ەلوردادا پرەزيدەنتتىڭ ءتىل رەفورماسىنا بايلانىستى ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسىندەگى ويلارىنان ورىستەيتىن باستامالاردى جۇزەگە اسىرۋدىڭ باعىتتارى مەن مىندەتتەرىن ايقىنداۋعا ارنالعان مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن جيىن ءوتتى.
–بۇگىنگى جيىنىمىزدىڭ ماقساتى بەكىتىلگەن الىپبيىمىزگە ۇلتتىق كوميسسيا جانىنداعى ورفوگرافيالىق جۇمىس توبى عالىمدارىنىڭ ەنگىزگەن ۇسىنىستارىن تاعى ءبىر مارتە زەردەلەپ، باسقا حالىقتاردا جۇرگىزىلگەن ءتىل رەفورماسىنا تەرەڭدەپ قاراپ، ءتۇيىن ءتۇيۋ، قورىتىندى جاساۋ بولىپ وتىر. وسى جيىندى پايدالانا وتىرىپ، اعىمداعى جىلعى 19 جەلتوقساندا وتكەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتى وتىرىسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى ءتىل ساياساتىن ىسكە اسىرۋ جونىندەگى 2020–2025 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلامانىڭ ماقۇلدانعانىن حابارلايمىن. مەملەكەتتىك باعدارلامانىڭ نەگىزگى ءبىرىنشى مىندەتى – لاتىنگرافيكالى ءالىپبي نەگىزىندە قازاق ءتىلىن جاڭعىرتۋ، -دەدى مادەنيەت جانە سپورت ۆيسە-مينيسترى نۇرعيسا داۋەشوۆ.
–جازۋ رەفورماسىنىڭ ءساتتى، ءارى ۋاقتىلى جۇزەگە اسۋى ءۇشىن مىنا نارسەلەرگە باسا نازار اۋدارعان دۇرىس دەگەن ويدامىن، –دەدى ش.شاياحمەتوۆ اتىنداعى «ءتىل-قازىنا» ۇلتتىق عىلىمي-پراكتيكالىق ورتالىعىنىڭ ورفوگرافيا باسقارماسىنىڭ باسشىسى گۇلفار مامىربەك.
اتاپ ايتقاندا، «پرەزيدەنت ءالىپبيدى جەتىلدىرۋگە بايلانىستى شەشىم قابىلدانعان سوڭ قوعام پىكىرىمەن ساناسۋ ماقساتىندا جەكەلەگەن ازاماتتار تاراپىنان ۇسىنىلعان ءالىپبي جوبالارى تالقىلاۋدان ءوتىپ جاتىر. بۇل ارينە، پايدالى، دۇرىس. دەسەك تە، الداعى ۋاقىتتا كەلىپ ءتۇسىپ جاتقان بۇنداي جوبالاردىڭ ءارقايسىسىن تالقىلاۋعا ۋاقىت كەتىرمەي، ورفوگرافيالىق توپ مۇشەلەرى دۇرىس دەپ تانىعان، وڭتايلى ءالىپبي جوباسى تەز ارادا ۇكىمەتكە ۇسىنىلۋى كەرەك. سەبەبى، ۇلتتىق جازۋدىڭ شارتتارىنا سايكەس كەلمەيتىن، قازاق جازۋىنا جارامايتىن ءالىپبي جوبالارىن تالقىلاۋعا ۋاقىت كەتىرۋدىڭ قاجەتى جوق.
ءبىر دىبىس ءبىر تاڭبامەن بەلگىلەنۋى كەرەك، ءار دىبىسقا جەكە-جەكە تاڭبا ارنالۋى كەرەك، ديگراف، تريگرافتار ءالىپبي قۇرامىندا بولماۋى كەرەك دەگەن پرينسيپتەن اۋىتقىماۋىمىز قاجەت، بۇل ورفوگرافيالىق جۇمىس توبىنىڭ قارارى رەتىندە رەسمي تۇردە ۇسىنىلعانى دۇرىس. بۇنداي رەسمي تۇردەگى قاراردىڭ بولماۋى كەسىرىنەن ءالىپبي جوباسىن ۇسىنۋشىلار تاراپىنان ەكى دىبىستى ءبىر تاڭبامەن بەرۋ، ت.ب. كەمشىلىكتەر ورىن الىپ جاتىر.
