ايشۋاق حاننىڭ قۇلىپتاسى تابىلىپ، حاننىڭ ناقتى ءومىر سۇرگەن جىلدارى انىقتالدى

/uploads/thumbnail/20170710120209012_small.jpg

باتىس قازاقستان وبلىسىندا «جايىق پرەسس» ج ش س ۇيىمداستىرعان ىزدەستىرۋ جۇمىستارى بارىسىندا ايشۋاق حاننىڭ قۇلپىتاسى تابىلدى، دەپ جازادى قامشى اقپاراتتىق اگەنتتىگى. بۇل جونىندە اتالمىش مەدياحولدينگتىڭ باس ديرەكتورى جانتاس سافۋللين ءوزىنىڭ فەيسبۋكتەگى پاراقشاسىنا جازدى.

«حاننىڭ قۇلپىتاسى تابىلدى! ءۇش جىلدىق قۇلپىتاستاردى زەرتتەۋ جۇمىسىمىز بويىنشا ءۇشىنشى حاننىڭ قۇلپىتاسىن تاۋىپ، ناقتى ءومىر سۇرگەن جىلدارىن انىقتادىق!
وسىدان ءۇش جىلداي بۇرىن بەكەي ەسەنگەلدىۇلىن زەرتتەۋ بارىسىندا نۇرتاس نابيوللا ۇلى مەن باعدات ءمادي ۇلى بەكەي اۋىلى ماڭىندا قۇلپىتاسى بار دەگەندى ەستىپ ارنايى بارعان. وسى ساپار بارىسىندا نۇرتاس نابيوللا ۇلى بەكەي قورىمىنداعى قۇلپىتاستاردى دا سۋرەتكە تۇسىرە كەلگەن ەكەن. ول ونى سول كەزدە فەيسبۋك پاراقشاسىنا سالعان. ءۇش جىل وتكەندە فەيسبۋك ەسىنە سالعاندا ءبولىسىپ قايتا جاريالايدى. سوڭعى كەزدە قۇلپىتاس وقۋعا ابدەن ماشىقتانعان مۇراتبەك قاجى جاحاتوۆ مۇك باسقان قۇلپىتاس جازۋلارىنان ايشۋاق حان ءابىلحايىر ۇلى دەگەندى انىق وقيدى. مىنە، بۇگىن جۇمىستان سوڭ تەرەكتى اۋدانى، بەكەي اۋىلى ماڭىنداعى قورىمعا قايتا باس تىرەدىك»، دەپ جازعان سافۋللين.

ايشۋاق ءابىلحايىر ۇلىنىڭ (1727-1812) قۇلپىتاسىن مۇكتەن تازارتىلىپ، اۋدارىلدى. بىلاي جازىلعان ەكەن:
قاتار
1. ءھۋال مۋلكۋ ءال-حاييۋل-لاززي ءلا يامۋت ءابادا / 
2. ءھازال مارحاد ءال-مارحۋم ءال ماعفۋر ءال مابرۋر
3. ءابۋ ءال-مۇزافار ءۋا ءال-مانسۋر سايد باھادۋر حان
4. ايچۋاق يبن حان ءابۋلحايىر يبن حادجى 
5. سۇلتان ءالايھي ءال-عافۋر ءال راحيم ءال-عۋفران 
6. اللاھۋمما ادجالي ءال-قابراھۋ راۋداتان مين رياددين ءالدجاننان
7. ءۋالا ءتادجالي حافراتين مين ءال-نيرانۋ حافرات. كافا ءبيل-ماۋت
8. تاريح 1227 سانا 15 ساۋىردە رەحلات ەتدى سەكسان بەش ياشىندا (بۇگىنگى جىل ساناۋىمىز بويىنشا 1812 جىلى 15 ساۋىردە 85 جاسىندا قايتىس بولعان)
9. (تورەنىڭ تاڭباسى)

ارتقى جاعى:
1 كىشى ءيۋزىنىڭ قازاق حالقى ىشىندە 
2. حۇكۇمەت يەلەيۋب حانلىق ىشىندە
3. ولۋب رازى م.... سىندە
4. ەتدى ... 
5. حاياتىندا ەكى ۇعلى حان ولدى
6. ءبىرى جانتورە ءبىرى شيرعازى
7. ءمۇشاريف استاناسى تاعالا م.....م
8. ءقويىبدۇر ەنشى... العازى سۇلتان

ايشۋاق ءابىلحايىر ۇلى 1797-1805 جىلدار ارالىعىندا كىشى ءجۇزدىڭ حانى بولعان. حاندىققا 1797 جىلى 70 جاسىندا قول جەتكىزىپ، 78 جاسىندا ءوز ەركىمەن باس تارتقان. ورنىنا ۇلى جانتورە حان سايلانعان. 
وسىعان دەيىن اقجايىق اۋدانىنان 1795-1797 جىلدارى حان بولعان ەسىم نۇرالى ۇلىنىڭ جانە 1805-1809 جىلدارى حان بولعان تەرەكتى اۋدانىنان جانتورە ايشۋاق ۇلىنىڭ قۇلپىتاستارى تابىلعان بولاتىن. مىنە، ەكەۋىنىڭ ورتاسىندا حان بولعان ايشۋاق ءابىلحايىر ۇلىنىڭ دا قۇلپىتاسى تابىلىپ، اۋدارىلدى. قۇلپىتاستى اۋدارعان مۇراتبەك جاحاتوۆ، قازبەك قابجان.

شولۋشى: گۇلىم جاقان

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار