Qazirgi kezde qyr tósinde qym-qýyt tirlik bastalyp, aq egiske de oraq túsip úlgerdi. Odan bólek, baý-baqsha daqyldary men strategıalyq mańyzy zor qant qyzylshasynan da ónim alatyn ýaqyt taıap keledi. Osyǵan baılanysty, Jambyl oblysy Shý aýdanynda aýylsharýashylyǵy salasynyń aıaq-alysyn baıqaýǵa bel býǵan aýdan ákimi Jarylqasyn Aıtaqov pen aýdan ákiminiń orynbasary Álıhan Balqybekov  birqatar aýyldyq okrýgtegi egistik alqaptaryn aralady.

Eń áýeli, aýdan irgesindegi Qonaev aýyldyq okrýgine atbasyn burǵan J.Ábdiǵaparuly ondaǵy «Alıjan» sharýa qojalyǵynyń egistik alqabyn dúbirge bólegen sharýalardyń eńbegin kózben kórip qaıtty. 1999 jyly qurylǵan atalmysh qojalyqtyń búginde 100 gektarǵa jýyq sýarmaly jeri bar. Sharýashylyq jetekshisi Ilás Zakrıaevtyń aıtýynsha birneshe gektar kúzdik bıdaı, 22 gektar júgeri, 6 gektar qant qyzylshasy jáne dándi daqyldar egýde eken. Sátin salsa, qyrkúıek aıynan bastap qant qyzylshasy men júgerini jınaýǵa kirispek nıette. Sharýalardyń eseli eńbegine kýá bolǵan aýdan basshysy sharýashylyq ıesine sáttilik tiledi.

Budan keıin J.Aıtaqov Jańa Jol men Eski Shý aýyldyq okrýgteriniń sharýalarymen de kezdesti. Aldymen Belbasar aýylyndaǵy «Qyzylsha» jaýapkershiligi shekteýli seriktestiginiń jumysymen tanysqan aýdan ákimi alqaptyń búgingi jaı-kúıin kózben kórdi. Atalmysh aýyldan 300 gektar jer alyp, qant qyzylshasyn egýdi qolǵa alǵan seriktestikte naýqandyq jumys kezinde 40-qa jýyq ınjener, operator, agronomdar men aýylsharýashylyǵy maqsatyndaǵy sý jańa tehnıkalar tynymsyz eńbek etti. Qant qyzylshasyn egý jumystaryn sáýir aıynyń basynda bastaǵan seriktestik búgingi kúni 306 gektar jerdi tolyǵymen ıgergen. Olar 300 gektarǵa nemistiń «akasıa» jáne «vıorıka» syndy tuqymyn egip, qalǵan 6 gektar aýmaqqa ózderiniń zerthanasy úshin ózge de tuqymdardy egipti. Atalmysh seriktestiktiń qurylǵanyna kóp ýaqyt bolmasa da olardyń materıaldyq-tehnıkalyq áleýetteri úlken ekendigine sharýashylyqpen tanysý barysynda kóz jetkizdik. Óıtkeni, jergilikti jerdegi 40-qa jýyq turǵyndy turaqty jumyspen qamtý kez kelgen seriktestiktiń qolynan kele bermeıtin is ekeni belgili. Onyń ústine, mundaǵy aýylsharýashylyǵy maqsatyndaǵy tehnıkalary da eń sońǵy qondyrǵylarmen jabdyqtalǵan. Alaıda, aýdan ákiminiń egistik alqaptarǵa issapary barysynda atalǵan 300 gektar jerdegi tátti túbirdiń basym bóligine aǵyn sý der kezinde jetpeı, birqatar máselelerdiń de týyndaǵanyn bildik. Deıturǵanmen, seriktestik munymen toqtap qalmaı, jıyn-terin jumystaryn tolyqtaı oryndap, qolda bar egistikten mol ónim alýdy kózdep otyr.

Sonymen qatar, aýdan basshysy dál osy aýyldaǵy «Seıdazım» sharýa qojalyǵynyń egistik alqabynda da boldy. Aýdan ákiminiń orynbasary Álıhan Balqybekovtyń aıtýynsha, atalmysh qojalyqtyń ıesi egip otyrǵan 134 gektar jerdegi «Naz» tuqymdy kúzdik bıdaı jaqsy ónim berýde. Al, jalpy aýdan boıynsha 14700 gektar kúzdik bıdaı bolsa, 21640 gektar jerge jazdyq arpa egilipti. Tutastaı alǵanda 36 myń gektardan asa jerge sebilgen aq egistiń búginde 50 paıyzy túgeldeı oraqqa túsip, jınalypty. Ortasha ónim gektaryna 19-20 sentnerden bolýda.

Aýdan ákimi J.Aıtaqov ústimizdegi aptanyń basynda Shý qalasy Toǵaı massıvine atbasyn buryp, ondaǵy 300 oryndyq mekteptiń qurylys jumystarymen tanysty. Nysannyń qurylys jumystaryna jaýapty «Qurylys TED» jaýapkershiligi shekteýli seriktestiginiń ýchaski bastyǵy  Amangeldi Jumaǵalıevtyń aıtýynsha, qazirgi kezde mundaǵy qurylys jumystary 70 paıyzǵa oryndalyp, bólingen qarjy da josparǵa saı ıgerilip jatqan kórinedi. Óz kezeginde aýdan basshysy qurylysqa jaýapty mamandarǵa bilim oshaǵynyń qurylys jumystaryn oqý jyly bastalǵanǵa deıin aıaqtaýdy tapsyrdy. Tıisinshe, mundaǵy qurylysshylardyń sanyn arttyryp, jumysty jyldam ári, tıanaqty oryndaý kerektigin aıtty.

Shapaǵat Qonysbaı