جازۋ رەفورماسىنا قوعام بەي-جاي قارامايتىنى انىق، وسى تۇرعىدان العاندا عالىمدار تاراپىنان بولسىن، حالىق تاراپىنان بولسىن پىكىر قايشىلىق پەن داۋ-دامايدىڭ ورىن الۋ زاڭدىلىق جانە بۇنى توقتاتپاسا ول جالعاسا بەرەدى، ەشقاشان توقتامايدى. سول ءۇشىن دۇرىس دەپ تانىلعان 4ء-شى ءالىپبي مەن ەملە ەرەجەسى رەسمي تۇردە ارنايى جارلىقپەن بەكىتىلۋى كەرەك (ماقۇلدانۋ ەمەس). ەملە ەرەجەسى بەكىتىلگەننەن كەيىن جۇيەلى جۇمىس جۇرەدى. لاتىن الىپبيىنە كوشۋ جۇمىستارىنىڭ بارلىعى وسى ەملە ەرەجەسىنە تىرەلىپ وتىر،-دەپ ويىن ءوربىتتى گۇلفار مامىربەك.
ال ەملە ماسەلەسى توڭىرەگىندە «ءقازىر 42 ءارىپ 32 ارىپكە تۇسكەننەن كەيىن ەملەدەگى ەڭ كوپ وزگەرىس كىرمە سوزدەردى تاڭبالاۋدا بولىپ وتىر. وسى ماسەلەدە پۋريستىك باعىتتى ۇستانۋشىلار مەن كەرىسىنشە جاقتاماۋشىلار تاراپىنان پىكىر ەكىگە جارىلدى. پۋريستىك باعىتتىڭ جاعىمدى دا، جاعىمسىز دا تۇستارى بولاتىندىعىن ەسكەرۋىمىز كەرەك. مينيستر ءسوزىن ءمىنىستىر، ۋنيۆەرسيتەت ءسوزىن ۇنىبەرسىتەت، فيلم ءسوزىن ءپىلىم دەپ جازعاننان ەشكىم پاتريوت بولىپ كەتپەيدى، بۇلايشا تۇبەگەيلى توڭكەرىس جاساۋعا اسىقپاۋىمىز كەرەك. سەبەبى ءبىز حح عاسىردا ەمەس، ءححى عاسىردا اقپاراتتىق تەحنولوگيا دامىعان زاماندا، ۇشتىلدىلىك جۇيەسى بار قوعامدا وتىرعانىمىزدى جانە كيريل ساناداعى حالىق پەن لاتىن ساناداعى جاس ۇرپاقتىڭ ارالىعىندا وتىرعانىمىزدى ۇمىتپاعانىمىز ءجون. تىلدىك رەفورما دەگەن جازۋدى، ورفوگرافيانى جەڭىلدەتۋ ەكەندىگىن ەسكەرسەك، بازالىق نورمادا قالىپتاسقان سوزدەرگە تۇبەگەيلى توڭكەرىس جاساۋ قالام ۇستاۋشىلارعا جەڭىلدىك ەمەس، قيىندىق تۋدىراتىنى ءسوزسىز. سول ءۇشىن باستاپقى كەزەڭدە ءالىپبي قۇرامىندا تاڭبالارى جوق كىرمە سوزدەردىڭ جازىلىمىن رەتتەۋگە باسا نازار اۋدارىلعانى دۇرىس»-دەپ ويىن تۇيىندەدى گۇلفار مامىربەك.
جيىن بارىسىندا قازاق ءتىلىنىڭ لاتىن الىپبيىنە كوشىرۋ كەزەڭىندەگى تىلدىك رەفورمانىڭ ورنى مەن ماڭىزى، ءتىلدىڭ ىشكى الەۋەتى مەن ەكسترالينگۆيستيكالىق فاكتورلاردىڭ اسەرى، ءتىلدى وقىتۋ مەن ۇيرەتۋ ادىستەمەسىن وڭتايلاندىرۋ، تىلدەگى ىقشامدالۋ ۇدەرىسى، حالىقارالىق تاجىريبەلەر، اسىرەسە، تۇركى، اعىلشىن، ورىس تىلدەرىندەگى رەفورمالار بارىسى تۋرالى نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ، ل.ن.گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق، قازاق بيزنەس جانە تەحنولوگيا ۋنيۆەرسيتەتتەرىنىڭ، ەۋرازيا گۋمانيتارلىق ينستيتۋتىنىڭ عالىمدارى مەن ونلاين-رەجيمدە الماتى قالاسىنان ا.بايتۇرسىن ۇلى اتىنداعى ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتىنىڭ، اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عالىمدارى وي-پىكىرلەرىمەن ءبولىستى.
پىكىر قالدىرۋ