مال شارۋاشىلىعى بويىنشا: 1991 ج. سالىستىرعاندا ءىقم سانى 1،7 ەسەگە (464،3 مىڭ باستان – 778،4 مىڭ باسقا)، جىلقى سانى 2،3 ەسەگە (91،1 مىڭ باستان – 207 مىڭ باسقا)، تۇيە سانى 23 % (17،8 مىڭ باستان 21،9 مىڭ باسقا) ارتىپ وتىر.
ەت ءوندىرۋ (ءتىرى سالماقتا) 1،8 ەسەگە (107،8 مىڭ توننادان – 202،4 مىڭ تونناعا)، ءسۇت ءوندىرۋ 1،6 ەسەگە (436،4 مىڭ توننادان – 710،6 مىڭ تونناعا) ارتتى.
مال شارۋاشىلىعى بۇرىن سوڭدى بولماعان ەتتى جانە ءسۇتتى باعىتتاعى ءىقم جاڭا تۇقىمدارىمەن تولىقتىرىلۋدا.
اسىل تۇقىمدى ءىرى قارا مال تۇقىمىنىڭ قۇندىلىعىن جوعارىلاتۋ ماقساتىندا، 2011-2015 جىلدارى وبلىستاعى 6 ءىرى شارۋاشىلىق (ۋكراينادان «فيرما ساكەن» ج ش س 66 باس ءسۇتتى باعىتتاعى «قارا الا»، اۆستراليادان «اقسانات ينجينيرينگ» ج ش س ەتتى باعىتتاعى 293 باس «انگۋس»، 146 باس «گەرەفورد»، «بەرەكە» شق ەتتى باعىتتاعى 191 باس «انگۋس»، رەسەي فەدەراسياسىنان جك «ميرسيديكوۆ» 80 باس سۇتتى-ەتتى باعىتتاعى «سيممەنتال»، كانادادان «التىن ءدان» ج ش س 180 باس «انگۋس»، «قازىنا جەر» ج ش س ءسۇتتى باعىتتاعى 389 باس «گولشتينفريز» تۇقىمدارى جالپى سانى 1 345 باس شەت ەلدەردەن اكەلىنىپ وبلىسقا جەرسىندىرىپ دامىتىلۋدا.
وڭتۇستىكتىڭ ماقتانىشى - «ورداباسى» اتتى اسىل تۇقىمدى قوي ءتۇرى شىعارىلدى. بۇل - وڭتۇستىك عالىمدارىنىڭ 21 جىلدىق ەڭبەگىنىڭ جەمىسى، 2012 جىلى پاتەنتتەلدى.
«ورداباسى» اسىل تۇقىمدى قوي ءتۇرىنىڭ ەرەكشەلىگى ءتورت ايلىق قوزىنىڭ ورتاشا سالماعى 40 كەلى تارتادى. انالىقتارى - 70-90، ال قوشقارلارىنىڭ سالماعى شامامەن 95-تەن 120 كەلىگە دەيىن جەتەدى. ىستىق پەن سۋىققا ءتوزىمدى، شولگە شىدامدى، جەر تاڭدامايدى، جىلدام جەتىلىپ، تەز قوڭدانادى، ءجۇنى مەن مايى از، ەتى مول. بۇگىندە وبلىستا 70 مىڭ باس «ورداباسى» قويى بار. نەگىزىنەن، بۇل قوي تۇقىمىنىڭ باسىن كوبەيتۋدى ورداباسى، قازىعۇرت، سارىاعاش، وتىرار جانە سايرام اۋداندارىنىڭ شوپاندارى مىقتاپ قولعا العان.
