Taıaýda Almatyda, Qazaqstan Respýblıkasynyń Ortalyq memlekettik murajaıynda jas fotoáýesqoı Marat Janerke Maratqyzynyń «Týǵan jerim – atamekenim!» atty tuńǵysh fotokórmesiniń tusaýkeser rásimi ótti. Onda týǵan jerdiń tabıǵaty, ekologıalyq tazalyq, tabıǵat álemine súıispenshilik pash etilgen.

Kórmeniń ashylý rásiminde  QR Memlekettik ortalyq mýzeıiniń dırektory Rashıda Erimqyzy Harıpova quttyqtaý sózinde Janerke Maratqyzyna shyǵarmashylyq tabys tilep, izgi tilekterin arnady.

«Búgingi ótkizilip otyrǵan kórme álemdegi foto isiniń 200 jyldyǵyna arnalyp otyr. «Týǵan jerim – atamekenim!» degen atpen kórermenge jol tartqan kórmege týǵan jerdiń tamasha kórinisteri qoıylypty. Ár fotosýretten avtordyń ishki jan dúnıesin kórýge bolady. Ár sýret ózi úshin ózi sóılep tur. Biz Janerkedeı shyǵarmashylyqty otanshyldyqpen baılanystyryp, alǵa umtylǵan jastarǵa tek rızashylyǵymyzdy bildiremiz. Bizdiń mýzeıimizde jasóspirimder, balalar shyǵarmashylyǵyna kóp kóńil bólinedi. Ony bizdiń áleýmettik jelidegi paraqshalarymyzdan da kórýge bolady. Qazaq murajaı isiniń qarashańyraǵy bolyp tabylatyn Ortalyq mýzeı talaı talantty jastyń qanatyn qataıtyp, óner týyndylaryn kópshilikke tanystyrdy. Otanyn súıgen ónerli jandarǵa bizdiń esigimiz árkez ashyq. Jastarymyz ónerimen elimizdi álemge tanyta bersin!» – dep tilegin aıaqtady isker basshy.

Sondaı-aq saltanatta jazýshy-pýblısıst, Pedagogıkalyq Ǵylym Akademıasynyń akademıgi, profesor Marat Toqashbaev ta Janerkege júrekjardy tilekterin arnady.

«Búginde ár adamnyń qolynda gadjet bar. Qalaǵan sátinde sýretke túsirý múmkindigine ıe. Biraq ony óner retinde taný, túsire bilý ol – úlken sheberlik. «Nikon fotoaparatyn satyp alý sizdi fotograf emes, onyń ıesi etedi» degen eken bireý. Demek, qolyńdaǵy quralyńdy durys paıdalaný arqyly sen tabıǵatty, adamdy, zatty sóıletesiń. Sodan baryp mine, dál búgingi kúni 200 jyl tolyp otyrǵan foto óneri paıda bolǵan. Janerke, seniń sýretterińde sezim bar, tereń oı bar. Shyǵarmashylyǵyń órleı bersin! Aldaǵy kúnderi seni álemdik óner sahnasynan kóreıik», – dedi belgili pýblısıs jas talantqa arnaǵan jyly lebizinde.

QR Sýretshiler odaǵynyń múshesi, Qazaq óneriniń qaıratkeri Saǵıdolla Ahtanov: «Janerke, alǵashqy qadamyń qutty bolsyn! Fotoǵa túsirý de – úlken óner. Ótken ǵasyrdyń foto sheberi Anrı Karte-Bresson: «Sýretke túsirý arqyly sen bir sekýndta kartınany salasyń» degen eken. Sol aıtpaqshy Janerke seniń tabıǵatty sýretke túsirýińde názik talǵam men ári ǵajaıyp sátti ustaı alǵandyǵyń kórinis tapqan. Sýretke túsirý – fotoaparattyń jyldamdyǵy emes, ol sezimniń tereńdiginde, sol tereńdik seniń ár kartınańda sezilip tur. Shyǵarmashylyǵyń shyńdala bersin! Otanyn súıer sen sekildi talantty da, talapty jastar kóp bolsyn!» – dep izgi tilegin aıaqtady belgili sýretshi.

Sondaı-aq saltanatty sharada QR Bilim salasynyń úzdigi, fılologıa ǵylymdarynyń doktory, profesor Gaýhar Baltabaeva, İle aýdandyq tilderdi damytý ortalyǵynyń dırektory Baqytgúl Karshalova izgi lebizderin bildirdi.

Kórmege qoıylǵan fotosýretter murajaıǵa kelgen mektep oqýshylary arasynda qyzyǵýshylyq týǵyzdy.

Janerke Marat – 2004 jyly Almaty qalasynda týǵan. 2022 jyly Sh.Ýálıhanov atyndaǵy mamandandyrylǵan mektep-gımnazıasyn «Altyn Belgi» jáne «El tańdaýy» medaldarymen bitirgen. Respýblıkalyq jáne halyqaralyq pán baıqaýlarynyń birneshe ret jeńimpazy bolǵan. Qazaqstan Respýblıkasy IýNESKO klýbtar federasıasynyń múshesi, halyqaralyq ǵylymı jobalar baıqaýynyń júldegeri.  Ondaǵan maqalasy respýblıkalyq basylymdarda jaryq kórdi. Tarıh salasy boıynsha jazǵan zertteý maqalasy Kishi Ǵylym akademıasynyń oqýshylar arasyndaǵy 2018 jyly ótkizilgen respýblıkalyq baıqaýynda 1-orynǵa ıe boldy. Sondaı-aq talapty jas tarıh, fılosofıa, ekologıa jáne fotoóner salasymen aınalysqandy unatady.

Raýshan BEKTEN