Kóp suraqtar keldi. Lıchka jaryldy. Nege úndemeısiń dep jazdy.
Dıskleımer: Globaldy turǵyda Qazaqstan úshin jaǵdaı jaman emes
Ulttyq Bank ıntervensıasy bar, fýndamentaldi faktorlar bar: teńge dollarǵa shaqqanda 500 deńgeıine qondy. Árıne, biz úırengen 440-tan joǵary, biraq Ulttyq Banktiń osy joly jasaǵan aqsha-nesıe saıasaty óte joǵary deńgeıde boldy.
Endi ne bolady?
Bizde jalpy rúblge baılana bermeý boıynsha naqty sheshim qabyldaǵany durys boldy. Esterińizde bar shyǵar, kezinde rúbl 3 teńge bolyp ketip, el azamattary Reseıden úı, kólik, turmystyq tehnıka alýǵa umtylyp, oǵan avtosalondar, qurylys kompanıasyn ustap otyrǵan bizdegi olıgarhıalyq toptar qarsy qadam jasap, bılikti rúbl 5-6 teńge parıtetinde ustaý boıynsha baılap qoıǵan edi. Olıgarhıa joıylǵandyqtan, osy parıtetti umytý kerek.
Bir sózben aıtqanda, Symaǵulov pen Lavrentev úshin búkil halyqtyń kedeılenýin toqtatýymyz kerek jáne ony endigi Aqorda óte jaqsy túsinip otyr.
Endi rúbldiń eski parıtetine baılanyp qalýǵa bolmaıdy. Meıli 1 rúbl 1 teńge bolsyn, biraq qazaqstandyqtar Reseıden zat satyp alady dep ýaıymdap, lobbı qosyp, Aqordany shabýyldaýdyń qajeti joq. Qazirgi Reseıden eshkim eshteńe almaıdy, jáne Reseıdiń (halqy, avtosalondary, qurylys kompanıalary) eshkimge qazirgi baǵamen eshteńe satpaıdy.
Teńgege qoldaý kórseter myqty faktor - munaı baǵasy. Qazaq munaıyna sanksıa salynǵan joq. Sondyqtan rúbldi teńgeden ajyratý jaqyn kúnderdiń sharýasy bolýy tıis. Eksportty qorǵaý, at tóbelindeı topty tyńdaýǵa dál qazir strategıalyq turǵydan bolmaıdy. Qulaıtyn eksport qulaı bersin, biraq teńge baǵamyn búkil halyqtyń qaltasy úshin rúblden ajyratyp alý óte qajet.
Jalpy elimizdiń jaǵdaıy jaman emes. Bul jaǵdaıda Qazaqstan óte jeńisti deńgeıde. Sanksıadaǵy búkil Reseı bıznesi Qazaqstan dese aýzynan sýy aǵa bastady. MFSA-ǵa kezekke turary sózsiz. Tek, osyny ekonomıkalyq turǵydan utymdy paıdalana bileıik. Teńge dál osy jaǵdaıda bolashaǵy myqty valúta. Jáne Ulttyq Bank ony jaqsy túsinip otyr.
Aıbar Oljaev
Ekonomıs
Facebook paraqshasynan