Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى "Bai-Quat" ينۆەستيسيالىق كومپانياسىنىڭ باس قارجى كەڭەسشىسى - سايلاۋ ءابايدىلدانوۆ ازاماتتاردىڭ قارجىلىق ساۋاتتىلىعى جونىندە، ۇلت قانىنداعى قاساڭ قاعيدالار جايىندا كولەمدى سۇحبات جۇرگىزگەن-دى. وقىرمانعا قولايلىلىق جاساۋ ماقساتىندا سۇحباتتى تاقىرىپشالارمەن ءبولىپ بەرگەندى ءجون كوردىك.

ءبىرىنشى بولىمگە سىلتەمە: بايلىققا ۇمتىلۋ: ءوز قاراجاتىمىزدى ءتيىمدى باسقارۋدىڭ جولدارى قانداي؟

ەكىنشى بولىمگە سىلتەمە: كەشەگى باي قازاقتىڭ ۇرپاعى بۇگىن نەگە كەدەي؟ قارجىگەر جاۋاپ بەرەدى

بالالاردى قارجىلىق ساۋاتتىلىققا مەكتەپكە بارماي تۇرىپ ۇيرەتكەن ءجون

بالانى ەڭ الدىمەن ەڭبەككە باۋلىڭىز. ءقازىر بالالاردىڭ بارلىعى قىزىعاتىن كوپيلكا دەگەن دۇنيە بار. ول كوپيلكانىڭ مىندەتى - ءبىرىنشى قاعيدا بويىنشا ۇنەمى اقشا جيناۋ. اكەسى كەلگەن سوڭ بالاسىنا تيىن بەرەدى. ول كوپيلكاعا سالدى. ءبىراق كوپيلكادان شىققاننان كەيىن وعان ۆەلوسيپەد الىپ بەرۋى مۇمكىن. وسى جەردە بالاعا ايتۋ كەرەك، كورسەتۋ كەرەك. مىناۋ سەنىڭ العاشقى كاپيتالىڭ، مىناۋ سەنىڭ بولاشاقتاعى اقشاڭ، وعان ءبىز ساعان دەپوزيت اشىپ قويايىق دەپ باعىتتاسىن. نەمەسە ءقازىر التىن بار ەمەس پە؟ "بالام ساعان 5 گرامم التىن الىپ بەرەم. بۇل سەنىڭ ءوزىڭنىڭ جيناعان اقشاڭ، ءبىز سەنى التىنعا ينۆەستيسيا جاساۋدى ۇيرەتەيىك"، - دەسىن. ول اقشاسىن جيناپ ءبىرىنشى قادامىن جاساپ تۇر. سوسىن اكەسى بالاسىنىڭ وقۋىنا، تويىنا اقشا جينايدى. مۇنى العاشقى قارجىلىق جوسپارلاۋ دەپ اتايمىز. بالا تاربيەسىنە كەلگەندە مەن اكەمنىڭ ايتقانىن ىستەگەن جوقپىن، مەن اكەمنىڭ ىستەگەنىن ىستەدىم. بالاڭىزدى باي بولۋعا تاربيلەيمىن دەسەڭىز، بۇگىننەن باستاپ ءوزىڭىزدىڭ جەكە قارجىڭىزدى باسقارىڭىز، اقشا جيناڭىز. اقشانى ينۆەستيسيا جاساڭىز. بالاڭىز وسكەن سوڭ وعان ۇيرەتۋدىڭ قاجەتى جوق، ول ءوزى دە سونى ىستەيدى. ءبىزدىڭ اتا-بابامىز مىڭ جىلداي بالقىپ-شالقىپ  ءومىر ءسۇردى. نەگە؟ سەبەبى ولاردا جازىلماعان كودەكس بولدى. بالا اقىل تىڭدامايدى، اكەسى مەن شەشەسىنەن كورگەنىن جاسايدى.

