Búgin qazaqtyń aqıyq aqyny, qazaq poezıasynyń alataýdaı alyby Muqaǵalı Maqataevtyń týǵan kúni deıdi. Muqaǵalıǵa deıingi qazaq jazba poezıasyn Abaı, Qasym, Maǵjan, Muqaǵalı dáýiri dep bólse de, Abaıdan keıingi jazba poezıanyń qulashty keńistigin, tamyrly tábıǵatyn, ǵajap shyńyn daýsyz Muqaǵalı qalyptastyrdy degenge eshkim kúmán keltirmes.

Muqaǵalı aqynnyń ómirge kelgen kúni - osyzaman qazaq poezıasynyń ómir esigin ashqan kúni ispetti. Sebebi, odan keıingi búkil alash balasy jatqa oqıtyn, búkil alash balasynyń ómiri men taǵdyryna sińip ketken ǵumyrly poezıa áli týyla qoıǵan joq sekildi.

Aqynnyń týǵan kúni - qazaq poezıasynyń úlken merekesiniń birine aınalyp úlgerdi. Bul kún jaıly qazaq eli ǵana emes, alash balasynyń aıaǵy jetken jerdiń bárinde toı. 9-aqpan kelerden buryn búkil qazaq dalasy ábigerge túsedi. Bul da bolsa aqıyq aqynǵa degen úlken qurmettiń belgisi ekeni daýsyz.

Degenmen, qazaq poezıasynyń uly tulǵasynyń týǵan kúnin shatystyryp júrgenimiz (qansha jerden aıtylyp, jazylyp júrse de) - biz úshin úlken syn emes pe?! Bir ásheıin jeke oıymyzdyń túıtkili, sezimi retinde aıtsaq, Muqaǵalı aqynnyń týǵan kúni óz minezi sekildi qaharly qystyń sońǵy sátindeı, naýryzdyń jaıma-shýaq kúnindeı, alda kele jatqan jazǵyturym men jazdyń jyly lebindeı seziledi. Shynynda da uly aqynnyń týǵan kúni naýryz aıynda eken. Bul jóninde aqynnyń aıaýly anasy bylaı deıdi:

“Muqaǵalıym 1931 jyly naýryz aıynyń 8-juldyzynda dúnıege kelgen. Jańylysýym múmkin emes. Sebebi, balam mynaý fánıdiń esigin ashqannan biraz ýaqyt keıin Naýryz toıy bolady”. (“Muqaǵalı naýryz aıynda týǵan” atty suhbattan)

Al belgili aqyn, Muqaǵalı óleńderiniń tórt tomdyǵyn qurastyrǵan Orazaqyn Asqaruly “Qujat boıynsha Muqaǵalı 9-aqpanda dúnıege kelgen. Bul kýálikti aqyn es bilgen kezde sol kezdegi saılaý naýqanyna baılanysty ózi jazdyryp alǵan” deıdiDegenmen, qazaq poezıasynyń uly tulǵasynyń týǵan kúnin shatystyryp júrgenimiz (qansha jerden aıtylyp, jazylyp júrse de) - biz úshin úlken syn emes pe?! Bir ásheıin jeke oıymyzdyń túıtkili, sezimi retinde aıtsaq, Muqaǵalı aqynnyń týǵan kúni óz minezi sekildi qaharly qystyń sońǵy sátindeı, naýryzdyń jaıma-shýaq kúnindeı, alda kele jatqan jazǵyturym men jazdyń jyly lebindeı seziledi. Shynynda da uly aqynnyń týǵan kúni naýryz aıynda eken.

Alshyn MATAI

Sýret alashainasy.kz  alyndy