Qazaq radıosyn óshirýge emes, ósirýge kelgen azamat

/uploads/thumbnail/20170709230044474_small.jpg

Qazaq radıosyn basqarýǵa tek boıynda ulttyq rýhy qaınap turǵan azamat qana laıyqty. Mádı – dál osyndaı azamat! Qazaqtyń jaryq juldyzdary - Ǵanı Muratbaev, Baýbek Bulqyshev, Sattar Erýbaevtardyń boıynda ultyna degen tolassyz súıspenshilik pen jalyndy rýh laýlap turǵan bolsa, men búgin osy otty Mádı Manatbekulynyń boıynan kóremin. Mádı - osy shoqtyǵy bıik ult maqtanyshy bola bilgen arda uldardyń izimen kele jatqan óz zamanynyń ultjandy jastarynyń biri jáne biregeıi. Onyń asyl qasıeti - óz múddesinen, eliniń múddesin joǵary qoıatyndyǵy. Oǵan ózim talaı kýá boldym. Mádı Manatbekuly «Qazaqstan» Respýblıkalyq teleradıokorporasıasy basqarma tóraǵasynyń orynbasary qyzmetin atqaryp júrgende aldyna sol kezderi kúrmeýi qıyn bolyp turǵan bir máselemen kirdim. Aıtar bolsam, aıtýly teleradıokorporasıasynda jumys jasap júrgen analar júktilikke jáne bosanýǵa baılanysty úsh jylǵa demalysqa ketip, qaıta jumys ornyna oralǵan ýaqytta úsh aıǵa deıin tek 20 myń teńgege jumys jasaýǵa týra keletin. Men Mádıge, bul bala kútiminen aqshadan ábden taryǵyp shyqqan analar úshin óte aýyr jaǵdaı ekenin aıttym. Ol bul jaǵdaıdan múldem habarsyz eken. «Bul analardy qoldaý emes, qorlaý ǵoı. Dál bizde mundaı keleńsizdikter bar ekenin bilmeppin» dep telefonmen korporasıanyń bas býhgalterin shaqyrtyp mán-jaımen tolyq tanysyp, bul máseleni tez arada sheshetindigin aıtty. Mádı sózinde turdy. Korporasıa tóraǵasymen ózara kelisip, jyldar boıy túıini sheshilmeı kelgen qıyndyqtyń túıinin tarqatyp, úsh-tórt kúnniń ishinde sheship, bizge qýanyshty habardy jetkizdi. Sondaı-aq, «Qazaqstan» teleradıo korporasıasynda qazaq bolmysyna tán, jalpy musylmandarǵa ortaq, «ALLA, QUDAIYM, sharıǵat, shúkir, assalaýmaǵaleıkým» sıaqty sózder aıtylmaıtyn bolsyn degen orynsyz talaptar qoıylǵanda, osy bassyzdyqqa qarsy shyqqan da Mádı baýyrymyz boldy. Mine, Qazaq radıosyna basshylyqqa osyndaı ultyn, halqyn qulaı súıetin azamattyń kelýi meni qatty qýantty! Mádı Manatbek «Respýblıkalyq radıo» JSHS-niń Bas dırektory bolyp taǵaıyndalsa, aıta ketý kerek, onyń birinshi orynbasary bolyp jastardyń arasynan sýyrylyp shyqqan, jalyndy jyrlarymen halyq júregin jaýlap júrgen jas aqyn Serik Seıtman baýyrymyz saılandy. Birde Memlekettik Dýmada sóz sóılep turǵan Sultanbek Qojanovqa bir adam: - Siz ultym-ultym» dep kóp sóıleıdi ekensiz degende: «Óz ultynyń qadir-qasıetin bilmegen, basqa ulttardy jaqsy kórip, jartpaıdy» degen eken. Seriktiń óleń-jyrlarynda ultyna degen sheksiz súıispenshilik jatyr. Bárine emes, kópshilikke etene tanys birine toqtalaıyn. Dáribaevtar ansambli oryndap júrgen «Qazaqtyń qany» ániniń sózi sanadan ótip, júrekke jetedi. Boıynda ulttyq rýh qaınap turǵan adamnan ǵana osyndaı patrıottyq jyr týady.

Babam qazaq bolmasa, atam qazaq bola ma?

Atam qazaq bolmasa, ákem qazaq bola ma?

Ákem qazaq bolmasa, men qazaq bop ósem be?

Men qazaq bop týmasam, baqytty ómir keshem be?.

          Mine, qazirgi Qazaq radıosynyń basshylyǵyna keshegi Maǵjan aqyn jyrlaǵandaı:

«Arystandaı aıbatty, joldarystaı qaıratty – Qyrandaı kúshti qanatty» jastar keldi.

