اكسيا ءسوزىن ەستىگەندە كوبىندە قاراپايىم حالىق بۇل قاراجاتى بار، قالتاسى قالىڭ بايلاردىڭ عانا يەلىگىندە بولادى دەپ ويلايدى. بۇل - قاتە تۇسىنىك. اكسيونەر بولۋ ءۇشىن بانك قىزمەتكەرى نەمەسە كومپانيا يەگەرى بولۋدىڭ قاجەتى جوق. ءبىراق، كەز كەلگەن كومپانيا اكسيونەرى بولۋ مۇمكىن ەمەس. بۇل تەك كومپانيا شەشىمى بويىنشا، ينۆەستيسياعا قاراجات ىزدەگەن ساتتە عانا مۇمكىن بولادى. ياعني، بۇل پۋبليكالىق كومپانياعا اينالۋى كەرەك. وسىدان كەيىن، كومپانيا جەكەمەنشىگىنىڭ بەلگىلى مولشەرى قول جەتىمدى بولعان جاعدايدا عانا ساتىپ الا الاسىز..
ەندەشە، مەحانيزمىنە توقتالا كەتكەيىك. اكسيونەر بولۋ ءۇشىن ەڭ ءبىرىنشى، ءسىز بروكەرمەن بايلانىسۋىڭىز كەرەك. (بروكەر –فوند رىنوگى مەن ءسىزدىڭ اراڭىزداعى دانەكەر، بايلانىستىرۋشى).
ءسىز بروكەر كومەگىمەن قالاعان كومپانيا اكسياسىن ساتىپ الا الاسىز. كەيىنگى شەشىم وزىڭىزدە. ءسىز اكسيانى ساۋداعا سالۋىڭىزعا بولادى. ياعني، جوعارىدا ايتىپ وتكەندەي، اكسيانى ساتۋعا نەمەسە ساتىپ الۋعا قۇقىعىڭىز بار. ەكىنشى جولى – سوڭىنا دەيىن كۇتىپ، اكسيانىڭ سوڭعى تابىسىن الساڭىز بولادى. ءبىراق، ايتا كەتۋ كەرەك. ءسىزدىڭ تابىستى بولۋىڭىز - كومپانيانىڭ جۇمىسى وڭ ناتيجەدە ىلگەرىلەۋىنە بايلانىستى. ەگەر، ءسىز اكسيونەر بولىپ وتىرعان كومپانيانىڭ تابىسى ويداعىدان تومەن كورسەتكىش كورسەتكەن جاعدايدا، ءوز اكسياڭىزدى ساتىپ، كوتەرىلگەنىن كۇتكەنىڭىز دۇرىس بولادى. بۇل دا ءبىر تابىس كوزى. الايدا، ءجىتى باقىلاۋ مەن ەسەپتى قاجەت ەتەدى.
وبليگاسيا - سىزگە قىزمەت كورسەتەتىن باعالى قاعاز. قۇندىلىعى - ونى ساتىپ الۋعا نەمەسە ساتۋعا بولاتىندىعىندا. ەرەكشەلىگى - مىندەتتەمە كورىنىسىندە بولادى. كومپانيا وبليگاسيانى تابىس كوزى رەتىندە ەسەپتەيدى. سەبەبى، وبليگاسيانى قولدانۋ بارىسىندا ينۆەستورعا بەلگىلى ءبىر پايىزىن قايتارىپ وتىرادى. ناتيجەسىندە، بەلگىلى ءبىر مەرزىم ارالىعىندا ءسىز قارىزعا العان اقشانى بانكتىڭ وزىنە قايتاراسىز. جالپىعا ۇعىنىقتى تىلدە ايتقاندا بۇل – نەسيە.
كومپانياعا نەسيە نە ءۇشىن كەرەك دەپ ويلايسىزدار؟ ونىڭ باستى سەبەبى - بولاشاعى ايقىن، تابىسى مىقتى كومپانيانىڭ اياعىنان تىك تۇرىپ كەتۋىنە سەپتىگىن تيگىزەدى. ياعني، كرەديتور كومپانيا - ءوزى ينۆەستور، ءوزى وبليگاسيانىڭ يەسى. بۇل دەگەنىمىز تابىستىڭ قاينار بۇلاعى.
وبليگاسياعا بايلانىستى پايدا قالاي تۇسەتىنىن ايتار بولساق، ەڭ ءبىرىنشى جانە وڭاي – نومينال.
وبليگاسيالار ديسكونتپەن ساتىلىمعا شىعارىلادى. مىسالى، وبليگاسيانىڭ نومينالدى قۇنى 7000 تەڭگە بولسا، ءسىز ونى ديسكونتپەن 5000 تەڭگەگە الاسىز. قايتارىم بارىسىندا مەن سىزگە ونى نومينالدى قۇنى، ياعني 7000 (جەتى مىڭ) تەڭگەمەن قايتارامىن. ءتيىمدى.
الايدا، كەي جاعدايدا نومينالدىڭ باعاسى ساتىپ الۋدان قىمبات بولۋى مۇمكىن. تاڭ قالاتىن دانەڭە جوق. بۇل جەردە ناتيجەلى تابىستى كورۋ ءۇشىن مەرزىمنىڭ سوڭىنا دەيىن كۇتۋ كەرەك. راسىندا، ءسىز ۇتىلمايسىز، قورىقپاڭىز. ەكىنشى ءتۇرى – كۋپون. كومپانيا سىزگە تولەيتىن پروسەنتتىڭ قۇنى – وبەكت بولىپ تابىلادى. ياعني، ءسىز تابىستى پروسەنت ارقىلى الىپ وتىراسىز. تولەۋ مەرزىمى - كەلىسىمشارتقا بايلانىستى ءار ءتۇرلى بولادى.
نۋرلانوۆا اقبايان