ايىرباستى ەۋروپانىڭ ادامدارى بىزگە ۇيرەتكىسى كەلەدى

قازاق بالاسىنا ەنشى بەرەدى. ەۋروپالىق عالىمدار: "ادامدار اراسىندا ايىرباس بولۋ كەرەك. تەگىن ەشتەڭە الۋعا بولمايدى. ايىرباس بۇزىلادى" دەيدى. بۇل سىزدەرگە جاڭالىق پا دەدىم. "يا بۇل ەۋروپادا وتە وزەكتى"، - دەيدى. مەنىڭ اتا-بابام وسى جولدى ۇستاپ كەلە جاتقانىنا مىڭ جىل بولدى دەدىم. ءبىز ءتىپتى كەلىن الساق، قالىڭمال بەرەمىز دەپ ەدىم، ءبارى شالقاسىنان ءتۇستى. سەندەر ادامداردى ساتىپ الاسىڭدار ما دەيدى. ەندى، ءسىز ويلاڭىز، ءقازىر نەگە ەنە مەن كەلىن ورتاسىندا ارازداسۋ كوپ. ەنە ول جاقسى ادام. ءبىراق ءسىزدى تەگىن الدى، ياعني ۇرلاپ الدى. سىزگە قالىڭ مال تولەگەن جوق. وعان مىناداي قاراپايىم مىسال كەلتىرۋگە بولادى. مىسالى سول ەنەسى باردى دا ءبىر توندى كوشەدە تۇرعان جەرىنەن تەگىن الىپ كەلدى. وعان اسا ءمان بەرمەي، ۇيگە ءىلىپ قويا سالدى دەلىك. ول توندى تەگىن الىپ كەلگەننەن كەيىن قادىر-قاسيەتى بولا ما؟ ال ەندى سول توڭدى ەكى مىڭ دوللارعا ساتىپ السىن. ساتىپ العاننان كەيىن كۇيەۋىنە قارامايدى، تونىن اۋكەستەپ، شيفونەردىڭ ىشىنە ءدارىسىن سەۋىپ ءىلىپ قويادى. نەگە؟ ويتكەنى ەموسيا كوپ، توندى ساتىپ الۋ ءۇشىن اقشا جۇمسادى. وسى مىسالداعىداي نەگە ءسىز قالىڭ مال بەرمەيسىز؟ مىڭداعان جىلدار بويى قازاقتار ونى بەكەر جاساماعان.  ءسىز قالىڭ مالعا  ميلليون تەڭگە بەردىڭىز دەيىك، ەنەنىڭ كوز الدىنا ميلليون تەڭگە ەلەستەيدى. كەلىننىڭ دە قادىر-قاسيەتى بولادى.  ودان بولەك، قازاق قايدا بارسا دا قۇر قول بارماعان. مىسالى، ءبىر ۇيگە قوناق بولىپ بارا قالساق، كونفەت اپارىپ بەرەمىز. مۇنىڭ بارلىعى ءبىزدىڭ قانىمىزدا بار دۇنيە. ايىرباستى ەۋروپانىڭ ادامدارى بىزگە ۇيرەتكىسى كەلەدى.

بىزگە ەشقانداي نەسيە الۋدىڭ قاجەتى جوق

ءقازىر ءبىزدىڭ قوعامعا نەسيە بىردە-بىر پايدا كەلتىرمەيدى. مەن جەكە قارجىگەر رەتىندە حالىققا ايتارىم، نەسيە الماڭىزدار. كرەديت - ءسىزدى قۋ تاقىر كەدەيلىككە الىپ باراتىن تۋرا جول. نەسيەنى تەك بيزنەسمەندەر بيزنەسىن جۇرگىزىپ، دامىتۋ ءۇشىن عانا الۋى كەرەك. نەسيە - نەگىزى بيزنەسمەندەرگە ارنالعان قۇرال. ولاردىڭ اينالىم كاپيتالىن كەڭەيتۋ ءۇشىن، تولىقتىرۋ ءۇشىن نەسيە الۋ دۇرىس. وعان مەن كەلىسەمىن. ال سىزگە تەلەديدار، كويلەك الۋ ءۇشىن نەسيەنىڭ قاجەتى جوق. قاراپ وتىرساڭ، ول -ماركەتينگ. قاراپايىم عانا ايتاتىن بولساق، تاۋاردى ساتۋدىڭ جولى. ولار ءسىزدىڭ اكتيۆتەرىڭىزدى مۇمكىندىگىنشە پاسسيۆكە اينالدىرىپ وتىر. توي جاساۋ ءۇشىن نەسيە الامىز دەپ ءماز بولامىز. ءبىز نەسيە العاندا قۋانباۋىمىز كەرەك، قايتا ءسىز سونداي جاعدايعا جەتكەنىڭىزگە جىلاڭىز.  ءسىز بالاڭىزدىڭ قۋانىشىندا  ءوز باسىڭىزعا ۇلكەن ماسەلە جاساپ تۇرسىز. نە بولسا دا قارجىلىق جوسپار جاساۋ كەرەك. قارىز الۋ دەگەن نارسە قازىرگى ۋاقىتتىڭ عانا قۋانىشى. سول ءبىر مەزەتتىك قۋانىش، جىلدار بويى وكىنىشكە الىپ كەلەدى. 

سۇحباتتى جۇرگىزگەن

مارجان سابەت