  Qazaq radıosy – qazaq rýhanıatynyń altyn besigi. Qazaq radıosy -  tarıhtyń altyn dáýiri -  HH ǵasyr men HHİ ǵasyrdy tula boıyna syıdyryp turǵan tunyp turǵan tiri shejire. Rýhanıattyń altyn ordasynda bir ǵasyr boıy Qazaq eliniń  qalyptasýyna, órkendeýine, ósýine orasan zor eńbek sińirgen memleket jáne qoǵam qaıratkerleriniń, tarıhı tulǵalardyń bıik rýhy asqaqtap tur. Bul qara shańyraqta - ekinshi dúnıejúzilik soǵystyń Baýyrjan Momyshuly syndy uly qolbasshysy bastaǵan batyr ul-qyzdarynyń, Jambyl Jabaev bastaǵan jyr alyptarynyń, Muhtar Áýezov bastaǵan zańǵar jazýshylardyń, Qanysh Sátbaev bastaǵan bilim men ǵylymdaǵy qaıtalanbas kemeńgerlerdiń, Ámire Qashaýbaev, Sháken Aımanov, Kúlásh Baıseıtova bastaǵan mádenıet pen óner maıtalmandarynyń, talaı tarlandardyń tabanynyń izi saırap jatyr. Sol sebepten, Qazaq radıosyn «kóteremin, arnasyn keńeıtemin» dep kelgen azamattardyń asyǵy alshasynan túsip, kúni ońynan týyp, juldyzdaı janyp, bıikte jarqyraıdy. Al «óshiremin, tynysyn taryltamyn» dep kelgender ózderi óship, kıeli rýhtyń nazasyna qalyp, qarǵysqa ushyraıdy. Ony kózimiz kórip júr.

               Boıynda ulttyq rýhy jalyndaǵan Mádıdiń bul shańyraqqa kelýi kezdeısoqtyq emes. Tylsym dúnıeniń bizge beımálim qubylysy bolýy ǵajap emes. Olaı deıtinim, keıde  ymyrt jamylǵannan keıin, túnde qalyp jumys jasaıtyn kezderim bolady. Sol kezde, eńsesi túsip, «apyraı» dep kúrsingen daýystar qulaǵyma kelip, júregim dúrsildep, denem  túrshigip ketetin kezder bolady.

                  Alysqa barmaı-aq, qoıalyq. İrgemizdegi Reseıge qarańyzdarshy. Orys halqynyń daýysyna, ulttyq qundylyǵyna aınalǵan «Rýsskoe radıo» alyp memlekettiń maqtanyshy bolyp, aspanynda juldyz bolyp jarqyrap tur. Onda eńbek etýdiń ózi úlken maqtanysh! Reseıde, «Rýsskoe radıo» jýrnalıseriniń, basqa radıolarmen salystarǵanda shoqtyǵy áldeqaıda bıik.  Olar ózderin telejuldyzdardan artyq kórmese kem kórmeıdi. Qoǵamnyń da olarǵa degen kózqarasy joǵary. Ony biletinim, ótken jyly «Qazaqstan» Ulttyq teleradıokorporasıa basshylarynyń uıymdastyrýymen «Rýsskoe radıo» jýrnalıseri bizge kelip sheberlik synyptaryn ótkizgende, osynyń bárin bizge úlken maqtanyshpen jetkizdi. Búginde, «Rýsskoe radıo» men «Qazaq radıosynyń» aıyrmashylyǵy - aspan men jerdeı. Al nege sonda biz, máńgilik el bolýdy arman etken, Uly dala balasy,  ulttyq múddeniń qaınar bulaǵy - Qazaq radıosynyń qadirine jete almaı kelemiz?! Nege basqa eldiń jaqsy jaqtaryn úırenbeske. Eliktesek jaqsylyqqa nege eliktemeske?! Qazaq radıosyn basqa radıolardyń kóleńkesinde ustaý  ultymyzǵa syn emes pe, aǵaıyn! Dál búgin Qazaq radıosyna janashyrlyqpen qaramasaq, keıin kesh qalarymyz sózsiz. Sondyqtan oıanatyn, oılanatyn kez jetti!   

                   Mádı – Qazaq radıosyn jandandyrýǵa, jańa lep berýge, qaıta  qazaq halqynyń rýhanıatyna aınaldyrýǵa kelgen ult janashyry dep bilemin. Qara shańyraqtyń qanatyn qataıtýǵa,   Mádı men Seriktiń aqyldary da, parasattary da, bilimderi men biliktilikteri de, eń bastysy - ultjandylyqtary da jetedi. Men, jastarǵa senemin!  

 

Qazaqstan Jýrnalıser Odaǵynyń múshesi,

Qazaq radıosynyń jýrnalısi Alma Serikqalı.

Qatysty Maqalalar