كۇنى كەشە قىتايداعى ءبىر تانىسىم ماعان حابارلاسىپ: «ءالىمجان، سەن جازۋشى جۇماباي بىلالۇلىمەن سۇحبات وتكىزەمىن دەپ، ول كىسىنىڭ باسىن قىپقىزىل داۋعا قالدىرىپ وتىرسىڭ عوي؟!...» دەدى ءازىل-قالجىڭ ارالاس. مەنىڭ بۇل سۇحباتىم ەلارالىق «قازاق ەلى» گازەتىندە 2012 جىلى «الەم ادەبيەتىنىڭ تورىنەن كورىنەتىن  تۋىندىلارىمىز كوپ» دەگەن اتپەن جانە «Shۋn.kz» اقپاراتتىق پارتالىندا «حانزۋلار قازاقتى جاقسى كورەدى» دەپ وزگەرتىلىپ  بەرىلگەن بولاتىن. مەن بىلسەم كەزىندە بۇل ماقالا جۇڭگو قازاقتارىنىڭ «سەن قازاق» سايتى كوشىرىپ بەرگەن.  ارادا ءتورت جىل وتكەن سوڭ بيىل قىتايدىڭ «كۇلتەگىن» سايتىنا بىرەۋ قايتا سالىپتى. سويتسەك، ولار وسى اڭگىمەدەگى ءبىر سۇراقتىڭ جاۋابىنا شامدانعان سياقتى. سودان با، جوق الدە بىرەۋلەر تىرناق استىنان كىر ىزدەگىسى كەلدىمە، وتقا ماي قۇيىپ، دۋىلداتىپ جاتقان كورىنەدى.

بۇل سۇحباتتا جازۋشى ج.ءبىلال ۇلى كىنالى بولاتىنداي اڭگىمە بولعان جوق ەدى عوي؟ دەگەن تاڭعالىسپەن 4 جىلدىڭ الدىنداعى «قازاق ەلى» گازەتى مەن «Shۋn.kz» سايتىندا جاريالانعان سۇحبباتتى قايتا وقىپ شىقتىم. ءبىراق ءوزباسىم زۇقا باتىردىڭ ۇرپاعىنىڭ شامىنا تيەتىن وعاش اڭگىمەنى كەزدەستىرە المادىم.

مەنىڭ بۇدان تۇسىنگەنىم ج.ءبىلال ۇلى جازۋشى باتىرقان قۇسبەگيننىڭ «زۇقا باتىر» رومانى شىڭجاڭداعى تاريحي رومانداردىڭ سەركەسى نەمەسە شىڭى دەپ ايتۋ كەرەك سەكىلدى. سولاي دەپ ايتپاعانى ءۇشىن ج.ءبىلال ۇلى كىنالى ما؟ ال رومانداعى باس كەيىپكەر زۇقا باتىردىڭ ەرلىگىن، باتىرلىعىن جۇكەڭ وتە ادەمى جەتكىزىپ وتىر. قازاق رۋلى ەلىن تۇمسىقتىعا شوقتىرماي، قاناتتىعا قاقتىرماي اسىراعان ەرلەرىن «باتىر» دەپ اتاعان جوق پا؟!  ال روماندا باتىر بەينەسى، ونىڭ ەرلىگى، پاراساتتىلىعى، قايراتكەرلىگى قالاي سۋرەتتەلەدى ول جازۋشىنىڭ شەبەرلىگىنە بايلانىستى.     

«...بەسەۋى دەسەم از بولار، ون رومان تاريحتا قالىپ جاتسا سونىڭ ءوزى جەتىپ جاتىر» دەپ ايتقان قارىمدى قالامگەر ج.ءبىلال ۇلى ارىپتەسى ب.قۇسبەگيننىڭ «زۇقا باتىرىن» اۋىزعا الۋىنىڭ ءوزى اتالعان رومانعا دەگەن  قۇرمەتى،  جاقسى لەبىزى دەپ  قابىلداعان ءجون بولار.

جاقىندا دۇنيە ءجۇزى قازاقتارى قاۋىمداستىعىنىڭ «اتاجۇرت» باسپاسىنان جازۋشى ب.قۇسبەگيننىڭ «زۇقا باتىر» رومانى جارىق كورىپتى. رەداكسيا قىزمەتكەرلەرىنىڭ ايتۋىنشا بۇل رومان 2000 جىلى مەملەكەت جوسپارىمەن باسىلعان ەكەن، وسى جولى زۇقا باتىردىڭ 150 جىلدىعىنا ورايلاستىرىپ ونىڭ ۇرپاقتارى ەكىنشى رەت قايتا باستىرىپتى. نيەت دۇرىس، ءارۋاق رازى بولسىن!

زۇقا باتىردىڭ 150 جىلدىعىن كەڭ كولەمدى، دابىرالى اتاپ ءوتۋدى ۇيىمداستىرعان ۇرپاقتارىنىڭ قۋانىشىنا ورتاقپىز، مەرەي توي قۇتتى بولسىن، اعايىن!    ءالىمجان ءاشىم ۇلى

جۋرناليست