«وردا» توبىنىڭ جەتەكشىسى، «Ninety One» توبىنىڭ پروديۋسەرى، بەلگىلى مۋزىكانت ەربولات بەدەلحان وسىلاي دەيدى. بۇل تۋرالى ikerim.kz پورتالى جازادى.
وتاندىق مۋزىكا سالاسىندا قاراما-قايشى پىكىر مەن ءبىراز داۋ تۋدىرعان «Ninety One» توبى تاعى دا سىنعا ىلىگىپ وتىر. اقتوبەدە وتەدى دەپ جوسپارلانعان كونسەرتكە قالا بەلسەندىلەرى قارسىلىق ءبىلدىرىپ، جەرگىلىكتى اكىمشىلىككە ءتيىستى ارىز جازىپتى. «ءبىز قازاق ساحناسىندا سىرعا تاعىپ، شاش بوياعان ەركەكتەردىڭ ونەر كورسەتۋىنە قارسىمىز. بۇل ۇلتتىق سانامىزعا جات نارسە» — دەيدى نارازىلىق ءبىلدىرۋشى توپ وكىلدەرى.
ءبىز توپ پروديۋسەرى ەربولات بەدەلحاننىڭ وسى داۋعا قاتىستى وي-پىكىرىن ءبىلۋ ءۇشىن، ودان ارنايى سۇحبات العان ەدىك.
ماسەلە شاش پەن سىرعادا ەمەس…
«Ninety One» توبى قۇرىلعان كۇننەن باستاپ، سىني پىكىرلەر كوپ ايتىلىپ ءجۇر. شاشتارىن بوياپ، سىرعا تاعىپ شىقتى دەپ سىنادى. ودان قالسا، ءبىر جىنىستى ادامداردى قولدايدى دەگەن جاڭساق پىكىر قالىپتاستى. بۇعان ءبىر جاعىنان بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى كىنالى دەپ تە ويلايمىن. ويتكەنى، كوبى ءبىزدى جامان جاقتان كورسەتىپ، كەرىسىنشە ءانشى جىگىتتەردىڭ جەتكەن جەتىستىگى مەن ەڭبەكقورلىعى، ىزدەنىمپازدىعى، ىشكى بولمىسى تۋرالى ايتپادى. «Ninety One» توبىنىڭ ءوز سايتى بار، سوعان كىرىپ، زەرتتەسە، بالالاردىڭ ومىربايانىمەن تانىسسا، بالكىم جاڭساق پىكىر تۇبەگەيلى وزگەرەر مە ەدى؟ بەسەۋى دە قازاقتىڭ قاراپايىم بالاسى. ال، شاش پەن سىرعاعا كەلەر بولساق، ءبىز امەريكا اشىپ، ۆەلوسيپەد ويلاپ تاپقان جوقپىز. قۇلاعىنا سىرعا تاققان، شاشتارىن ءوسىرىپ-بوياعان روك-مۋزىكانتتار، ءتۇرلى حيپپيلەر اركەز بولعان، بولادى دا. قازاقستاندا بولماسا دا، الەمدە بۇرىننان بار. ولاي بولسا، حالىقارالىق دەڭگەيگە نەگە شىقپاسقا؟ نەلىكتەن تالپىنباسقا؟ ماسەلە شاش پەن سىرعادا ەمەس. باستىسى – ونەر مەن مۋزىكا. جان-جاقتى تاڭداۋ مەن تالعامدا. ءبىز وسى جولدا جۇرگەن ادامبىز.
