تۇركى-سلاۆيان بايلانىسىنداعى ءتىل جانە ادەبيەت: قازىرگى زامان كوزقاراسى» اتتى حالىقارالىق عىلىمي كونفەرەنسيا ءوتتى

/uploads/thumbnail/20170710081835746_small.jpg

 

كوپۇلتتى قازاقستاننىڭ نەگىزگى بايلىعىن سۇتتەي ۇيىعان جۇزدەن استام ۇلت وكىلدەرى قۇرايدى. سونىڭ ىشىندە سلاۆيان حالىقتارىمەن ءوزارا ۇندەستىگىمىز بەن دوستىعىمىزدىڭ تاريحى تەرەڭدە. سوندىقتان دا عاسىرلار بويعى جاراسىمدى تىرلىك پەن تۇتاستىقتىڭ جارقىن كورىنىسىن پاش ەتەتىن «سلاۆيان جازبالارى مەن مادەنيەتى» كۇندەرىن اتاپ ءوتۋ ەلىمىزدە ءداستۇرلى شاراعا اينالعان. كۇنتىزبەدە بەلگىلەنبەگەن تاتۋلىق مەرەكەسى بۇگىن استانا قالاسىندا اتالىپ ءوتتى. اۋقىمدى شارا اياسىندا «تۇركى-سلاۆيان بايلانىسىنداعى ءتىل جانە ادەبيەت: قازىرگى زامان كوزقاراسى» اتتى حالىقارالىق عىلىمي كونفەرەنسيا ۇيىمداستىرىلدى دەپ حابارلايدى قامشى اقپاراتتىق اگەنتتىگى tilalemi.kz اقپاراتىنا سۇيەنىپ. 

كونفەرەنسياعا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى سلاۆيان جانە تۇركى مەملەكەتتەرى ەلشىلىكتەرىنىڭ وكىلدەرى، عالىمدار مەن قوعام قايراتكەرلەرى، ەتنومادەني بىرلەستىكتەر مەن ەتنواعارتۋشىلىق مەكتەپتەردىڭ قىزمەتكەرلەرى قاتىستى. باسقوسۋ بارىسىندا قازاقستان ەتنومادەني كەڭىستىگىندەگى سلاۆيان تىلدەرىنىڭ الۋان قىرلى قىزمەتى مەن ولاردى ساقتاپ قالۋ ماسەلەلەرى ءسوز بولدى. ورىس جانە وزگە دە سلاۆيان تىلدەرىن وقىتۋ باعىتىندا جيناقتالعان تاجىريبەلەر تارازىلانىپ، سلاۆيان جانە تۇركى تىلدەرىندەگى ۇقساستىقتار مەن ەرەكشەلىكتەر ەكشەلەندى.

تۇركى جانە سلاۆيان حالىقتارى اراسىنداعى رۋحاني جانە مادەني سالاداعى قارىم-قاتىناستى ودان ءارى نىعايتۋعا باعىتتالعان القالى جيىندا سلاۆيانتانۋ، تۇركىتانۋ، تىلدىك قاتىناس، اۋدارماتانۋ، ادەبيەتتانۋ سالاسىنىڭ عالىمدارى بايانداما جاسادى.

تايسيا مارمونتوۆا، ق ر پرەزيدەنتى جانىنداعى «قوعامدىق كەلىسىم» رمك ەتنيكالىق قاتىناستار سالاسىندا تالداۋ جانە مونيتورينگ قىزمەتىنىڭ باسشىسى، تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى:

- ەكى مەملەكەتتىڭ كورشىلىك سىيلاستىعى ەكى ەل اراسىنداعى بەيبىتشىلىكتى عانا كورسەتىپ قويمايدى، سونىمەن قاتار بارشا تۇركى جانە سلاۆيان حالىقتارى دوستىعىنىڭ الەمدىك ىرگەتاسى بولىپ سانالادى. رەسەي جانە قازاقستان ەۋرازيا وداعىنىڭ ءبىرىڭعاي دامۋ ءپوليۋسى دەسە دە بولادى. ولاردىڭ بىرلەسكەن ءىس-قيمىلىنسىز ەۋرازيا كەڭىستىگىندە بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىمگە قول جەتكىزۋ استە مۇمكىن ەمەس. بۇل ەكى ەل، رەسەي مەن قازاقستان، ءبىرى-بىرىنسىز ءومىر سۇرە المايتىن ەگىزدەر سەكىلدى دەر ەدىم.

تۇركىلەر مەن سلاۆياندار بىرلەسىپ ۇلكەن دامىعان ءبىرتۇتاس كەڭىستىك قۇردى. سول كەڭىستىكتە تاريحى، مادەنيەتى، رۋحاني جاقىن ادامدار تۇرادى. سلاۆيان جانە تۇركى الەمى بۇگىندە 500 ملن. ادامدى قۇرايدى. بۇل دەگەنىمىز الەمدىك قۇرىلىقتىڭ بەستەن ءبىر بولشەگى. ەندەشە ۇلكەن كۇش ەمەس پە؟. قۇرامىندا رەسەي، بەلورۋس، قازاقستان، قىرعىزستان مەملەكەتتەرى بار ەۋرازيالىق وداق شىن مانىندە سلاۆيان جانە تۇركى الەمى عوي. بۇگىنگى سلاۆيان جازبالارى مەن مادەنيەتى كۇنى مەرەكەسىندە ءوتىپ جاتقان كونفەرەنسيا ەكى حالىقتىڭ اراسىنداعى ۇلى دوستىقتىڭ سيپاتى دەپ ەسەپتەيمىن.

ارعىنعازينوۆ ايبول، رەسەي (كەڭەس) جوعارى وقۋ ورىندارى تۇلەكتەرىنىڭ قازاقستاندىق قاۋىمداستىعىنىڭ پرەزيدەنتى:

- ءار جىلدىڭ مامىر ايى بىزدەر ءۇشىن ءقادىرلى مەرەكە - تۇركى جازۋى كۇنى مەن سلاۆيان جازۋى مەن مادەنيەتىنىڭ كۇندەرى اتالىپ وتەدى. تۇركى تەكتەس مەملەكەت رەتىندە تاريحىمىزدى ۇلاعاتتاپ، بولاشاققا باعدار قۇرعان عاسىرعا جۋىق مەرزىمدە كيريلل جازۋىن قولدانىپ كەلە جاتقان ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىز ءۇشىن بۇگىنگى كۇننىڭ ماڭىزى ەرەكشە. بۇل مەرەكە حالىقتاردى جاقىنداستىرىپ، ورتاق قۇندىلىقتارعا بىرىكتىرىپ، «ماڭگىلىك ەل» ۇلتتىق يدەياسىن جۇزەگە اسىرۋعا بارشامىزدى جۇمىلدىراتىنى انىق. ورىس ءتىلى ەلىمىزدە ۇلتارالىق قاتىناس ءتىلى رەتىندە قودانىلىپ كەلە جاتقاندىعى ەكى كونتينەنتتى بىر-بىرىنە جاقىنداستىردى. ەندىگى كەزەكتە قازاقستاندىق جاس ۇرپاقتىڭ باستى مىندەتى ۇلتارالىق قارىم-قاتىناستى نىعايتۋ بولماق.

شارا م.گوركيي اتىنداعى مەملەكەتتىك اكادەميالىق ورىس دراما تەاترىندا مەرەكەلىك كونسەرتپەن جالعاستى.

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار