Egemen.kz -tiń habarlaýynsha,  jýyrda «Qazaqfılm» AQ túsir­gen «Beısetaı Dáýrenbekov jáne 12 taǵdyr» atty derekti fılmniń kór­se­tilimi boldy. Almaty oblysyna qa­rasty İle-Balqash aýdandaryndaǵy Araltóbe aýylynda bolǵan bul oqıǵa búginde kómeski tartqanymen, kezinde kúlli Keńes Odaǵyn dúr silkindirgen edi. Fılmde 1972 jyldyń 18 jel­toq­sanynda İle ózeninde sýǵa ketken 12 balany qutqaryp qalǵan Beısetaı Dáýrenbekovtiń erligi baıandalady. Ózen­niń arǵy betindegi ınternatta oqı­tyn 15 bala mingen qaıyq İleniń tap ortasyna kelgende seńge soǵylyp, aý­darylady. Jaǵada balalardy mektep­ke shyǵaryp salyp turǵan ata-analary men jaqyndary jylap, aılaqty ba­syna kótergennen basqa esh qaıran qyla almaı turǵanda, qarapaıym aýyl adamy Beısetaı Dáýrenbekov shala-sharpy sheshingen qalpy muz qata bastaǵan İlege sekirip ketedi. Erlik eshqashan eskirmeıdi. Biriniń eteginen biri tartyp, uıyqqa súırep ketken úsh balanyń ómirin sý jutty, al qalǵan 12 búldirshinge ómir syılaǵan sol júrek jutqan jigittiń janqıarlyq erligin dáriptegen derekti fılm araǵa 44 jyl salyp        jaryqqa    shyqty.
  Eshkim de erlikti er ataný úshin is­te­meı­di. Ol taban astynda jasalýy­men baǵaly. Kózsiz batyrlyqty jas­aý­ǵa birinshi jaǵdaı májbúrlese, ekin­shi, adam boıyna tárbıe sińiretin, uj­danmen keletin azamattyq minez ıter­meleıdi. Qas-qaǵym sátte sheshim qabyldap, qyl ústinde turǵan taǵdyrǵa ara­sha turý úshin aqyl da, kúsh te, bi­lek te emes, eń aldymen júrek kerek. Óz jaqyny jaǵalaýda sanyn sabalap, aıǵaıǵa súreń qosyp, súrligip júr­gende, ózgeniń balasy ekenin de, ózi­ne ólim qaýpi tónetinin de oılap jat­pastan aǵyny qatty İlege sekirip, óz ómi­rin qaterge tigý – erjúrek batyr­dyń ǵana qolynan keletin is. Bir qo­ly­na shoqpar, bir qolyna qalqan us­tap, qas dushpanyna qasqaıa shapqan keshe­gi­niń batyrynan kóz aldynda shyryldap, jas ómirin qıa almaı jantalasyp jat­qan balalardyń ómiri úshin qanyn ishine tart­qan qara sýǵa qoıyp ketken beıbit kún­degi Beısetaıdyń erlik isiniń qaı je­ri   kem?
Rejıser Qaırat Qýanyshbaevtyń Beı­setaı batyr týraly fılm túsirip, qo­ǵamnyń nazaryn aýdarǵysy kelgen maqsaty quptarlyq. Fılm, bas keı­ip­kerdiń jáne ajal tyrnaǵynan aman qalǵan balalardyń, búginde ja­sy elýdi erkin eńsergen jandardyń suh­batyna qurylǵan. Olardyń bári de İleniń ústinde bolǵan ómir men ólim arbasqan qyryq jyl burynǵy oqı­ǵany dál­ búgin bolǵandaı eske alyp, aýyl hal­qy biraýyzdan batyr atandyrǵan Beı­setaıdyń erligin es­kerýsiz qal­dyr­maı, Úkimet tara­pynan ba­ǵa­lanyp, naǵyz batyr atanǵanyn, oǵan «Halyq qaharmany» ataǵy berilgenin qalaıdy. Bir saǵattyq derekti fılmde Beısetaı ba­tyr­dyń sý túbine batyp bara jatqan ba­lalardy qalaı qutqarǵany, olardy qaıyqqa qalaı tıegeni, qaıyqty ja­ǵa­laýǵa qalaısha júzdirip ákelgeni eg­jeı-tegjeıli baıandalady.

Erliktiń baǵasyn arzan uǵymdar tum­shalap, qaharmandyq qasıet-minez bol­­ýdan qashyqtap bara jatqan kezeńde ja­sy 78-ge kelgen qarıanyń keshegi erligin jas urpaqqa nasıhattap, sol er­liktiń sebebin túsindirýge tyrysý, ba­tyrǵa laıyqty qurmet kórsetýge na­zar aýdartqysy kelgen rejıser mu­ra­tyn qoǵam bolyp quptaıtyn ýaqyt jet­ti. Óıtkeni, balanyń otanshyldyq se­zimine «eldi, jerdi, adamdy súıý kerek» deıtin qurǵaq aıtyla salatyn as­qaq sózden góri eń áýeli alaqandaı aýyl­da qońyrqaı ǵana ómir keship jat­qan qarapaıym Dáýrenbekovterdi qurmet tutýǵa úıretý, sonyń jarqyn mysalyn kórsetý áldeqaıda senimdirek áser etedi.

Aıgúl AHANBAIQYZY