مۋزىكانت ەرەكشە ادام بولۋى ءتيىس…
كەزىندە «وردا» توبى بولىپ، باتىسقا دا، رەسەيگە دە باردىق. ول جاقتا، بىزگە ازيادان كەلگەنسىڭدەر، مىندا قانشا تىرىسقاندارىڭمەن ايتۋلى جەتىستىككە جەتە المايسىڭدار دەپ جاسىرماي ايتتى. ال كورەيا مەن جاپونيا سەكىلدى ەلدەردە تانىمال بولۋلارىڭ ابدەن مۇمكىن دەدى. «Ninety One» توبىن قۇرماس بۇرىن، مەن كورەيانىڭ پوپ-مۋزىكا ءستيلىن، بويز-بەند قۇرۋ جۇيەسىن زەرتتەدىم. ناتيجەسىندە سول جۇيەنى نەگىزگە الىپ، توپ قۇرۋعا زاڭدى قۇقىق بەرەتىن فرانشيزا ساتىپ الدىم. كەلىسسوزدەر توعىز اي بويى ءجۇردى. سارى شاش، قۇلاقتاعى سىرعا، Zaq، AZ، Alem، Bala، Ace، دەگەن قىسقا عانا لاقاپ اتتار سول جۇيەگە ءتيىمدى ماركەتينگ ءتاسىلى. مۋزىكانتتىڭ بىردەن كوزگە تۇسەتىن، ەستە قالاتىن ءوز ەرەكشەلىگى بولۋ كەرەك. ول اتى، كەلبەتى، نە كيىمى بولۋى مۇمكىن. تالانتپەن قاتار، ساۋاتتى ماركەتينگتىڭ بولۋى الەمدىك ساحناعا شىعۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن نەگىزگى جول.
سىندى كوتەرە بىلەتىن اداممىن…
سىني پىكىردى كوتەرە بىلەمىن. وعان ەش رەنجىمەيمىن. ساحنادا ونەر كورسەتىپ كەلە جاتقان ۇلكەن اعالارىمدى دا، حالىقتىڭ ەركەسىنە اينالعان ىنىلەرىمدى دە قۇرمەتتەيمىن. ويى مەن كوزقاراسىن سىيلايمىن. ولاردىڭ ءستيلى ءبىر باسقا دا، ءبىز تاڭداعان جول مۇلدەم بولەك. دەسەك تە، سايىپ كەلگەندە ءبارىمىزدى ورتاقتاستىرىپ وتىرعان – ونەر. مەن دە ونەردى دامىتۋعا ءوز ۇلەسىمدى قوسقىم كەلەدى. ەشكىمدى الداپ جۇرگەن جوقپىن، ادال ەڭبەگىممەن نان تاۋىپ، وتباسىمدى اسىراپ ءجۇرمىن. سىني پىكىرلەر مەن قارسىلىق شارالارىنا قاراماستان قاراعاندى مەن شىمكەنتتەگى كونسەرتتەرىمىز جاقسى ءوتتى. ءبىزدى جاس جانكۇيەرلەرىمىز قولداپ وتىر. ونەرىمىزگە تابىنۋشىلار سانى ازايعان جوق. جانكۇيەرلەرىمىزدىڭ ەڭ كوپ توبى تۇركيا مەن رەسەيدە. ءبىز جاستارعا جامان ادەت ۇيرەتىپ، قانداي-دا ءبىر زومبىلىق ناسيحاتتاپ جۇرگەن جوقپىز. ەلىمىزدە شەشىمىن تاپپاي كەلە جاتقان ماسەلەلەر ونسىز دا كوپ.
ماقساتىمىز – الەمدىك اۋقىمدا تانىلۋ…
وسىدان 17 جىل بۇرىن ساحناعا شىققان «وردا» توبىندا اۋديتوريا جوق. ءقازىر وتكەندى سارالاپ قاراسام، ءبىز جالعىز بولىپپىز. تىم ەرتە شىققان سياقتىمىز ساحناعا. مۇمكىن، ءقازىر شىقساق، جاعداي باسقاشا بولار ما ەدى… 10 جىلدىعىمىزعا ارنالعان مەرەيتويلىق كونسەرتتە زال تولعان جوق. سوندىقتان، ۇلكەن زالداردى جينايتىن وتاندىق انشىلەرگە باس يەمىن. بۇل وتە قيىن ەكەن.
وتاندىق مۋزىكانىڭ ءبىر ەرەكشەلىگى – ءبىز تەك ەل ىشىندە عانا بەلگىلىمىز. ودان ءارى دامۋ جوق. مەنىڭ ماقساتىم – الەمدىك مۋزىكا سالاسىنا جول سالۋ. سول سەبەپتى ۇنەمى ىزدەنىستە جۇرەمىز، تويلاردا ونەر كورسەتپەيمىز، تەك رەسپۋبليكانى ارالاپ، كونسەرت بەرەمىز.
