الماتى – ەلىمىزدىڭ ءىرى مەگاپوليسى، الايدا مۇندا اۋانىڭ لاستانۋى كۇردەلى ەكولوگيالىق ماسەلە بولىپ وتىر. قالا تاۋلارمەن قورشالعاندىقتان، قىستا ءتۇتىن مەن زياندى بولشەكتەر تۇرىپ قالادى. اۋانىڭ ناشار ساپاسىنا كولىكتەردىڭ كوبەيۋى، ءوندىرىس ورىندارى، كومىر جاعۋ جانە قۇرىلىس شاڭى سەبەپ بولادى. بۇل اسىرەسە بالالار، قارتتار مەن تىنىس الۋ جۇيەسىندە ماسەلەسى بار ادامدارعا كەرى اسەرىن تيگىزۋدە.

زەرتتەۋ ناتيجەسى بويىنشا:

تۇرعىنداردىڭ 41%-ى – باس اۋرۋى مەن شارشاۋعا، 35%-ى – تىنىس الۋ قيىندىعىنا، 34%-ى – اللەرگياعا شاعىمدانعان.

66%-ى اۋا لاستانۋى بالالار ءۇشىن ءقاۋىپتى، 45%-ى ەرەسەكتەرگە زيان دەپ ەسەپتەيدى.

اۋا ساپاسىن جاقسارتۋ جولدارى:

1.ەلەكتر كولىكتەرىن دامىتۋ

2.قوعامدىق كولىكتى جەتىلدىرۋ

3.جاسىل بەلدەۋلەر مەن اعاش وتىرعىزۋ

4.اۋا ساپاسىن باقىلاۋ جۇيەسىن كۇشەيتۋ

5.ەنەرگيا تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ

6.كەپتەلىستى ازايتۋ، ۆەلوجولداردى دامىتۋ

7.قالدىقتاردى ءتيىمدى باسقارۋ

ەكولوگ ازاماتحان امىرتايەۆتىڭ ايتۋىنشا، الماتىنىڭ اۋاسىن تازارتۋ ءۇشىن الدىمەن كولىك ماسەلەسىن شەشۋ كەرەك. قالاداعى لاستانۋدىڭ نەگىزگى كوزى — اۆتوكولىكتەر دەپ سانايدى. سوندىقتان كولىكتەردى باقىلاۋعا الىپ، جانارمايدان گازعا، ودان كەيىن ەلەكتروموبيلدەرگە كوشۋ ماڭىزدى. ەگەر اۆتوبۋس، مەترو، تروللەيبۋس ىڭعايلى ءارى قولجەتىمدى بولسا، حالىق جەكە كولىكتەن باس تارتىپ، ەكولوگياعا وڭ اسەر ەتەتىنىن ايتتى. قالانىڭ شەتىندە تۇراتىن تۇرعىندارعا دا قوعامدىق كولىكپەن قاتىناۋ جەڭىلدەسە، بۇل ماسەلەنى شەشۋگە قوسىمشا سەرپىن بەرەتىندىگىن ايتتى.

الماتىلىق تۇرعىندار دا اۋانىڭ لاستانۋىنا الاڭداۋلى. ماسەلەن، قالا تۇرعىنى ايگۇل سايلاۋباي:

“قىستا تەرەزە اشۋ مۇمكىن ەمەس. ءتۇتىن مەن ءيىس ۇيگە كىرىپ، بالالار ءجيى اۋىرادى. قوعامدىق كولىكپەن قاتىناۋ قيىن بولعاندىقتان، كولىكپەن جۇرگىزەمىن. ءبىراق ەكولوگيا ءۇشىن الاڭدايمىز،”

— دەيدى. تۇرعىندار قوعامدىق كولىكتىڭ قولجەتىمدىلىگىن ارتتىرۋ مەن جاسىل ايماقتاردى كوبەيتۋدى سۇرايدى.

تىلشىلەر:زاميرا مىرزاتايەۆا اسەل سايلاۋبەكوۆا