Iaroslav oblysyna evakýasıalanǵan. 1943 jyly ortalyq Áıelder snaıperlik mektebin bitirgennen keıin 18 jastaǵy qyz 54-shi jeke atqyshtar brıgadasynyń 4-shi batalónynyń (22-shi ásker, 2-shi Baltyq jaǵalaýy maıdany) mergeni boldy. Jaýyngerlik is-qımyldar barysynda ol jaýdyń 78 soldaty men ofıserin joıdy. Álıa Moldaǵulova 1944 jyly qańtarda Lenıngrad-Novgorod operasıasyn ótkizý kezinde Pskov oblysynyń Kazachıha aýylynda shaıqasta erlikpen qaza tapty.

Usynǵan: Ásel Bolatqyzy

Qatysty Maqalalar