Sarapshy Ǵalıa Ájenova: Bılik jýrnalıserdiń qyzmetin kezekti ret shektep otyr

/image/2021/03/26/crop-176_75_392x696_b7142bb1-77c1-45ee-a783-49a5cff179c1.jpg

"Ádil sóz" sóz bostandyǵyn qorǵaý halyqaralyq qorynyń sarapshysy Ǵalıa Ájenova erteńnen bastap kúshine enetin "Jýrnalıserdi akredıtteý qaǵıdalaryn bekitý týraly" jańa ereje sóz bostandyǵyn shekteıdi dep sanaıdy.

Onyń aıtýynsha, jańa erejedegi "júrgizýshi" uǵymy budan buryn usynylǵan "moderator" ataýynyń ózgertilgen túri.

 

– Brıfıń kezinde jýrnalıserdiń sózin bólip, kedergi jasap, mıkrofondaryn óshirip qoıatyn jaǵdaı jıi bolatyn. Buǵan jýrnalıser udaıy shaǵymdanatyn. Sol shaǵymdardan keıin "moderatordy" "júrgizýshi" dep ózgertken túrleri ǵoı. Bılik osy ózgeris arqyly halyqqa shynaıy aqparat jetkizbeı, brıfıńter barysyn ózderi qurǵan senarı boıynsha júrgizgileri keledi. Iaǵnı jańa erejege saı, jýrnalıser brıfıńtiń bekitilgen taqyryby aıasynda ǵana suraq qoıa alady. Eger olar taqyryptan aýytqysa, "siz brıfıńtiń tártibin buzdyńyz" deýi ábden múmkin, – deıdi sarapshy.

 

Qor ókili osy ereje sheneýnikterge arqasyn keńge salýǵa múmkindik beretinin aıtady.

– Sheneýnikter belgili taqyryp boıynsha ǵana daıyndalyp keledi. Tótesinen qoıylatyn suraqtardyń bolmaıtynyna senimdi bolyp otyrady. Tipti keıbir saýaldarǵa berer jaýaby bolmaǵan jaǵdaıda da esh saspaıdy. Óıtkeni brıfıń júrgizýshisi ony qutqara salady, – dep atap ótti ol.

Ǵalıa Ájenovanyń aıtýynsha, jańa ereje karantın kezinde qabyldanýynyń ózindik astary bar.

 

– Elde lokdaýyn 28 naýryzǵa deıin jarıalandy, al ereje 27 naýryz, ıaǵnı erteń kúshine enedi. Uzaqqa sozylǵan saǵyz sekildi osy akredıtteý erejesiniń áńgimesi 2013 jyly bastalyp, artynan 2018 jyly jalǵasyp, mine, endi 2021-de, jurttyń da, jýrnalıserdiń de júıkeleri tozyp, sharshaǵan, karantın mezgilinde júzege aspaq. Qarbalas kezde ony tyqpalaýdyń qajeti qansha? Búkil vedomstvolar jáne mınıstrlikterdiń saraptaýynan ótken, olarmen aqyldasqan, al negizgi qyzmetti atqaratyn jýrnalıserge usyný, aqyldasyp keńesýge múmkindik tappaǵan. Sonda bul karantın kezindegi túrli saýaldardan qorǵaný maqsatyndaǵy áreket pe?, – deıdi sarapshy.

 

Qor ókiliniń pikirinshe, Qazaqstanda jýrnalıserdiń quqyǵy jyldan jylǵa shektelip keledi. Máselen, keıbir tulǵalar, sheneýnikter, "ar-namysymdy, bedelimdi tómendetti, jala japty" dep jýrnalısi birden sotqa súıreıtin jaǵdaılar az emes. Mıtıń, beıbit jıyn, sporttyq jarystar, buqaralyq is-sharalar kezinde túsirilgen sýretter úshin de jýrnalıserdiń ústinen aryzdanǵan sátter ushyrasqan.

– Bunyń barlyǵy Qazaqstandaǵy jýrnalıser qyzmetine kedergi jasaý, sóz erkindigin shekteý. Osy arqyly bılik "senzýraǵa tyıym salynǵan" Konstıtýsıamyzdyń 20-babyna nuqsan keltirip, negizgi zańdy buzýǵa áreket istep otyrǵandaryn túsine me, joq pa, kúmánim bar. Olar muny "konstıtýsıaǵa qarsy shyqtyq" demeıdi, osyndaı erejeler qabyldaý arqyly áreketterin júzege asyrady, – deıdi sarapshy.

Pikir qaldyrý

Qatysty Maqalalar