ءۇي تازالاعان سايىن جاتىن بولمەدەگى وسى ءبىر ەسكى-قۇسقى بولىپ، ءبىراق ەش جەرى سىنىپ، نە جارامسىز بولماسا دا، توزىپ كەتكەن ساندىق ءمولدىردىڭ كوزىنە قۇددى ءبىر لاقتىرىپ تاستاۋ كەرەك زاتتاي كورىنەتىن. دەگەنمەن، ۇيگە قوناق كەلگەندە اناسى ساندىقتان تىققان-پىققانىن الىپ جاتقاندا، ءمولدىر جانىندا تۇرىپ، ساندىقتاعى ءار جاڭا زاتقا تامسانىپ تۇراتىن. كەرەگىن العان اناسىنا ءمولدىر «ءوزىم جابا سالامىن» دەپ، ساندىقتاعى ءاربىر زاتتى كيىپ، تاعىپ كورىپ، ابدەن يىسكەپ-يىسكەپ الاتىن. ونداعى زاتتاردىڭ ءيىسى تىم ەرەكشە ەدى. ىشىندەگىلەردى ويلاسا، «ساندىقتى لاقتىرىپ تاستاۋ كەرەك» دەگەن ويىنان اينىپ قالاتىن. 
ونىڭ ىشىندە نە جوق دەسەڭشى، شىركىن. كونەتوز شاپان، ويۋلى كيمەشەك، كوز جاۋىن الار التىن، كۇمىس ساقينا، بىلەزىك، سىرعالار، كىشكەنتاي بالانىڭ يتكويلەكتەرى، نەشە ءتۇرلى، زەرلى ورامالدار، جەيدەلەر، كويلەكتىك دەپ، ءبىراق ەشقاشان سولاردان كويلەك تىگىلمەيتىن ماتالار، ۇلكەندەر ايتپاقشى «قىرىق جىلعى» زاتتار دا تابىلادى. ال، ساندىقتىڭ ەڭ تۇبىندە ءبىر دوربا بار بولاتىن. ول دوربادا اناسىنىڭ تويدا كيگەن فاتاسى مەن جاپ-جاڭا، قوناقتىڭ اتى جازىلماعان اتا-اناسىنىڭ تويىنان ارتىلعان شاقىرۋ بيلەتتەرى. ءمولدىر قىزىق كورىپ، ءبىر شاقىرۋ بيلەتىن الىپ، قوناق جازىلاتىن جەرگە ءوز ەسىمىن جازىپ، «قۇرمەتتى، قىزىمىز ءمولدىر» دەگەن ماتىندە ءوز اتا-اناسىنىڭ تويىنا ءوزىن شاقىرىپ، قويىن داپتەرىنە ساقتاپ قويعانى بار ەدى. جانە اناسىنىڭ فاتاسىن تاعىپ الىپ، ءبىر رەت شىر كوبەلەك اينالىپ بيلەۋ دە ادەتكە اينالعان. قىزىعى قانعان سوڭ ساندىقتى جاۋىپ قوياتىن. ءبىر رەتتە ساندىقتىڭ ەسكىرىپ كەتكەنىن العا تارتىپ، لاقتىرىپ تاستاساق دەگەن ۇسىنىسىن ايتقاندا اناسىنىڭ قالاي رەنجىپ، ساندىقتى اجەسى، ياعني اناسىنىڭ اناسى قىزى ءۇشىن ارنايى جاساتىپ، ارتىنان الىپ كەلگەندىگىن، قانشا ەسكىرسە دە، ەڭ قىمبات زات ەكەنىن ايتقان كەزدە، ءمولدىر ساندىقتىڭ اناسى ءۇشىن ەڭ اياۋلى ەستەلىك ەكەنىن ۇقتى. ۇقتى دا، ودان كەيىن ەشقاشان ونى تاستاۋ تۋرالى ءسوز قوزعاعان ەمەس. 
