Búgin fılolog Myrzantaı Jaqyp «Ońtústik Qazaqstandy ekige bólip, Myrzashól, Qyzylqum jáne Saryaǵash óńirlerindegi aýdandardan Qazaqstannyń 15-shi oblysyn qurǵan jón»,- dep usynys jasady. Onyń aıtýynsha, 305 myń halqy bar Maqtaaral aýdanyn túkpirde qaldyrýǵa bolmaıdy.
Buǵan deıin naqty Jarlyq shyqpasa da, Shymkentke respýblıkalyq mańyzy bar qala mártebesi berip, OQO ortalyǵyn Túrkistanǵa aýystyrý týraly bastama kóterilgen. Negizi bul taqyryp burynnan talqyǵa salynyp júr. Biraq atalmysh máselege baılanysty halyqtyń pikiri qaq jarylyp otyr. Bireýler «eki dúnıe esigi, er túriktiń besigi» atanǵan tarıhı qalaǵa oblys ortalyǵy mártebesin laıyq kórse, ekinshi tarap Túrkistan men keıbir shalǵaı aýdandardyń araqashyqtyǵy alystap ketetinin alǵa tartady.
Máselen, Maqtaaral aýdanynyń ortalyǵy Jetisaı qalasynan Shymkentke deıingi qashyqtyq – 232 shaqyrym. Al Túrkistan qalasy Shymkentten 170 shaqyrym jerde ornalasqan.
– Ońtústik Qazaqstan oblysynyń ortalyǵyn Shymkentten Túrkistanǵa kóshirý máselesi resmı túrde sheshimin tapsa, Myrzashól óńirindegi aǵaıyn oblystyń jańa ákimshilik ortalyǵyna jetý úshin 400 shaqyrymnan astam jol júredi, - deıdi M. Jaqyp.
Sonymen qatar OQO ákimi Janseıit Túımebaev Maqtaaral aýdanynyń ákimi Jamantaı Beısenbaevqa eńbek kúshi mol Maqtaaral aýdanynan eńbek kúshi jetispeıtin soltústik óńirlerge qonystaný boıynsha jergilikti jurtshylyq arasynda túsindirý jumystaryn kúsheıtýdi tapsyrǵan edi.
Alaıda qarapaıym halyqty uzaq jyl ómir súrgen jyly ornynan qozǵaý ońaı sharýa emes ekeni anyq.
Al fılolog M. Jaqyp Ózbekstanmen shekaradaǵy halyqty soltústikke kóshirgennen góri ol jerdi gúldendirip, shekaradaǵy berik qamal qylýdy usynyp otyr. Ol úshin jańa aýdan qurylǵanyn qajet sanaıdy.
– Ońtústik Qazaqstandy ekige bólip, elimizdiń eń qıyr kúngeı tusyndaǵy jáne Syrdarıa ózeniniń orta tusyndaǵy aýdandar men qalalardy biriktirip, Qazaqstannyń 15-shi oblysyn ashqan óte oryndy, - deıdi M. Jaqyp.
Sonymen qatar Ońtústik Qazaqstannan shyǵaryp, jańa oblystyń quramyna kirgizýge bolatyn aýdandar men qalalardyń tizimin de kórsetti.
Olar:
- Arys qalasy (halqy 74 064 adam);
- Maqtaaral aýdany (qaıta qalpyna keltiriletin Jetisaı jáne Asyqata aýdandarymen birge – halqy 304 442 adam);
- Saryaǵash aýdany (qaıta qalpyna keltiriletin Keles aýdanymen birge – halqy 326 426 adam);
- Shardara aýdany (halqy 78 614 adam);
Al jańadan qurylatyn 15-shi oblystyń ákimshilik ortalyǵy retinde Jetisaı nemese Shardara qalalarynyń birin belgileýdi jón sanaıtyn kórinedi.
– Sonda elimiz úshin erekshe strategıalyq, saıası-áleýmettik jáne ekonomıkalyq mańyzy bar qıyrdaǵy kúngeı óńirimizdegi jalpy turǵyndarynyń sany 783 546 adam bolatyn jańa 15-shi oblys Qazaqstannyń Ózbekstanmen shektesetin, ary qaraı Tájikstan jáne Aýǵanstan memleketterine ulasatyn shekaralyq bóligin myqty qorǵanys retinde nyqtap, bekemdep turatyn edi, - dep sózin túıindedi Myrzataı Jaqyp.
Aıta keteıik, bir apta buryn ǵana Elbasy Almaty oblysynyń ákimshilik-aýmaqtyq qurylysyndaǵy ózgerister týraly Jarlyqqa qol qoıdy. Jarlyqqa sáıkes, Almaty oblysyndaǵy Raıymbek aýdany ekige bólindi. Jańadan qurylǵan Kegen aýdanynyń ortalyǵy Kegen aýyly, Raıymbek aýdanynyń ortalyǵy Narynqol aýyly bolyp bekitildi.
