Jýyrda úkimet otyrysynda Tótenshe jaǵdaılar mınıstri birqatar oblystarda kúnniń jylynýymen sel júrip, sý tasqyny bolýy múmkin ekenin málim etti. Oqys oqıǵalar kóktem erte keletin Túrkistan oblysynda bastalyp ta ketti. Osy oraıda Qamshy portaly qaýip aımaǵynda turǵan oblys ákimderine suraý salyp, kóktemgi sý basýǵa daıyndyǵy, buǵan deıingi oqıǵalardan qanshalyqty sabaq alǵany jóninde surady. Tómende Qaraǵandy oblysyndaǵy ahýal týraly oblystyq TJ departamentiniń bastyǵy polkovnık Murat Qatpanovtyń jaýaby usynylǵan.

1) Óńirde qandaı problemalyq ýchaskeler bar? Qansha eldimekenge sý basý qaýpi tónip tur?

«Qazgıdromet» RMK qardaǵy sý qorynyń mólsherin, topyraqtyń kúzgi ylǵaldylyǵyn, topyraqtyń qatý tereńdigin taldaı otyryp, sý tasqyny qaýpi bar aımaqtarǵa aldyn-ala baǵa berip, Qaraǵandy oblysy sý tasqyny qaýpi joǵary aımaq retinde tizimge engizildi.

Sońǵy jyldardaǵy sý tasqynyna júrgizilgen baqylaý jáne taldaý negizinde oblys aýdandary boıynsha sý basý qaýpiniń boljamdy deńgeıi jasaldy:

Qaýiptiligi joǵary deńgeı: Qarqaraly, Buqar Jyraý, Shet, Nura, Abaı, Osakarov aýdandary.

Qaýiptiligi ortasha deńgeı: Aqtoǵaı aýdany, Qaraǵandy qalasy jáne Temirtaý qalasynyń mańy.

Qaýiptiligi tómen deńgeı: Balqash, Prıozersk, Shahtınsk jáne Saran qalalary.

Sý tasqyny kezeńinde 149 eldimeken, 99 jol ýchaskesi jáne 237 sý sharýashylyǵy qurylystary baqylaýda bolady.

Komýnaldyq jáne jekemenshiktegi sý sharýashylyǵy obektileri ótken ǵasyrdyń ortasynda paıdalanýǵa berilip, ári kúrdeli jóndeýden ótpegendikten, sý tasqyny salasyndaǵy qaýiptiligi joǵary nysandar qataryna enedi.

2) Eldimekenderdi sý tasqynynan saqtaý úshin, sý basý zardabyn tómendetý, oqys oqıǵalar men qaıǵyly jaǵdaılardyń aldyn alý úshin ne istelinip jatyr?

Eldi mekenderdi sý tasqynynan saqtaý úshin, sý basý zardabyn tómendetý, oqys oqıǵalar men qaıǵyly jaǵdaılardyń aldyn alý úshin oblys aýmaǵynda sý tasqyny kezeńine daıyndyq sońǵy jyldary respýblıkalyq sý tasqyny qaýpin azaıtý jónindegi Jol kartasyna jáne oblystyq ınjenerlik jumystar josparyna sáıkes atqarylýda.

Jalpy, 2015 jyldan bastap oblysta 274 km bilikter men jaldar turǵyzyldy, ózenderdiń 122 km arnasyna túbin tereńdetý, túzetý, keńeıtý jáne jaǵalaý nyǵaıtý jumystary júrgizildi, onyń ishinde 2022 jyly mamyr-qarasha aralyǵynda barlyǵy 89 is-shara oryndaldy, onyń ishinde shamamen 21 km bilikter men jaldar salynyp nyǵaıtyldy, ózen arnalarynyń sý tasqyny qaýpi bar 20 shaqyrymdyq ýchaskesine sanasıa júrgizildi, shamamen 2 km sý burý arnalaryna jóndeý jumystary júrgizildi, 88 shaqyrym drenajdyq jáne aryq júıeleri tazartyldy, avtomobıl joldarynyń  23 ýchaskesinde sý ótkizý qabileti ulǵaıtyldy, 20 sý sharýashylyǵy obektilerine jóndeý jumystary jasaldy.

3) Úkimet basshysy problemalyq óńirlerdiń ákimderi qardy ýaqytyly shyǵarýda sylbyrt qımyldap otyrǵanyn málim etip, sharýany shıratýdy tapsyrdy. Osy ýaqytqa deıin atqarylǵan jumys kólemi qandaı?

Turǵyn úıdi erigen sý basýyna jol bermeý maqsatynda 9 aqpandaǵy jaǵdaı boıynsha oblys eldi mekenderinen 835,6 myń m³ qar shyǵaryldy. Ákimdikterdiń málimeti boıynsha qalalary men aýdandarynyń jergilikti búdjetterinen qar shyǵarý úshin qarajat qarastyrylǵan.

4) Álıhan Smaılov sondaı-aq oblys basshylaryna burynǵy qatelikterdi qaıtalamaýdy qatań tapsyrǵan. Aldyńǵy jyldardaǵy jaǵdaıdan nátıje shyǵaryp, «bıyl oblysymyz kóktemgi sý tasqynyna tas-túıin daıyn» dep aıta alasyz ba?

Oblys aýmaǵynda sý tasqyny kezeńiniń apatsyz ótýin qamtamasyz etý maqsatynda aǵymdaǵy jylǵy 30 qańtarda oblys ákiminiń «2023 jylǵy sý tasqyny kezeńinde halyqty jáne aýmaqty qorǵaýdy uıymdastyrý týraly» № 8ókimi shyǵaryldy jáne oblys halqyn, aýmaǵyn jáne sharýashylyq júrgizýshi sýbektilerin sý tasqynynan qorǵaý jónindegi is-sharalar jospary bekitildi. Onda tasqyn sýlardy qabyldaýǵa jáne tranzıtteýge daıyndyq boıynsha 44 is-shara aıqyndalǵan.

Sý tasqyny kezeńindegi tótenshe jaǵdaılar qaýpi men týyndaýy kezinde azamattyq qorǵaýdyń memlekettik júıesiniń Qaraǵandy aýmaqtyq kishi júıesiniń basqarý organdary men kúshteriniń is-qımyl algorıtmi ázirlendi.

2023 jylǵy 9 aqpanda oblys ákiminiń tóraǵalyǵymen oblystyq TJ komısıasynyń otyrysy ótkizildi. Aýdan, qala ákimderi men quziretti organdardyń basshylaryna naqty tapsyrmalar berildi.

Sý tasqynyna ázirlik jumystary jalǵasýda.

Yqtımal TJ joıý úshin jeke quramy 3440 adam, 1388 birlik tehnıka, 66 birlik júzý quraldary, 360 birlik sý aıdaý tehnıkasymen jabdyqtalǵan kúshter men quraldar 6 negizgi sý tasqyny qaýipti baǵyttar boıynsha toptastyrýdy iske qosý josparlanýda.

5) Oblys sý basýdyń zardaptaryn joıý, sý basqan eldimekenderdiń halqyn evokýasıalaý syndy sharýalarǵa qanshalyqty ázir?

Yqtımal sý tasqynynyń saldaryn joıý úshin ákimdikterdiń «Tótenshe jaǵdaı rezervi» «Shuǵyl shyǵyndarǵa arnalǵan rezerv» jáne  «TJ aldyn alýǵa jáne joıýǵa arnalǵan shyǵyndar» esebinen qarjylar qoldanylatyn bolady.