مەكتەپتى ءبىتىرىپ، وقۋعا ءتۇسىپ، قالاعا كەتكەن ءمولدىر ءبىرىنشى كۋرستى اياقتاعاندا اناسى قايتتى. ۇلكەندەردىڭ ايتۋىمەن اناسىنىڭ ءاربىر زاتىن، كيىمدەرىن دۇرىستاپ ۇستايدى، اياقاستى ەتپەيدى دەگەندەرگە تاراتىپ بەردى. مولدىرگە بۇيىرعانى اناسىنىڭ اجەسىنەن كەلە جاتقان كۇمىس بىلەزىگى مەن كۇمىس ساقيناسى. كوزىنىڭ قاراشىعىنداي كورىپ، ولاردى ەشقاشان شەشكەن ەمەس. اۋىلعا كەلگەن سايىن ساندىقتى اشىپ، زاتتاردى يىسكەپ تۇرادى. جىل وتكەن سايىن ىشىندەگى زاتتار ازايىپ، ءتىپتى يىستەرى دە كەتىپ قالدى. بۇرىنعىداي سەزىلمەيدى، قىزىقتىرمايدى. سوڭعى ءبىر جىل بويىنا ول ءتىپتى ساندىق تۋرالى ۇمىتتى دا. وسى كۇزدە تۇرمىسقا شىعۋعا سۇرانىپ كەلگەن ءمولدىر ساندىقتى سوڭعى رەت اشىپ، زاتتاردى كيىپ كورىپ، بالا كەزدەگىدەي، يىسكەپ وتىرعاندا اكەسى كورىپ، ءبارىن بىردەن ءتۇسىندى. زاتتارىن رەتتەپ سالىپ، ساندىقتىڭ ءبىر جەرىن اۋىرتىپ المايىن دەگەندەي اسا ۇقىپتىلىقپەن اۋزىن جاۋىپ، سۇيسىنە ءبىر قاراپ، قالاعا دا كەتتى ءمولدىر. وسى كەتكەنى - كەتكەن. ەندى كەلسە دە، باياعى ەركە قىز، ساندىقتىڭ يىسىنە قۇمار، ءار زاتتى ءجۇز رەت كيىپ كورەتىن ءمولدىر ەمەس، جات جۇرتتىق، قوناق بولىپ كەلەدى. وسىلايشا ءمولدىردىڭ تۋعان ۇيىندەگى مەرزىمى اياقتالدى. ەندى جاڭا ءومىر، جاڭا قادام، جاڭا ادامدار، جاڭا ساندىق، جاڭا زاتتار... ءبارى دە باسقاشا، ءبارى دە وزگەشە بولادى. اۋىلىن، ءۇيىن، اكەسىن، باۋىرلارىن، ءار بولمەنىڭ ءار قۋىسىن، اۋىلىنىڭ ءار جوتاسىن، توسەگىن جانە سول ءبىر كونەتوز، كەزىندە لاقتىرىپ تاستاعىسى كەلەتىن، ءبىراق ءقازىر اناسىنان قالعان كوزدەي، اياۋلى دا، قىمبات، باعالى، قۇندى ساندىقتى قيماسا دا، قىز مۇراتى - كەتۋ. 
اللا قالاۋىمەن، جۇرەك جارتىسىن، كوڭىل كىلتىن تاۋىپ، ۇزاتۋى، تويى، قۇدالىعى وتكەننەن كەيىن ءمولدىردىڭ ارتىنان توسەك ورنىن الىپ باردى. اكەسى زاتتارمەن بىرگە ساندىقتى ءتۇسىرىپ جاتقاندا ءمولدىردىڭ كوزىنە جاس ۇيالادى. ءسال-پال جوندەپ، كەيبىر جەرلەرىن سىرلاپ، وڭدەپ، قۇددى جاڭا ساندىقتاي بولىپ كورىنىپ تۇرعان، سول ءبىر اناسىنىڭ قيماسى، اناسىنىڭ بولشەگى كونەتوز ساندىق ەكەنىن بىردەن تانىدى. «اكەتايىم، سىزگە كوپ راحمەت!» - دەپ اكەسىن قۇشاقتاي العان ءمولدىر وزىمەن بىرگە بۇل جاڭا ۇيگە، ۇيرەنىسە الماي جۇرگەن جاڭا ورتاعا اناسىنىڭ ءبىر بولشەگى دە كەلگەندەي ەرەكشە سەزىمدە بولدى.

ماقپال سەمباي