جاپونيا يمپەراتورى، كەزىندە، وزىنە باعىنىشتى سامۋرايلارعا قىلىشتى تاستاپ، مىلتىق ۇستاڭدار دەپ بۇيىرعان. ويتكەنى ول سىرتتاعى جاۋعا تويتارىس بەرۋ ءۇشىن، ءوز اسكەرىنىڭ العا ىلگەرىلەۋىن قالادى. ءبىزدىڭ ەلباسى دا – العا ۇمتىلىڭدار، ەڭبەكتەنىڭدەر دەيدى. ەكونوميكامىزدى قانشالىقتى دامىتساق، ونەر مەن مادەنيەتتى دە سولاي جەتىلدىرىپ، شىڭداۋ كەرەك. ۋاقىت زىمىراپ وتۋدە، سوندىقتان زامانعا ساي بولىپ داميىق. الەمدىك باسەكەگە ساي بولاتىنداي ەتىپ، وسەيىك. كورەيادا نەگىزى سالىنعان K-pop مۋزىكالىق جانرىن ۇلگى رەتىندە الا وتىرىپ، ءبىز Q-pop جانرىن اشتىق، وندا دا بىزگە بۇل اتاۋدى جانكۇيەرلەرىمىز بەرىپ وتىر. ويتكەنى، «Ninety One» توبى كورەي ەمەس، قازاق پوپ-يندۋسترياسىنىڭ وكىلى. ءقازىر كورەي كينوسىن كورەمىز، كوسمەتيكاسىن قولدانامىز، مۋزىكاسىن تىڭدايمىز – بۇنىڭ ءبارى ونەردىڭ ارقاسىندا. وزگە مەملەكەتتەر دەڭگەيىنە جەتەم دەسەڭىزدەر، ونەر مەن مادەنيەتكە شەكتەۋ قويۋعا بولمايدى. الەمدىك پوپ-يندۋستريانى، ونداعى ەرەكشەلىكتەردى مويىنداماساق، وندا كوكتوبەنىڭ تورىندە نەگە ليۆەرپۋلدىك «بيتلز» توبىنىڭ ءمۇسىنى تۇر؟
ونەر شەكتەۋگە شىدامايدى…
مەنىڭ اكە-شەشەم موڭعوليانىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ارتىستەرى. كىشكەنتايىمنان ۇلتتىق مۋزىكانى بويىما ءسىڭىرىپ وسكەن بالامىن. ونىمەن قاتار، شەتەلدىڭ حيپ-حوپ، پوپ-مۋزىكاسىن دا ىزدەپ ءجۇرىپ تىڭدايتىنمىن. مەنىڭ ويىمشا، ونەردەن باسقا سالا تۇرماق، مىنا سانامىزدا شەكتەۋ كوپ. ءبىر قاتىپ قالعان قاعيداعا سۇيەنىپ، سول بويىنشا ءومىر سۇرۋگە تىرىسامىز. شەكتەۋدى جويىپ، ەرەكشە ءبىر نارسە جاسايىق دەسەك، سىنعا ىلىگەمىز! نەگە؟ بىرەۋدىڭ الا ءجىبىن اتتاپ، جاماندىق جاساپ جۇرگەن جوقپىز. بويىمىزداعى قابىلەتتى پايدالانىپ، ەلىمىزدە پوپ-مۋزىكا جانرىن الەمدىك تالاپتارعا ساي دامىتقىمىز كەلەدى. ويتكەنى، ونەر مەن مادەنيەتتى شەكتەۋگە بولمايدى. مەنىڭ ويىمشا، ءاربىر مامان ءوز سالاسىن جەتىك ءبىلىپ، جەتىلدىرۋ كەرەك. سوندا عانا ءبىز دامىعان مەملەكەت بولامىز. قۇدايدىڭ ءوزى ماعان ءان ايتۋ، جازۋ قابىلەتىن، سانا-سەزىم بەردى مە، مەن ونى بارىنشا قولدانىپ، ەڭبەكتەنۋىم كەرەك. توپتاعى بالالاردى دا ەڭبەكقورلىققا باۋليمىن. تاۋەلسىزدىگىمىزگە 25 جىل تولىپ وتىر. 21-عاسىردا ءومىر سۇرەمىز، سوندىقتان اركەز ىزدەنىستە ءجۇرىپ، الەمدەگى وزگەرىستەردەن قالماي، العا ۇمتىلايىق. ايتپاعىم وسى…