Kásibı hospıste kómek kórsetý Asosıasıasy men qaıyrymdylyq «Vera» (Senim) qory 2 jyl qatarynan dárigerler men meıirbıkelerge arnap konferensıa uıymdastyryp júr. Bul joly tyńdaýshylardyń sany ótken jylmen salystyrǵan bes ese kóp boldy. Shvesıa, Polsha, Izraıl, Germanıanyń mamandary óz tájirıbesimen bólisti. Lınn Halamısh jaqyn adamdarmen qalaı qoshtasyp, medısınanyń múmkindigi jetpeıtin aýrýlarǵa qalaı kómektesý kerektigin aıtyp berdi.
Sońǵy qoshtasý sózderi...
Qoshtasýǵa bes sóılemdi qoldaýnǵa bolady
- «Keshir meni»
- «Men seni keshirdim»
- «Men seni jaqsy kóremin»
- «Barlyǵyna raqmet»
- «Qosh bol»
Esterińizde saqtańyzdar bastapqy úsh sózdiń ólimge eshqandaı qatysy joq. Men ol sózderdi balalarym men kúıeýime jıi aıtamyn. Sizder de solaı isteńizder. Eshkish dám tuzy qashan taýsylatynyn bilmeıdi ǵoı. Tótenshe jaǵdaıǵa túsken adamdar bárinen de jaqyndaryna meırimdilik tanytyp, jaqsy kóretinderin sırek aıtqanynan ókinetinin jıi estımiz.
Adamdar ólim aýzynda jatqandarmen nelikten sóılesýge qorqady?
Jany qınalǵan jannyń nemese ólip bara jatan adamnyń kózine qaraý qıyn. Biz kózderine tik qaramaýǵa tyrysamyz. Dáriger palataǵa kiredi de amandasyp, qal jaǵdaıyn suraıdy. Bul ýaqytta emdelýshiniń kózine emes, jastyqqa nemese kórpege qarap turady. Meıirbıkelerde dál solaı. Tipti týystarynyń ózi de ólim aýzynda jatqan adammen ońasha qalmaýy úshin eki-ekiden keledi nemese palataǵa kire sala gazet oqı bastaıdy.
Biz kózge qaraý arqyly adamdy elep turǵanyn bildiremiz. Aýrý adammen ondaı baılanys bolmasa, olar úshin bul áleýmettik ólimmen teń.
Ólim sebepteri jaıly...
Aýyryp jatqan adammen jáne olardyń týystarymen mindetti túrde aýrýynyń sebebi jaıly sóılesý kerek. Sebebi kóp jaǵdaıda adamdar ómirde birdeńkeni durys istemegeni úshin jazamdy alyp jatyrmyn dep oılaıdy. Men balalardan «qalaı aýyryp qaldyń?» dep suraǵanda, kóbine «Múmkin men jaman bala bolǵannan keıin shyǵar» degen jaýap estımin. Mundaı jaǵdaıda men jaı ǵana «Múmkin sen jaman bala bolǵan shyǵarsyń. Biraq bul seniń aýrýyńa eshqandaı qatysy joq» dep jaýap beremin.
Aýrý balalar «Nelikten men?» degen suraq qoımaıdy. Olar ózbetinshe jaýap tabady. Men ólim aýzynda jatqan 16 jasar balamen sóılestim. «Men ótken ómirimde jaman ister istedim. Sondyqtan qazirgi ómirimde sonyń jazasyn alyp jatyrmyn. Alaıda endigi ómirim keremet ótedi» degeni esimde. Mundaı jaýapty estigende onymen taıtalasýdyń qajeti joq. Sebebi bul onyń ishki oıy, túısigi.
Jaǵymsyz jańalyq jaıynda...
Dárigerler "emdelýshiniń otbasy oǵan dıagnozy týraly aıtýǵa ruqsat bermese ne isteý kerek?" degen saýaldy jıi qoıady. Birinshi týysqandaryna ma, álde ózine aıtý kerek pe? Dárigerdiń moraldy mindetteri bar. Taǵdyr da, ómir de emdelýshiniki ekenin túsinýimiz kerek. Kerisinshe aýyryp jatqan adam óz isine jaýap bere alatyndaı jaǵdaıda bolsa, dıagnozy týraly týystaryna aıtý kerektigin emdelýshiden suraýymyz qajet. Eshqashan emdelýshini aldamańdar, olarǵa joǵarydan qaramańdar. Ol sheshim qabyldaı alatyn eresek adam ekenin esten shyǵarmaý kerek.
Jaman jańalyqqa únemi tek qarsylyq bolmaıdy. Eger adam uzaq ýaqyt boıy hospıste jatsa, jan-jaǵynda ne bolyp jatqanyna mán berýden qalady. Onyń otbasy da sharshaıdy. Olar jaqynynyń qınalyp ótken ómiri úzilgende olar da jeńildegendeı bolady. Biraq ol úshin týystaryn jazǵyrýdyń qajeti joq. Sebebi odan keıin aýyrlyq sezimi keledi. Biz ol adamdardyń esin jınaýyna kómektesýimiz kerek.
Derekkóz: lenta.ru
Aýdarǵan: Ásem Álmuhanbet
