ەلىمىزدىڭ ەگەمەندىگى شيرەك عاسىر كەزەڭنەن ءوتتى. ماڭىزدى جەتىستىكتەرىمىز قاتارىندا:

1.ساياسي ەگەمەن ەل بولدىق. وتارشىلدىق كەزەڭ 1868 جىلدان باستالىپ 1991 جىلدىڭ جەلتوقسان ايىنا دەيىن سوزىلدى. اتالعان ۋاقىت ارالىقتا ءبىز پاتشالىق رەسەيدىڭ جانە كسرونىڭ وتارى بولدىق. قازاقستان اسكەري - ساياسي جاعىنان دا تاۋەلسىز. ءبىز رەسەيمەن ودكب ۇيىمىندا بولساق تا رەسەيدەن تاۋەلسىزبىز. رەسەي جۇرگىزىپ كەلە جاتقان سوعىستار مەن اسكەري وپەراسيالارعا قاتىسپايمىز: ايتالىق شىعىس ۋكراينادا،سيرياداعى اسكەر وپەراسيالارىنا قاتىسپايمىز. ودكب ءبىرقاتار جينالىستارىنا پرەزيدەنت دەڭگەيىندە قاتىسپايمىز.

2.ەكونوميكالىق ەگەمەندىك ەكىنشى ماڭىزدى جەتىستىك.پوستكەڭەستىك كەڭىستىكتە ءبىرقاتار مەملەكەتتەر رەسەيدەن ساياسي ەگەمەندىگى بولسا دا، ەكونوميكالىق تاۋەلدىلىكتى ساقتايدى. ايتالىق ارمەنيا، بەلورۋسسيا، قىرعىزستان تاعى ءبىرقاتار بۇرىڭعى وتار رەسپۋبليكالار رەسەيدەن ەكونوميكالىق كومەك الادى. قازاقستان بارلىعىن ءوزى قامتاماسىز ەتىپ وتىرعان مەملەكەت.  رەسەيگە ەشبىر ەكونوميكالىق تاۋەلدىلىگى جوق. ەۋرازيالىق وداق تەك ەكونوميكالىق وداق دەپ ەسەپتەلەدى. بۇل وداقتىڭ شەشىمدەرى ديرەكتيۆالىق سيپاتى جوق.

3. قازاقستان تەرريتوريالىق ءبىرتۇتاستىعىن جانە دەموگرافيالىق تۇتاستىعىن ساقتاپ كەلەدى.

4. قازاقستان الەۋمەتتىك جاعىنان دا ەشبىر مەملەكەتكە تاۋەلدى ەمەس. ءبىز رەسەيدەن اقشالاي بيۋدجەتتىك ترانسفەرت-كومەك المايمىز. ەلىمىزدىڭ ساياسي، اسكەري- ساياسي، ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك ەگەمەندىگى، تەرريتوريالىق ءبىرتۇتاستىعىن ساقتاپ كەلەدى.بۇل جەتىستىكتەر العاشقى پرەزيدەنتىمىز نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ زور ەڭبەگىنىڭ ناتيجەسى ەكەنى بەلگىلى.

5. ءبىراق ءبىز رەسەيدەن ءتىل، اقپارات ساياساتىندا رۋحاني تاۋەلدىلىگىمىز بار. نۇرەكەڭ ءوزى قازاقشىل ازامات ، ءبىراق مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ قاعاجۋ قالعانى ايقىن. ورىس ءتىلى- رەسمي ءتىل ستاتۋسىندا، ءبىراق ورىس ءتىلى قازاقستاندا مەملەكەتتىك ءتىل ستاتۋسى مەملەكەتتىك تىلدەن جوعارى بولماسا دا، ونىڭ رەالدىق ستاتۋسى مەن قۇزىرەتى مەملەكەتتىك ءتىل قۇزىرەتىنەن جوعارى تۇر دەمەكپىن. بۇل وكىنىشتى جانە زاڭعا قايشى. ايتالىق، قازاقستاندا ورىسشا بىلمەيتىن مينيستر نەمەسە وبلىستىق ءتىپتى اۋداندىق اكىم دە جوق.

قازاقستان جۇرتشىلىعى رەسەي تەلەديدارىنىڭ ىقپالىندا، قازاقستاندىق تەلەديدار مەن باسقا اقپاراتتا ورىس ءتىلى باسىمگەرلىگى بايقالادى. ال قازاق جۇرتشىلىعى 71%، ال ورىس جۇرتشىلىعى بار بولعانى تەك 19%- تەن تومەن. وسىعان بايلانىستى مەنىڭ ءبىرقاتار ناقتى ۇسىنىسىمىز بار.

ولار:

1) ورىس ءتىلدى قازاق جۇرتشىلىعىنىڭ (سۋبەتنوس) پايدا بولۋىن بولدىرماۋ. سەبەبى بۇل سۋبەتنوس قازاق حالقىن ىدىراتۋعا اكەلۋى ىقتيمال؛

2) قازاق بۇگىنگى تاڭدا 71%، ال ورىس 19% تەن كەم بولعاندىقتان ق ر ءىس قاعازدارىن سول پايىزدىق قاتىناستاردا مەملەكەتتىك تىلدە جۇگىزىلۋى كەرەك ، مەملەكەتتىك تىلدە ءىس قۇجاتتارىن جۇرگىزەتىن اۋداندار ءتىزىمىن دەموگرافيالىق قۇرامعا سايكەس كوبەيتۋ؛

3)ءۇش تۇعىرلى تىلدىك باعدارلامانى مەكتەپتەن الىپ تاستاۋ. (التىنبەك حاليدۋللين ۇسىنىسى: قازاق ەلىندە ۇلتىنا قاراماي مىندەتتى تۇردە بارلىق بالاباقشالارى مەن باستاۋشىش سىنىپتاردى تەك قازاق تىلىندە جۇرگىزۋ كەرەك)؛

4) مەملەكەتتىك تىلگە شورقاق نەمەسە قازاق تىلىندە سويلەمەيتىن قازاق شەنەۋنىكتەردى روتاسيالاۋدىڭ ورنىنا قازاقشاسى بار ورىس، ۋكراين، نەمىستەردى قويۋ.

5) ق ر ساياسي دوكتريناسى كەرەك.

ەكونوميكا كلاسسيكالىق نارىققا نەگىزدەلۋ كەرەك، وڭشىل ليبەرالدىق جۇيە ءتيىمدى بولار؛

قۇقىقتىق ساياسي رەفورمانىڭ كەلەسى قادامى - وبلىستىق ماسليحاتتاردىڭ قۇزىرىن كوتەرىپ، بارلىق وبلىستىق شەنەۋنىكتەردى جانە اكىمدى ماسليحات تاراپىنان پارمەندى قاداعالاۋدى قويۋ؛

ۇلتتىق ساياسات ينتەگراسيالىق جانە اسسيميلياسيالىق (پروگرەسسيۆتى ءۇردىس) ماقساتتارعا نەگىزدەلۋ كەرەك.

ءتۇپ ماقسات : قازاق ءتىلى مەن قۇندىلىقتارىنا نەگىزدەلگەن مەملەكەتكە اينالۋ.

ءازىمباي عالي